Vì sao trẻ tự cắn móng tay?

1. Tại sao trẻ tự cắn móng tay?

Con bạn có thể cắn móng tay vì bất kỳ lý do nào - tò mò, buồn chán, căng thẳng, thói quen hoặc bắt chước. Cắn móng tay là thói quen phổ biến nhất trong danh sách các "thói quen thần kinh", bao gồm mút ngón tay cái, ngoáy mũi, xoắn hoặc giật tóc và nghiến răng. Thói quen này cũng có nhiều khả năng tiếp tục ở tuổi trưởng thành.

Trong quá trình lớn lên, trẻ có thể gặp nhiều lo lắng, căng thẳng và áp lực mà cha mẹ không biết. Vì thế, không cần phải quá lo lắng nếu trẻ tự cắn móng tay:

Ở mức độ vừa phải, không đến mức gây thương tích cho bản thân
Trong vô thức, chẳng hạn như khi đang xem tivi
Để phản ứng với các tình huống căng thẳng, chẳng hạn như đứng trước đám đông hoặc làm bài kiểm tra.

Trong một số trường hợp hiếm hoi, trẻ cắn móng tay nghiêm trọng cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ nếu:

Việc cắn móng tay khiến đầu ngón tay đau hoặc chảy máu
Trẻ cũng đang thực hiện các hành vi đáng lo ngại khác, chẳng hạn như véo da, nhổ lông mi hoặc tóc
Trẻ ngủ không ngon giấc.

Ngoài ra, cũng nên tham khảo ý kiến bác sĩ nếu thói quen cắn móng tay của con đột ngột xuất hiện và phát triển nhanh chóng. Cả hai trường hợp đều cần được tư vấn tâm lý và điều trị bởi các chuyên gia.

2. Trẻ cắn móng tay phải làm sao?

Giải quyết những lo lắng của con

Trước khi cố gắng ngăn chặn hành vi bất thường của trẻ thì điều cần thiết là giải quyết các nguyên nhân cơ bản dẫn đến hành vi đó.

Nếu nghi ngờ điều gì có thể khiến con lo lắng như: lần chuyển nhà gần đây, sự rạn nứt trong gia đình, vào trường học mới hoặc một buổi biểu diễn văn nghệ sắp tới hãy cố gắng gợi con trải lòng về những lo lắng của bản thân, cho bạn biết điều gì đang thực sự khiến trẻ phiền lòng.

Đừng cằn nhằn hoặc trừng phạt

Bố mẹ có thể không làm được gì nhiều nếu như bé không thực sự muốn ngừng cắn móng tay. Nếu trẻ thậm chí còn không biết mình đang cắn móng tay, thì việc cằn nhằn và trừng phạt con là khá vô ích. Ngay cả người lớn cũng phải rất nỗ lực để từ bỏ được những thói quen vô thức tương tự như thế này. Khi việc trẻ cắn móng tay thực sự làm bạn phiền lòng, hãy đặt ra các giới hạn và quy tắc hợp lý để trẻ dần nhận thức và không tái phạm.

Cần lưu ý không nghiêm trọng quá vấn đề và đẩy sự việc đi quá xa, cần kìm nén cơn bực tức căng nhằn hay trừng phạt trẻ.

Nhìn chung, miễn là trẻ không tự làm tổn thương mình và không quá căng thẳng thì cách tốt nhất là cắt móng tay gọn gàng cho trẻ, nhắc nhở con rửa tay thường xuyên với xà phòng và cố gắng tập trung chú ý vào chỗ khác. Nếu gây áp lực để bắt con dừng lại, sẽ chỉ khiến bé thêm căng thẳng và có nguy cơ tăng cường hành vi.

Hơn nữa, bất kỳ sự can thiệp trực tiếp nào từ phía bạn - chẳng hạn như sơn dung dịch có mùi khó chịu lên móng tay của bé, sẽ giống như một hình phạt. Trẻ càng ít bị quấy rầy thì sẽ tự dừng lại khi đã sẵn sàng và cảm thấy thoải mái khi nhờ bố mẹ giúp đỡ.

Giúp đỡ khi con muốn dừng lại

Nếu đang bị bạn bè đang trêu chọc, trẻ có thể sẵn sàng dừng thói quen này lại và cần sự giúp đỡ.

Trước tiên, hãy hỏi con về việc bị trêu chọc và khuyến khích con nói cho bạn biết cảm giác, suy nghĩ của trẻ. Hứa với con rằng bố mẹ vẫn yêu thương con bất kể móng tay của con trông như thế nào. Sau đó, bố mẹ có thể từ từ chuyển sang những giải pháp khả thi khác.

Nói về kế hoạch từ bỏ thói quen

Hỏi con nguyên nhân gây lo lắng là gì và giới thiệu những cách để từ bỏ. Hai mẹ con nên cùng nhau đọc những quyển sách về chủ đề như Phải Làm Gì Khi “Nghiện” Những Thói Quen Xấu.

Tiếp theo, quyết định xem bố mẹ nên giúp đỡ con như thế nào. Con muốn bạn nhắc nhở khi bé sơ suất, hay điều đó sẽ khiến bé bực bội? Những trẻ lớn thường không thích bố mẹ xen vào cuộc sống của chúng quá nhiều.

Giúp trẻ nhận thức được thói quen

Bố mẹ khuyến khích để con có thể tự nhận thức khi cắn móng tay. Tìm cách nhắc nhở một cách thầm lặng những lúc bé quên - như một cái chạm nhẹ vào cánh tay hoặc nói một từ mật mã thay vì chỉ thẳng lỗi, khiến trẻ cắn móng tay xấu hổ.

Có thể hữu ích khi đeo băng dính trên đầu ngón tay hoặc sơn vài lớp để khiến việc cắn móng tay trở nên khó khăn hơn. Nếu con muốn thử sơn móng tay bằng dung dịch có vị đắng có thể cân nhắc, nhưng hãy kiểm tra nhãn mác. Một số dung dịch có chứa các thành phần như ớt cayenne, có thể gây cay mắt nếu trẻ dụi.

Đôi với bé gái, bạn có thể dẫn con đến tiệm làm nail, nhờ đó trẻ sẽ ngừng cắn móng tay để giữ gìn bộ móng đẹp mắt.

Đưa ra một giải pháp thay thế

Đề xuất 1 - 2 hoạt động thay thế. Ví dụ, chơi đất sét khi đi xe đường dài, hoặc cầm một viên đá nhẵn khi đọc sách. Tập thói quen thay thế vài phút trước khi đi học hoặc trước khi đi ngủ. Ngoài ra, hãy dạy trẻ một số kỹ thuật thư giãn khi cảm thấy muốn cắn móng tay, ví dụ như hít thở sâu hoặc nắm chặt và thả tay ra.

Nếu con đủ lớn, hãy dạy con cách sử dụng cây giũa móng và để một cái trên bàn cạnh giường ngủ hoặc ở vị trí thuận tiện trong phòng tắm.

Tạo cho con có nhiều cơ hội chạy nhảy và vui chơi bên ngoài để đốt cháy năng lượng, xua tan căng thẳng và lo âu. Một số trẻ làm đồ thủ công và nghệ thuật là một cách tốt để giúp đôi tay của chúng bận rộn và thư giãn. Đối với những trẻ khác, học chơi một loại nhạc cụ cũng có thể hữu ích.

Kiên nhẫn thử lại

Giải thích cho con rằng mỗi người sẽ phù hợp với cách khác nhau và khuyến khích trẻ thử nhiều giải pháp nếu cách đầu tiên không hiệu quả. Càng lớn, trẻ càng có nhiều trách nhiệm hơn trong nỗ lực từ bỏ thói quen này.

Cuối cùng, hãy cho con biết bố mẹ luôn bên cạnh con. Để trẻ nghỉ ngơi khi cần, dành nhiều tình cảm và sự quan tâm dù trẻ có từ bỏ thói quen cắn móng tay thành công hay không. Cuối cùng thì sự kiên nhẫn và bền bỉ cũng sẽ được đền đáp.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP