1. Đại cương
Là trạng thái trong đó các cơn động kinh xuất hiện liên tiếp liền nhau mà trong giai đoạn giữa các cơn vẫn tồn tại các triệu chứng thần kinh và/ hoặc rối loạn ý thức, hoặc một cơn động kinh kéo dài quá lâu gây nên một bệnh cảnh lâm sàng nặng nề.
2. Điều trị
- Phải cắt cơn trước 90 phút.
- Các thuốc phải được tiêm đủ liều bằng đường tĩnh mạch.
- Sự kết hợp giữa Benzodiazepin (tác dụng ngay lập tức) và Phenyltoin (tác dụng kéo dài) phải được coi là phương thức hàng đầu vì lý do hiệu quả và tính an toàn tương đối (không ảnh hưởng tới ý thức).
- Các trạng thái động kinh thứ phát sau cai các thứ thuốc chống co giật (đặc biệt là Phenobacbital) thường tác dụng cắt cơn ngay khi dùng lại thuốc đã gây nghiện.
- Khi trạng thái động kinh đã được kiểm soát, ngay lập tức phải tiến hành điều trị củng cố bằng đường uống.
* Cụ thể:
- Bảo vệ bệnh nhân tránh bị ngã .
- Tháo gỡ những vật làm cản trở đường hô hấp. Để đầu bệnh nhân nghiêng về một bên an toàn.
- Theo dõi trên Monitoring điện tâm đồ, hô hấp, tuần hoàn.
- Đặt đường truyền tĩnh mạch.
- Phải điều trị khẩn trương nhằm cắt cơn càng sớm càng tốt.
- Chống phù não.
- Chống rối loạn điện giải.
- Đề phòng và chống bội nhiễm.
* Phác đồ 1:
- Ngay lập tức tiêm một ống Diazepam 10mg, tĩnh mạch trong 3 phút.
- Tiếp tục Phenytoin 20mg/kg Truyền tĩnh mạch.
CCĐ Phenytoin: Người trên 70 tuổi, bệnh tim thiếu máu nặng, nhịp chậm, Block nhĩ thất 2-3.
- Nếu sau 30 phút các cơn vẫn tái diễn thì dùng:
- Hoặc: Diazepam lmg/kg/8 giờ.
- Hoặc: 01 ống Valium 10mg/8 giờ với người 75 kg.
- Hoặc Phenobacbital 20mg/kg (lưư ý tác dụng phụ hô hấp).
* Phác đồ 2: Nếu chỉ có Diazepam.
Người lớn:
- Diazepam l0mg x 1 ống (tĩnh mạch chậm), sau 10 phút nếu còn giật thì dùng tiếp Diazepam 10 mg x 1 ống (tĩnh mạch chậm). Sau 30 phút còn co giật thì dùng: Diazepam l0mg x 5 ống pha trong 300ml Glucoza 5% truyền tĩnh mạch 20 giọt/ phút.
Trẻ em: Diazepam không quá 0,25mg/kg tiêm tĩnh mạch, có thể nhắc lại sau 10-30 phút.
*Phác đồ 3: Nếu không có Diazepam và Phenytoin
Phenobacbital 0,2g x 1 ống, tiêm bắp thịt. Sau 1-2 giờ có thể tiêm nhắc lại.
Sau khi dùng phác đồ trên không có hiệu quả cần chuyển bệnh nhân đến đơn vị điều trị tích cực
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
