Áp xe dưới màng tủy là bệnh do khối mủ nằm giữa khoang dưới màng tủy và ống sống. Nguyên nhân của bệnh do các bệnh nhiễm trùng như lao cột sống, nhiễm trùng sau phẫu thuật cột sống, châm cứu cột sống, nhiễm khuẩn huyết.
1. CHỈ ĐỊNH
- Tổn thương chèn ép trên 4 đốt sống.
- Người bệnh có tổn thương lan rộng có triệu chứng liệt và giảm cảm giác
2. CHỐNG CHỈ ĐỊNH
- Người bệnh có rối loạn đông máu nặng, người bệnh không đảm bảo gây mê
3. CHUẨN BỊ
Người thực hiện: Kíp mổ khoảng 7 người: phẫu thuật viên, phụ mổ. Bác sỹ gây mê, phụ mê, dụng cụ viên, chạy ngoài, hộ lý.
Người bệnh:
- Bệnh án: xét nghiệm cơ bản, xét nghiệm máu, bạch cầu..
- Người bệnh nhịn ăn uống từ ngày hôm trước
- Thụt tháo tối hôm trước.
- Người bệnh và gia đình được giải thích trước mổ
Phương tiện:
Các dụng cụ mổ cột sống, kèm theo thìa nạo viêm (curette), oxy già, dẫn lưu kín, C-arm nếu cần tùy trường hợp, kính vi phẫu nếu cần thiết.
4. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
Tư thế: Tư thế bộc lộ vết mổ rõ nhất, thuận lợi cho bác sĩ gây mê và phẫu thuật viên
Vô cảm: Mê nội khí quản
Kỹ thuật:
Bước 1:Rạch da
+ Dựa trên tổn thương trên phim Xquang, phim cộng hưởng từ
+ Bóc tách cân cơ bộc lộ vùng cung sau cột sống
Bước 2: Mở xương
+ Dùng dụng cụ gặm bỏ gai sau đốt sống
+ Dùng Kerisson và Goose gặm bỏ cung sau cột sống theo tổn thương
Bước 3: Mở màng cứng
+ Cầm máu kỹ trước mở màng cứng, bơm rửa sạch ổ mổ
+ Mở màng cứng tủy bằng kéo vi phẫu
+ Đánh giá tổn thương
Bước 4: Xử lý thương tổn
+ Phá bỏ các đường rò, ngóc ngách
+ Lấy bỏ hoàn toàn mủ, tổ chức hoại tử làm xét nghiệm vi sinh
+ Mở rộng rãi
+ Bơm rửa nhiều nước, kháng sinh
Bước 5:
+ Tạo hình màng cứng
+ Đóng vết mổ da thưa, có thể phải để hở
+ Dẫn lưu rộng rãi
+ Có thể dẫn lưu hút liên tục
5. THEO DÕI VÀ XỬ TRÍ TAI BIẾN
Theo dõi
- Toàn trạng, mạch, huyết áp
- Vết mổ: chảy máu, mủ, dịch…
- Chăm sóc thay băng hàng ngày, có thể thay băng nhiều lần/ngày.
Xử trí tai biến
- Chảy máu: băng ép, có thể mổ lại
- Nhiễm khuẩn: thay băng tốt, dùng kháng sinh đồ.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
