Triglyceride còn được gọi là chất béo trung tính, có trong thực phẩm nguồn gốc động vật và thực vật. Sau khi được đưa vào cơ thể, triglyceride sẽ được tạo thành năng lượng tích trữ chủ yếu ở các tế bào gan và tế bào mỡ.
Chỉ số triglyceride dưới 150mg/dL được coi là bình thường. Tuy nhiên, chỉ số triglyceride tăng cao có thể làm động mạch dày lên, cản trở quá trình lưu thông máu, tăng nguy cơ đột quỵ, bệnh tim mạch.
Chỉ số triglyceride được chứng minh có liên quan đến các hội chứng chuyển hóa như đái tháo đường. Ngoài ra, chất béo trung tính tăng cao kéo theo nguy cơ viêm trong thành mạch máu, xơ vữa động mạch và hình thành cục máu đông.
Một số thực phẩm sau đây có thể là "thủ phạm" gây ra tình trạng tăng chỉ số triglyceride:
Nguyên nhân chính dẫn tới tình trạng chỉ số triglyceride cao là do chế độ ăn chứa quá nhiều carbohydrate đơn giản như đường. GS.TS Heidi J. Silver – Trung tâm Y tế Đại học Vanderbilt (Mỹ) lý giải, khi bạn nạp vào cơ thể quá nhiều đường và carbohydrate, gan sẽ chuyển hóa đường dư thừa thành triglyceride đi vào máu, hoặc tích trữ trong mỡ.
Theo Hiệp hội Chất béo Quốc gia Hoa Kỳ, ngay cả những nguồn đường tự nhiên như nước ép, nếu sử dụng quá nhiều cũng góp phần làm tăng sản xuất triglyceride.
Khi chế độ ăn của bạn cung cấp lượng calorie nhiều hơn nhu cầu của cơ thể, calorie dư thừa sẽ được chuyển hóa thành triglyceride để dự trữ khi cần. Tuy nhiên, nếu bạn không chăm vận động, tập luyện để đốt cháy năng lượng, triglyceride sẽ tích tụ trong máu ở mức có hại.
Người nạp quá nhiều calorie cũng có nguy cơ béo phì, liên quan đến chỉ số mỡ máu bất thường, trong đó có triglyceride.
Những thực phẩm chứa nhiều chất béo chuyển hóa và chất béo bão hòa thường làm tăng LDL-cholesterol (hay cholesterol) xấu. Tuy nhiên, do chứa nhiều calorie, chúng cũng góp phần làm tăng cả triglyceride.
Người bệnh mỡ máu nên hạn chế ăn thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa như: Thịt đỏ, kem và bơ sữa, da gà vịt, dầu cọ, dầu dừa, đồ chiên rán…
Dù là rượu vang, bia hay rượu trắng, bất cứ loại đồ uống có cồn nào đều có thể làm tăng chỉ số triglyceride. Nghiên cứu cho thấy, đồ uống có cồn làm gan tăng tiết ra lipoprotein tỷ trọng rất thấp – chất béo giúp vận chuyển triglyceride vào máu và ức chế phân giải triglyceride.
Tác động của rượu bia tới cơ thể mỗi người rất khác nhau. Tuy nhiên, nếu bạn có chỉ số triglyceride tăng cao, bác sĩ có thể yêu cầu kiêng rượu bia hoàn toàn.
Để kiểm soát triglyceride, người bệnh mỡ máu nên ăn thực phẩm lành mạnh, giàu omega-3 và chất xơ. Tập thể dục đều đặn vừa giúp giảm cân, vừa tăng cường phân hủy triglyceride.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh