Thuật ngữ “viêm cơ tim” làm người ta liên tưởng đến nguyên nhân do nhiễm trùng. Tuy nhiên, viêm cơ tim còn do những nguyên nhân khác ngoài nhiễm trùng và nguyên nhân gây ra viêm cơ tim rất đa dạng, đôi khi người ta cũng không tìm thấy một nguyên nhân nào.
Mọi người thường nghĩ rằng: các tác nhân gây bệnh nêu trên sẽ tấn công trực tiếp làm tổn thương tế bào cơ tim nhưng chỉ có phần nhỏ trường hợp là như vậy. Một số trường hợp khác là do độc tố của vi trùng (như vi trùng bạch hầu) nhưng nhiều chuyên gia cho rằng cơ chế tổn thương do miễn dịch gặp nhiều nhất. Trong các trường hợp bị nhiễm virút chẳng hạn khi virút không còn trong cơ thể thì viêm cơ tim vẫn tiến triển. Các tác nhân gây bệnh làm kích hoạt đáp ứng miễn dịch qua trung gian tế bào dẫn đến tổn thương cơ tim. Đây là một dạng tự miễn dịch (người ta tìm thấy các cytokin trong cơ tim).
Có rất nhiều biểu hiện khác nhau ở bệnh nhân viêm cơ tim, người gặp triệu chứng này người gặp triệu chứng khác. Người bệnh có thể bị đau ngực nhẹ, sốt, khó thở hoặc nếu viêm do virút thì sẽ có triệu chứng bị cúm trước đó 1 - 2 tuần: sốt, đau nhức cơ khớp, mệt mỏi, viêm hô hấp trên. Một số trường hợp bị rối loạn nhịp tim khiến họ vào bệnh viện và được chẩn đoán viêm cơ tim. Trong phần lớn các trường hợp chẩn đoán viêm cơ tim do bệnh nhân khỏe mạnh bình thường đột nhiên bị suy tim trái cấp và suy tim này hồi phục sau khi điều trị tích cực. Dựa trên bất thường ở tim khi thăm khám kết hợp với siêu âm tim, điện tâm đồ, thông tim, sinh thiết nội mạc cơ tim, xét nghiệm máu… có thể chẩn đoán xác định bệnh viêm cơ tim. Xét nghiệm máu cho thấy tình trạng viêm nhiễm và tổn thương tế bào cơ tim (men tim tăng). Một số trường hợp bệnh nhân đau ngực, xét nghiệm men tim tăng được chẩn đoán nhầm với nhồi máu cơ tim cấp.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh