Định nghĩa
Tiểu đường tuýp 1 (đái đường), có khi được gọi là bệnh tiểu đường vị thành niên hoặc bệnh tiểu đường phụ thuộc insulin, là một tình trạng mãn tính, trong đó tuyến tụy sản xuất insulin ít hoặc không có, nội tiết tố cần thiết để cho phép đường (glucose) nhập vào tế bào để sản xuất năng lượng. Tiểu đường tuýp 2 phổ biến hơn, xảy ra khi cơ thể trở nên kháng với những tác động của insulin hoặc không tạo ra đủ insulin.
Các yếu tố khác nhau có thể đóng góp cho bệnh tiểu đường tuýp 1, bao gồm di truyền và tiếp xúc với vi rút nào đó. Mặc dù bệnh tiểu đường tuýp 1 thường xuất hiện trong thời niên thiếu, nó có thể phát triển ở mọi lứa tuổi.
Với nhiều nghiên cứu, bệnh tiểu đường tuýp 1 mặc dù không có điều trị đặc hiệu nhưng nó có thể được quản lý. Với điều trị thích hợp, những người có bệnh tiểu đường tuýp 1 có thể sống lâu, sống khỏe mạnh hơn so với trước đây. Nói khác đi, tiến bộ lớn nhất là chất lượng cuộc sống được đảm bảo cho người bệnh!
Các triệu chứng
Dấu hiệu và các triệu chứng bệnh tiểu đường tuýp 1 có thể đến nhanh chóng và có thể bao gồm:
Tăng sự khát nước và đi tiểu thường xuyên: Khi dư thừa tích tụ đường trong máu, chất dịch được kéo từ các mô. Điều này có thể khát nước. Kết quả là, có thể uống và đi tiểu nhiều hơn bình thường.
Hay bị đói: Nếu không có đủ insulin để chuyển đường vào tế bào, các cơ quan của cơ trở nên cạn kiệt năng lượng. Điều này gây nên đói dữ dội có thể kéo dài ngay cả sau khi ăn. Nếu không có insulin, đường trong thức ăn không bao giờ đạt đến việc tạo năng lượng ở các mô.
Giảm cân: Mặc dù ăn nhiều hơn bình thường để làm giảm đói, nhưng có thể giảm cân - đôi khi rất nhanh. Nếu không có nguồn cung cấp đường năng lượng, các chất béo có thể co lại.
Mệt mỏi: Nếu các tế bào đang bị tước đoạt đường, có thể trở nên mệt mỏi và dễ cáu kỉnh.
Nhìn mờ: Nếu mức độ đường trong máu quá cao, chất dịch có thể được lấy từ các mô - bao gồm cả dịch ống kính của mắt. Điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng nhìn.
Nguyên nhân
Nguyên nhân chính xác của bệnh tiểu đường tuýp 1 là chưa biết hết. Các nhà khoa học biết rằng trong hầu hết các bệnh nhân tiểu đường tuýp 1, hệ thống miễn dịch thường chống vi khuẩn và vi rút có hại - nhầm phá hủy tế bào sản xuất insulin - các tế bào trong tuyến tụy. Di truyền học có thể đóng một vai trò trong quá trình này, và tiếp xúc với virus nào đó có thể gây ra bệnh.
Dù nguyên nhân nào, khi các tế bào islet bị phá hủy, sẽ sản xuất ra insulin ít hoặc không có. Thông thường, các hormone insulin sẽ giúp glucose vào các tế bào để cung cấp năng lượng cho cơ và các mô. Insulin từ tuyến tụy, một tuyến nằm ngay phía sau dạ dày. Khi mọi thứ đang làm việc đúng cách, khi ăn, tuyến tụy tiết ra insulin vào máu. Khi insulin lưu thông, nó hoạt động như một chìa khóa bằng cách mở phép đường vào các tế bào của cơ thể. Insulin làm giảm lượng đường trong máu.
Gan hoạt động như một trung tâm lưu trữ và sản xuất glucose. Khi mức insulin thấp - khi chưa ăn trong một thời gian, ví dụ - gan chuyển đổi lưu trữ glycogen trở lại đường để giữ mức đường trong máu trong một phạm vi bình thường.
Trong tiểu đường tuýp 1, không có quá trình trong số này xảy ra bởi vì không có insulin để cho glucose vào trong tế bào. Vì vậy, thay vì được vận chuyển vào tế bào, đường tích tụ trong máu, nơi nó có thể gây biến chứng đe dọa tính mạng.
Nguyên nhân của bệnh tiểu đường tuýp 1 khác các nguyên nhân của bệnh tiểu đường tuýp 2. Trong bệnh tiểu đường type 2, các tế bào beta vẫn còn hoạt động, nhưng cơ thể trở nên kháng với insulin hoặc các tuyến tụy không sản xuất đủ insulin.
Xem tiếp: Nguy cơ và biến chứng của đái tháo đường tuýp 1
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
