Đột quỵ là nguyên nhân gây tử vong đứng hàng thứ hai trên toàn thế giới, và phụ nữ cũng có nguy cơ đột quỵ trong cả cuộc đời cao hơn 4% so với nam giới. Một số nghiên cứu cho thấy phụ nữ mãn kinh ở độ tuổi sớm hơn có nguy cơ mắc bệnh tim cao hơn nói chung. Các nghiên cứu cũng đưa ra nhiều kết quả khác nhau về mối quan hệ giữa đột quỵ và tuổi bắt đầu mãn kinh.
Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Stroke (Đột quỵ) của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, những phụ nữ mãn kinh trước 40 tuổi có nguy cơ đột quỵ do thiếu máu cục bộ cao hơn 1,5 lần so với những phụ nữ trải mãn kinh khi qua tuổi 50-54. Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra nguy cơ đột quỵ thấp hơn 2% cho mỗi năm mãn kinh bị trì hoãn. Nghiên cứu được theo dõi trong 15 năm, xem xét dữ liệu từ 16.244 phụ nữ sau mãn kinh trong độ tuổi từ 26-70 tuổi ở Hà Lan.
Nguy cơ giữa thời kỳ mãn kinh và đột quỵ được giới hạn trong nghiên cứu ở đột quỵ do thiếu máu cục bộ, gây ra bởi tắc nghẽn mạch chứ không phải đột quỵ do xuất huyết (xảy ra khi một mạch suy yếu bị vỡ). Nghiên cứu cũng cho thấy mối liên hệ giữa tuổi mãn kinh và đột quỵ ở những phụ nữ trải qua thời kỳ mãn kinh tự nhiên mạnh hơn so với những người trải qua thời kỳ mãn kinh sau phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng.
Theo các tác giả nghiên cứu, điều tối quan trọng đối với tất cả phụ nữ là nên cố gắng duy trì sức khỏe tim mạch tối ưu trước và sau khi mãn kinh, và điều này còn quan trọng hơn nhiều lần đối với phụ nữ mãn kinh sớm. Các tác giả cũng cho biết thêm rằng cần phải có nhiều nghiên cứu hơn nữa về mối liên hệ này, đồng thời các nghiên cứu cần sâu hơn, có thể đưa ra các manh mối để có các biện pháp phòng ngừa hiệu quả.
Hiện nay, các nghiên cứu về các liệu pháp thay thế hormone trong thời kỳ mãn kinh sớm có thể cải thiện sức khỏe tim mạch. Theo một tuyên bố khoa học được công bố trên tạp chí Circulation, một số liệu pháp thay thế hormone nhất định đã mang lại lợi ích rõ ràng cho tim mạch, giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 và bảo vệ chống lại sự mất xương theo thời gian.
Một số nghiên cứu khác cũng đang phát triển, xem xét mức độ ảnh hưởng của estrogen đối với sức khỏe não bộ của phụ nữ. Theo nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí Menopause cho thấy, phụ nữ sản sinh estrogen sớm - trong vòng 5 năm đầu của thời kỳ mãn kinh - có thể bảo vệ chống lại sự suy giảm nhận thức của não bộ. Nó cũng cho thấy phụ nữ tiếp xúc lâu hơn với estrogen tự nhiên vì thời gian sinh sản dài hơn sẽ mang tới chức năng nhận thức tốt hơn trong thời gian sau này trong cuộc sống.
Các chuyên gia cũng đưa ra nhận định rằng trong giai đoạn trung niên khi chuyển qua thời kỳ mãn kinh, phụ nữ cần duy trì hoạt động thể chất, có chế độ ăn uống lành mạnh và cân nặng hợp lý, ngừng hút thuốc và ngủ đủ giấc. Ở giai đoạn này, việc giảm thiểu các rủi ro có thể gặp phải trở nên rất quan trọng. Phụ nữ trải qua thời kỳ mãn kinh cũng cần phải tự giáo dục bản thân về nguy cơ đột quỵ, những tác động tiêu cực có thể xuất hiện và những gì họ có thể làm để ngăn ngừa các tình trạng này xảy ra.
Mãn kinh sớm có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ cao hơn – đây là kết quả theo nghiên cứu mới đây được các nhà khoa học tiến hành và đưa ra kết luận. Đột quỵ có liên quan đến các vấn đề thiếu máu cục bộ, gây ra bởi tình trạng tắc nghẽn mạch máu. Theo đó, phụ nữ trong độ tuổi mãn kinh cần được trang bị kiến thức về vấn đề, có những hành động hợp lý để giảm thiểu tối đa những ảnh hưởng có thể xuất hiện. Các chuyên gia đưa ra lời khuyên nên duy trì hoạt động thể chất đều đặn, có chế độ ăn uống lành mạnh, giữ cân nặng hợp lý, bỏ các thói quen xấu và ngủ đủ giấc… chính là những điểm mấu chốt để ngăn ngừa tình trạng đột quỵ có thể xảy ra trong tương lai.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh