ĐẠI CƯƠNG
Chai chân là tổn thương thường gặp trên người bệnh đái tháo đường. Sự hình thành chai chân là quá trình bảo vệ tự nhiên của cơ thể với những kích thích áp lực tác động lên bàn chân.
Được hình thành tại những vị trí có áp lực tăng cao và sự tác động ma sát lâu ngày ở bàn chân giảm hay mất cảm giác.
Thường hình thành ở bàn chân có bệnh lý thần kinh hơn là những bàn chân thiếu máu vì sự hình thành chai chân cũng cần sự cung cấp máu đầy đủ.
Chai chân làm cho áp lực bàn chân tăng cao hơn nữa. Khi đó phần mô mềm giữa chai chân và xương sẽ dễ bị tổn thương khi đi lại.
Thường có nhiều ở phía trước bàn chân: đầu ngón cái, phần ở mô các ngón chân,…hiếm gặp ở giữa và vùng gót của bàn chân.
Chai chân là một trong những yếu tố nguy cơ đưa đến loét chân ở người bệnh đái tháo đường. Do đó với người bệnh đái tháo đường vấn đề chăm sóc, gọt chai chân đóng vai trò quan trọng trong việc dự phòng loét cho người bệnh đái tháo đường.
CHỈ ĐỊNH
Người bệnh đái tháo đường có chai chân.
CHỐNG CHỈ ĐỊNH
Thận trọng ở những người bệnh có bệnh lý mạch máu ngoại vi hoặc đang dùng thuốc chống đông
CHUẨN BỊ
Người thực hiện
01 Điều dưỡng
Phương tiện
Lưỡi dao + cán dao
Gạc betadin
Nước muối sinh lý
Người bệnh
Khám và giải thích về bệnh tình cho người bệnh và người nhà người bệnh.
Không có tình trạng nhiễm trùng
Người bệnh phải được kiểm soát tốt đường huyết (< 10 mmol/l) bằng Insulin
Nước tiểu không có ceton
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
Kiểm tra hồ sơ
Kiểm tra người bệnh
Thực hiện kỹ thuật
Dùng nước muối sinh lý rửa sạch toàn bộ bàn chân bệnh nhân, để khô.
Sử dụng dung dịch Betadin sát khuấn vùng tổ chức chai chân và da xung quanh.
Điều dưỡngsử dụng các ngón tay tạo độ căng da cần thiết tại vùng da bị chai chân.
Tay còn lại dùng dao gọt từng lớp chai chân chú ý gọt từng lớp mỏng, tránh chảy máu nếu chai chân quá dày, không cố gắng cắt nó thành nhiều mẩu.
Gọt chai chân cho đến khi lớp da bàn chân mềm mại thì dừng lại. Trong trường hợp có ổ loét xuất hiện ngay dưới tổ chức chai chân cần thông báo cho bác sỹ chuyên khoa để đánh giá, điều trị tích cực ổ loét.
THEO DÕI SAU MỔ
Chảy máu
Nhiễm trùng
XỬ TRÍ TAI BIẾN
Băng ép, cầm máu
Nhiễm trùng: kháng sinh, chống phù nề.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh