Điều gì gây nên suy thai?

Suy thai là gì?

Suy thai là tình trạng xảy ra do các bất thường trong quá trình mang thai và sinh con, dẫn đến em bé bị thiếu oxy. Tình trạng thiếu oxy này đôi khi sẽ dẫn đến các bất thường về tim thai và thậm chí là tử vong.

Nguyên nhân gây suy thai

Suy thai thường xảy ra nếu bạn đã mang thai quá ngày dự sinh hoặc do các biến chứng liên quan đến mang thai hoặc chuyển dạ. Các nguyên nhân gây suy thai bao gồm:

Tăng huyết áp hoặc tiền sản giật: có thể ảnh hưởng đến chức năng của bánh rau bằng cách giảm nồng độ oxy và dinh dưỡng cung cấp cho thai nhi
Quá ít nước ối: tăng nguy cơ chèn ép dây rốn, từ đó làm giảm lưu lượng máu, oxy và chất dinh dưỡng tới bào thai
Mẹ bị thiếu máu hoặc tụt huyết áp do mất nước vì nôn, tiêu chảy có thể gây suy thai
Chèn ép dây rốn hoặc sa dây rốn có thể là nguyên nhân gây thiếu oxy tới bào thai, dẫn đến suy thai
Tách nhau thai sớm ra khỏi thành tử cung
Mẹ mắc bất cứ bệnh mạn tính nào dưới đây: tiểu đường, tăng huyết áp, tim mạch, bệnh thận. Những nguyên nhân này đều là những nguyên nhân nội sinh, nghĩ là bạn nên theo dõi những thay đổi từ bên ngoài của bạn để xem xem liệu thai có bị suy thật hay không.

Dấu hiệu và triệu chứng suy thai

Em bé có nhịp tim ổn định sẽ đáp ứng lại với các kích thích từ bên ngoài. Do vậy, phụ nữ đang mang thai nên theo dõi số lần đạp trong ngày của em bé, đặc biệt là sau 3 bữa chính. Nếu tổng số lần đạp là trên 10 lần một ngày là bình thường. Giảm chuyển động của thai nhi có thể là dấu hiệu cảnh báo và bạn cần được bác sĩ sản khoa theo dõi chặt chẽ.

Thai nhi cũng có thể có dấu hiệu suy thai ở bất cứ thời điểm nào trong giai đoạn 1 hoặc giai đoạn 2 của quá trình chuyển dạ. Tình trạng này sẽ được bác sĩ kiểm soát thông qua việc siêu âm hoặc đo tim thai. Suy thai có thể gây ra các triệu chứng như:

Giảm chuyển động của thai nhi
Nhịp tim thai dưới 110 trong vòng 10 phút hoặc nhiều hơn (nhịp tim thai bình thường sẽ dao động từ 110 đến 160 nhịp/phút)
Nhịp tim thai trên 160 kéo dài trên 10 phút
Tim thai đập chậm (nhịp tim thai giảm đột ngột) hoặc giảm tim thai chập (nhịp tim thai giảm thoáng qua sau khi cơn co tử cung đạt đỉnh).

Điều trị và kiểm soát tình trạng suy thai

Bác sĩ sản khoa sẽ giúp bạn kiểm soát tình trạng suy thai trong những lần khám thai. Nếu bác sĩ nhậnt hấy có dấu hiệu suy thai, bạn sẽ được can thiệp cần thiết. Các biện pháp can thiệp và kiểm soát sẽ phụ thuộc vào tuổi thai, nguyên nhân suy thai và tình trạng của mẹ.

Mục đích chính của việc điều trị suy thai là để cải thiện nồng độ oxy đến em bé. Thông thường, hồi sức trong tử cung sẽ được thực hiện nhằm mục đích này. Ngoài ra, có thể cần phải thực hiện một số biện pháp sau:

Thở oxy để đảm bảo đủ oxy cung cấp cho em bé
Truyền dịch để làm tăng lượng nước ối của mẹ
Thay đổi tư thế của mẹ trong quá trình chuyển da hoặc chuẩn bị chuyển dạ, tốt nhất là ở tư thế nằm nghiêng trái để làm giảm áp lực lên các mạch máu tới nuôi dưỡng thai nhi.
Sử dụng thuốc chống co thắt hoặc ức chế chuyển dạ (Tocolysis) nếu tình trạng suy thai là do tử cung bị kích thích quá mắc hoặc co thắt quá mức.

Nếu các biện pháp trên không giúp cải thiện tình trạng suy thai, các biện pháp can thiệp sâu hơn sẽ được tiến hành phụ thuộc vào giai đoạn chuyển dạ:

Trong giai đoạn đầu chuyển dạ: nếu nhịp tim thai không ổn định kể cả sau khi đã hồi sức trong tử cung, bác sĩ sẽ khám vùng bụng để đánh giá trương lực và tình trạng co thắt tử cung và âm đạo, đồng thời đánh giá độ mở cổ tử cung. Trong quá trình này, bác sĩ cũng sẽ xem xem dây rốn có bị sa xuống không. Nếu tình trạng em bé nguy hiểm nhưng tim thai vẫn chưa ổn định, có thể sẽ cần mổ lấy thai cấp cứu
Trong giai đoạn 2 của quá trình chuyển dạ: nếu cổ tử cung đã giãn ra hoàn toàn và em bé sắp sinh, giác hút hoặc forcep có thể sẽ được sử dụng. Nếu không, cũng sẽ cần phải mổ lấy thai cấp cứu

Những câu hỏi thường gặp

1/ Em bé nấc ở trong bụng có phải là dấu hiệu suy thai không?

Em bé nấc ở trong bụng là một dấu hiệu rất bình thường và cho thấy em bé đang khoẻ mạnh và phát triển bình thường. Rất hiếm khi nấc là dấu hiệu bất thường của thai kỳ hoặc em bé.

2/ Tại sao xuất hiện phân su lại là dấu hiệu suy thai?

Một trong những dấu hiệu suy thai có thể nhận thấy được là xuất hiện phân su trong nước ối, nhưng không phải lúc nào đây cũng là dấu hiệu suy thai vì đó cũng có thể là dấu hiệu của em bé già tháng. Thông thường phân su nhiều cũng là vấn đề đáng lo ngại vì có thể sẽ gây tắc nghẽn đường hô hấp của trẻ.

Mặc dù suy thai là tình trạng nghiêm trọng nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát được và bạn vẫn có cơ hội sinh ra một em bé khoẻ mạnh. Đừng quá lo lắng nếu bác sĩ phát hiện ra tình trạng suy thai, bởi vẫn có những cách giúp cả bạn và em bé đều khoẻ mạnh.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP