Những triệu chứng của ngất

Ngất là gì?

Ngất xảy ra khi não bị thiếu máu hoặc oxy đột ngột do tụt huyết áp hoặc nhịp tim. 35% dân số bị ngất ít nhất một lần trong cuộc đời, có thể là do nhịp tim bất thường, quá nóng hoặc do các nguyên nhân khác, theo Giáo sư Tim mạch nhi Julian Stewart ở Trường đại học Y khoa New York. Ngất có thể gặp ở cả trẻ em và người lớn.

Bạn cảm thấy chóng mặt

Nếu bạn đứng lên quá nhanh và cảm thấy đầu quanh tròn, bạn có thể trải qua một cơn ngất thoáng qua. Khi bạn nằm, máu sẽ được pân bố đều và khi bạn đứng dậy máu sẽ tụt xuống rất nhanh do tác dụng của trọng lực. Vì lượng máu lên não giảm khi bạn đứng dậy, huyết áp tụt, nên bạn bắt đầu cảm thấy chóng mặt. Nếu bạn thường xuyên cảm thấy chóng mặt khi đứng dậy, Giáo sư Stewart khuyên bạn nên ép các cơ ở nửa dưới cơ thể, ví dụ như đùi, cẳng chân và mông trước khi đứng dậy. Khi đó, máu sẽ được bơm trở lại nửa trên cơ thể, tránh tụt huyết áp tư thế.

Bạn nhìn thấy những chấm trước mắt

Mắt bạn có thể cung cấp manh mối đầu tiên báo hiệu bạn sắp bị ngất. Do nhãn cầu được điều chỉnh áp lực nên các mạch máu ở đây sẽ xẹp lại khi máu di chuyển xuống dưới cơ thể, Giáo sư Stewart nói. Nếu bạn nhìn thấy các chấm hoặc ánh sáng nhấp nháy trước mắt, hãy nằm, ngồi hoặc cúi gập người. Làm như vậy sẽ giúp máu lưu thông lên não, cũng như giúp bảo vệ đầu và cổ nếu bạn bị mất ý thức.

Bạn bắt đầu thở nhanh

Hầu hết mọi người trước khi ngất đều sẽ thở nhanh, Giáo sư Stewart nói. Vì não nhận thấy giảm nồng độ oxy nên cơ thể sẽ thở nhanh hơn để lấy được nhiều không khí hơn. Nếu bạn bắt đầu thở nhanh, hãy tìm một nơi nào đó để nằm hoặc ngồi xuống, nhắm mắt lại và để tay lên trên bụng. Sau đó cố gắng hít thở sâu, phình căng bụng, hít vào bằng mũi và thở ra đường miệng. Oxy lấy thêm được sẽ nuôi dưỡng các tế bào trong cơ thể và giảm tổn thương não. Bạn cũng có thể bị khụt khịt hoặc thở hổn hển.

Tê bì ở đầu ngón tay hoặc môi

Khi máu lưu thông lên não giảm, lượng canxi trong máu cũng có thể hạ thấp đột ngột. Khi đó, bạn có thể cảm thấy tê bì ở đầu ngón tay hoặc xung quanh môi. Nới lỏng thắt lưng, vòng cổ hoặc bất kì trang phục bó sát nào trước khi bạn ngồi xuống để mở rộng đường thở và tăng tuần hoàn máu, giúp oxy lên não dễ dàng hơn.

Bạn cảm thấy nóng

Nếu bạn sắp ngất, bạn có thể cảm thấy đầu như bị “xông hơi” hoặc cảm giác nóng ở toàn cơ thể. Thực ra những gì bạn đang cảm thấy là do sự gia tăng nhanh chóng dòng máu đến tim để bù cho sự thiếu máu và oxy của não. Nếu bạn bị vã mồ hôi, hãy tìm một nơi mát mẻ, râm mát để ngồi xuống và uống từng hớp nước để nhịp tim trở lại bình thường.

Bạn đứng quá lâu

Khi bạn đứng, cơ tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu lên não. Bởi vì máu được cung cấp xuống máu nhiều hơn, não của bạn có thể bắt đầu giảm nguồn cung cấp cần thiết nếu bạn đứng quá lâu. Nếu bạn bắt đầu thấy chóng mặt hoặc buồn nôn khi đứng, hãy ngồi xuống để máu được lưu thông lên phần trên của cơ thể. Theo một nghiên cứu được đăng trên Tạp chí Circulation của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, những bệnh nhân vắt chéo chân khi đứng và căng cơ ở phần dưới cơ thể giữ được nhịp tim và huyết áp ổn đinh, trì hoãn cơn ngất khoảng 2,5 phút; và một số có thể tránh được ngất.

Bạn có thị lực hình ống

Nếu thị lực ngoại biên của bạn có hình ống, đó chính là một dấu hiệu của tụt huyết áp và có thể dẫn đến ngất. Trong trường hợp này đừng bắt cơ thể của bạn phải đứng hoặc cố gắng chớp mắt, mà hãy tìm một nơi để ngồi hoặc nằm xuống ngay lập tức. Đó là cách tốt nhất để an toàn trong trường hợp bạn bị ngất.

Bạn cảm thấy buồn nôn

Cảm giác buồn nôn là một dấu hiệu của nhiều vấn đề (như mang thai, ngộ độc thức ăn và rượu), nhưng nó có thể đi kèm các triệu chứng của ngất như thị lực hình ống hoặc thở nhanh. Vì vậy, bạn cũng nên ngồi hoặc nằm xuống ngay lập tức. Mất nước cũng có thể gây ra buồn nôn và các triệu chứng của ngất, do đó bạn cần đảm bảo uống đủ nước và nghỉ ngơi ở nơi râm mát, tránh ánh nắng mặt trời.

Màu sắc da xanh xao

Mạch đập chậm, yếu có nghĩa là máu không đến được bề mặt da, và có thể khiến da trông xanh xao, nhợt nhạt. Khi bạn ngồi xuống, hãy xoa bóp các cơ ở tay và chân theo vòng tròn để khởi động lưu thông máu và giúp cho huyết áp của bạn trở về bình thường.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP