Bảo vệ sức khỏe răng miệng

Không chỉ có công dụng làm “hài lòng” dạ dày, thức ăn còn mang lại lợi ích cho hầu hết các bộ phận trong cơ thể. Tuy nhiên, dưới sự đa đạng và phong phú của thực phẩm, để chọn cho mình những thực phẩm tốt cho răng là điều khiến không ít người băn khoăn. Nhiều nghiên cứu khoa học đã được ghi nhận, những thức ăn tốt cho cơ và xương thường cũng tốt cho răng và nướu.

Nếu bánh mì, ngũ cốc (giàu sinh tố B), trái cây và rau quả (chứa nhiều sinh tố C) giúp cho mô nướu khỏe mạnh thì thịt nạc, cá và gia cầm cung cấp chất magnesium và kẽm cần thiết cho răng.

Có rất nhiều thức ăn có thể bảo vệ ngăn ngừa sâu răng. Fluoride là chất bảo vệ đầu tiên chống lại sâu răng, giúp bề mặt răng có sức đề kháng tốt hơn trước các acid trong quá trình tái khoáng hóa. Sữa và bơ rất giàu calcium, phosphate có thể kích thích tăng sự tái khoáng hóa. Nhai kẹo chewing-gum không đường sẽ kích thích tiết nước bọt giúp làm sạch bề mặt răng. Các thức ăn có nhiều chất xơ cũng giúp gia tăng lưu lượng nước bọt. Tất cả thức ăn đều làm tăng tiết nước bọt và nước bọt có chứa các hóa chất đệm giúp giữ cho pH cố định khoảng gần 7 (trung hòa) trong miệng.

Những thức ăn có hại cho răng

Đường là thức ăn có hại hàng đầu cho răng và luôn luôn liên quan chặt chẽ với sâu răng. Các loại đường có chỉ số kết dính cao như kẹo bơ thường làm hại cho răng nhiều hơn loại có chỉ số kết dính thấp như một số sôcôla hoặc đa số trái cây.

Đường sucrose liên quan nhiều nhất với sâu răng. Càng tiêu thụ đường thường xuyên thì thời gian răng bị phơi nhiễm với mức độ pH thấp càng lớn. Vì vậy, điều quan trọng là các thức ăn và nước uống có đường không nên dùng thường xuyên để cho răng có thời gian hồi phục nhờ tái khoáng hóa và fluoride.

Hạn chế tiêu thụ thức ăn và nước uống có đường trong các bữa ăn là một cách giúp giảm tỷ lệ sâu răng. Đường có trong trái cây và nước ép trái cây như glucose, fructose và maltose dường như đều gây ra sâu răng ngang nhau.

Acid có trong nước ép trái cây, nho và một số thức uống làm hạ thấp mức pH trong miệng có thể dẫn đến mất chất khoáng ở men răng. Sử dụng thức uống như nước ép cam hoặc cola liên tục cũng làm tăng nguy cơ sâu răng một cách khủng khiếp.

Ngoài ra, độ dính của thức ăn cũng là một yếu tố nguy cơ khiến tình trạng sâu răng phát triển. Một số thức ăn hoặc đồ ngọt có thể dính vào răng và làm giảm pH trong miệng trong một thời gian dài, đặc biệt nếu là chất ngọt thì tình trạng này sẽ cao hơn.

Những loại thức ăn tốt cho răng

Dưới đây là 10 loại thức ăn mang lại lợi ích cho răng:

Trà xanh: Trà xanh chứa hợp chất thực vật polyphenol antioxidant, có tác dụng làm giảm mảng bám, giảm sâu răng và bệnh nha chu. Trà xanh còn làm giảm hôi miệng và làm chắc men răng vì có thành phần fluoride cao. Ngoài tính chất ngừa sâu răng và làm chắc răng, trà xanh còn có khả năng ngừa ung thư và nâng cao độ bền của huyết quản.
Thực phẩm làm từ sữa: rất giàu Calcium – thành phần chính của răng: có lợi cho răng vì có độ acid thấp, làm giảm mòn răng.
Pho-mát: Chứa Ca và P giúp cân bằng pH trong miệng, bảo tồn (và tái tạo) men răng, có tác dụng diệt vi khuẩn gây sâu răng và bệnh nha chu.
Trái cây: như táo, dâu tây và kiwi chứa nhiều sinh tố C. Thiếu sinh tố C, các tế bào nướu dễ bị phá hủy.
Rau củ: chứa sinh tố A (cà-rốt, bí ngô, cà chua ngọt, cải súp-lơ màu xanh...) rất cần cho sự thành lập men răng. Cải giòn còn giúp làm sạch nướu.
Củ hành: chứa các hợp chất sulfur kháng khuẩn. Nhiều nghiên cứu cho thấy củ hành diệt các loại vi khuẩn có hại, đặc biệt khi ăn sống.
Cần tây: bảo vệ răng nhờ kích thích tiết nước bọt làm trung hòa acid (acid gây mất khoáng và sâu răng). Ngoài ra, cần tây còn có tác dụng mát - xa cho răng và nướu.
Hạt mè: làm giảm mảng bám và giúp ổn định cấu trúc men răng. Hạt mè cũng rất giàu chất Canxi.
Thịt và trứng: thịt bò, gà, gà tây và trứng có chứa P và Ca (một trong hai chất cơ bản của răng và xương).
Nước: Làm sạch miệng và sản xuất nước bọt mang đến những chất khoáng vào trong răng. Nước còn có công dụng giữ cho nướu hấp thu được và rửa sạch các mảnh thức ăn nhỏ bám trên răng.

Nhai chewing gum cũng giúp làm sạch kẽ răng và răng đồng thời lấy đi các mảnh vụn thức ăn. Tuy nhiên, với những răng đã từng trám, việc này có thể làm tổn thương hoặc tróc phần trám bị long. Sử dụng chewing gum không đường chứa Xylitol cũng có tác dụng tích cực cho răng.

Bên cạnh việc chú trọng lựa chọn thực phẩm bảo vệ răng, điều quan trọng là răng cần phải được làm sạch ít nhất 2 lần/ngày. Đơn giản và thích hợp nhất là đánh răng với kem có chứa fluor để lấy đi tất cả những thức ăn dính vào răng. Làm sạch răng thường xuyên với chỉ tơ nha khoa có thể lấy đi mảng bám dính trên bề mặt răng.

Tìm hiểu thêm: Sức khoẻ răng miệng và dự phòng viêm nội tâm mạc

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP