Bóc u xơ, cơ… trực tràng đường tầng sinh môn

✴️ Bóc u xơ, cơ… trực tràng đường tầng sinh môn

1. Đại cương

U xơ, cơ,…thường là các khối u lành tính của trực tràng, nằm trong tổ chức liên kết thành trực tràng.. Chiếm tỉ lệ nhỏ trong các khối u của trực tràng (còn lại trên 95 % là u biểu mô tuyến của trực tràng).

2. Chỉ định

Các khối u xơ, cơ, thần kinh,… của trực tràng ở 1/3 dưới, thăm trực tràng dễ dàng sờ thấy bờ trên u., u tương đối di động.

3. Chống chỉ định

Ung thư biểu mô tuyến của trực tràng.
Thể trạng người bệnh quá yếu, cần hồi sức tích cực trước phẫu thuật.
Người bệnh già yếu, có các bệnh nặng phối hợp như suy tim, phổi,…
Ung thư đã di căn xa đặc biệt là phúc mạc.
U kích thước lớn, cố định, thăm trực tràng không sờ thấy cực trên khối u.

4. Chuẩn bị

4.1. Người thực hiện: phẫu thuật viên tiêu hóa

4.2. Người bệnh

Hồ sơ bệnh án đầy đủ với các kết quả xét nghiệm cơ bản (công thức máu, sinh hóa máu, đông máu, nước tiểu, …) cho phép phẫu thuật.
Chụp khung đại tràng, nội soi đại tràng và sinh thiết.
Nếu nghi ngờ có thâm nhiễm hay rò vào các cơ quan khác cần xác minh rõ ràng bằng chụp cắt lớp, cộng hưởng từ, siêu âm nội soi,…
Chuẩn bị đại tràng sạch bằng thuốc tẩy ( fortrans,…), thụt tháo theo quy định.
Nâng cao thể trạng người bệnh trước phẫu thuật bằng truyền dịch nuôi dưỡng, kháng sinh dự phòng.

4.3. Phương tiện: bộ phẫu thuật đại phẫu, chỉ khâu tiêu chậm, không tiêu,…

5. Các bước tiến hành

5.1. Tư thế: phụ khoa

5.2. Vô cảm: gây mê toàn thân, hoặc gây tê tủy sống.

5.3. Kỹ thuật: Thời gian mổ dự kiến 60 phút đến 120 phút

5.3.1. Phẫu thuật qua đường hậu môn (áp dụng cho khối u kích thước ≤ 4cm):

Nong rộng ống hậu môn.
Mở trực tiếp vào vị trí khối u, lấy 1 phần tổ chức u làm sinh thiết tức thì nếu có thể.
Phẫu tích bóc khối u ra khỏi thành trực tràng, tránh làm thủng thành trực tràng.
Kiểm tra kỹ nếu có thủng thành trực tràng thì phải khâu lại. Trong trường hợp nghi ngờ thủng trực tràng vào ổ bụng phải mở bụng kiểm tra, cần thiết thì làm hậu môn nhân tạo bảo vệ.
Khâu lại chỗ mở trực tràng 2 lớp riêng biệt tổ chức liên kết và niêm mạc.

5.3.2. Phẫu thuật qua thành bên trực tràng (áp dụng cho khối u kích thước > 4cm):

Đường rạch da ngoài cơ thắt, đi vào thành bên trực tràng qua hố ngồi.
Phẫu tích cắt bỏ u như trên, tránh làm thủng niêm mạc trực tràng. Khâu lại trực tràng theo các lớp giải phẫu, nếu thủng niêm mạc trực tràng phải khâu lại.
Nếu u to, vết mổ sâu, rộng, thủng lớn ở niêm mạc trực tràng nên làm hậu môn nhân tạo bảo vệ.

6. Theo dõi và xử trí tai biến, biến chứng

6.1. Chăm sóc và theo dõi

Chăm sóc và theo dõi người bệnh như các trường hợp phẫu thuật đường tiêu hóa nói chung, lưu ý tình trạng ra máu, dịch ở hậu môn.
Dùng kháng sinh toàn thân, phối hợp 2 loại kháng sinh (metronidazol, cephalosporin thế hệ 3,…) từ 5 – 7 ngày.
Dinh dưỡng đường tĩnh mạch 5- 7 ngày.
Nhịn ăn uống từ 5 -7 ngày.

6.2. Xử trí tai biến, biến chứng

Chảy máu: mổ lai khâu cầm máu…
Viêm phúc mạc do bục đường khâu: mổ lại, lau rửa sạch ổ bụng, làm hậu môn nhân tạo bảo vệ.
Áp xe vùng mổ: phẫu thuật dẫn lưu áp xe.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP