Những cách cho con bú mà mẹ cần biết

Học cách cho con bú có thể rất mất thời gian và thử thách lòng kiên nhẫn. Vì vậy, để việc cho con bú nhẹ nhàng hơn cho cả mẹ và bé, bạn cần tìm ra phương pháp phù hợp. Nếu bạn muốn được trợ giúp về việc cho con bú như: kỹ thuật cho con bú hoặc cách cho con bú thì nữ hộ sinh, y tá hoặc bác sĩ sản nhi có thể hỗ trợ bạn.

Cho con bú do em bé tự chỉ huy

Một cách để bạn tìm hiểu về việc cho con bú là để em bé dạy bạn.

Điều này được gọi là “ngậm vú do trẻ chỉ huy”. Điều này xảy ra khi bạn để trẻ làm theo bản năng tìm vú của bạn và ngậm bắt vú. Lý tưởng nhất là quá trình gắn bó do em bé tự chỉ đạo có thể bắt đầu ngay sau khi em bé chào đời, khi bạn tiếp xúc da kề da với em bé. Bắt đầu càng sớm, con bạn càng sớm học được cách bú tốt, nhưng không bao giờ là quá muộn để thử.

Tư thế ngậm bắt vú do trẻ chỉ huy có thể giúp bạn tránh được nhiều vấn đề phổ biến như: đau, nứt núm vú, căng tức vú...

Bạn có thể áp dụng phương pháp tiếp xúc da kề da do em bé chỉ đạo hoặc cho em bé mặc quần áo mỏng. Tốt nhất là bạn nên cởi áo ngực ra. Điều này có nghĩa là bạn có thể cần sự riêng tư trong những ngày đầu khi bạn và em bé thử phương pháp này.

Dưới đây là các bước cơ bản cho kỹ thuật này:

Hãy để ý những tín hiệu cho ăn sớm của bé, chẳng hạn như dấu hiệu đói. Em bé của bạn có thể phát ra tiếng mút hoặc mở miệng và quay đầu về phía vú của bạn. Sẽ tốt hơn nếu bạn cho em bé bú khi bạn nhìn thấy những dấu hiệu ban đầu này hơn là những dấu hiệu muộn hơn như khóc.
Hãy chắc chắn rằng bạn cảm thấy thoải mái và lưng của bạn được hỗ trợ. Ngả lưng sẽ giúp ích hơn là ngồi thẳng.
Đặt em bé của bạn trên ngực trần giữa hai bầu ngực của bạn, đối mặt với bạn. Trọng lực sẽ giúp giữ em bé của bạn ở đúng vị trí.
Khi bé đã bình tĩnh, hãy để bé làm theo bản năng của mình và bắt đầu di chuyển về phía một bên vú. Đỡ em bé phía sau vai và dưới mông bằng cánh tay gần nhất với bầu vú mà em bé sẽ bú. Tránh ôm đầu bé.
Hãy để em bé của bạn di chuyển về phía núm vú của bạn. Em bé của bạn biết phải đi đâu. Công việc của bạn là giữ cho bé bình tĩnh. Bạn có thể giúp đỡ bằng cách di chuyển cơ thể bé một chút nếu cần.
Em bé của bạn có thể sẽ tự đặt mình vào một góc, với miệng gần núm vú của bạn và chân được hỗ trợ bởi đùi của bạn. Đầu của trẻ sẽ nằm trong khuỷu tay của bạn, với cẳng tay hoặc bàn tay dưới của bạn đỡ mông của trẻ.
Khi trẻ ở ngay dưới núm vú của bạn, trẻ sẽ vùi cằm vào bầu vú của bạn, miệng mở ra, ngậm lấy bầu vú và bắt đầu bú. Đôi khi em bé sẽ ngậm vào, buông ra và ngậm lại để bám chặt hơn. Bạn có thể định hình bầu ngực của mình để giúp bé ngậm bắt vú.
Nếu bạn bị đau, hãy ngừng cho bú bằng cách đưa ngón tay út của bạn vào khóe miệng của trẻ ở giữa hai lợi. Nhẹ nhàng nhấc trẻ ra khỏi vú và thử lại.

Những điều cần lưu ý

Nếu bạn sinh mổ, hãy nhẹ nhàng khuyến khích trẻ di chuyển chân và cơ thể sang một bên để trẻ không đá hoặc nằm lên vết thương của bạn. Sử dụng một chiếc gối bên cạnh bạn để đỡ chân và bàn chân của trẻ.

Bạn có thể giúp hỗ trợ phía sau vai của trẻ và kéo mông trẻ lại gần cơ thể bạn hơn nếu cần.

Trong khoảng tuần đầu tiên cho con bú, bạn thường cảm thấy hơi khó chịu khi trẻ ngậm ti. Nhưng một khi em bé của bạn bắt đầu bú và nuốt, việc cho con bú sẽ bắt đầu cảm thấy thoải mái hơn.

Cho con bú do mẹ chỉ huy

Kỹ thuật gắn bó “do mẹ chỉ đạo” truyền thống hơn cũng như phù hợp với nhiều bà mẹ và trẻ sơ sinh.

Dưới đây là các bước cơ bản cho kỹ thuật này:

Ngồi thẳng, để lưng được hỗ trợ tốt. Nếu trẻ nặng, bạn có thể dùng gối để hỗ trợ trẻ.
Ôm trẻ sát vào cơ thể bạn. Cố gắng không di chuyển bầu vú của bạn về phía trẻ vì điều này sẽ khiến trẻ khó ngậm bắt vú. Chú ý không nâng trẻ cao hơn độ sa tự nhiên của bầu ngực.
Ôm trẻ sau lưng và vai (chứ không phải đầu), sao cho bé nằm nghiêng và ngực trẻ chạm vào ngực bạn. Đưa mũi của trẻ ngay phía trên núm vú của bạn.
Nhẹ nhàng đưa núm vú của bạn từ mũi đến môi của trẻ - điều này sẽ khuyến khích trẻ mở rộng miệng.
Khi miệng của trẻ mở rộng, hãy nhanh chóng đưa trẻ đến gần vú của bạn, hướng núm vú của bạn vào vòm miệng của trẻ. Em bé của bạn sẽ ngậm miệng trên bầu vú của bạn và bắt đầu bú.

Những điều cần lưu ý

Dưới đây là những dấu hiệu cho thấy bé đã ngậm bắt vú đúng cách và bú tốt:

Bạn cho con bú cảm thấy thoải mái, không đau.
Trẻ đang bú sâu và đều đặn (đôi khi có những khoảng dừng ngắn), và bạn có thể nhìn thấy hoặc nghe thấy tiếng trẻ nuốt.
Em bé của bạn ngậm toàn bộ núm vú và một lượng lớn quầng vú vào miệng, về phía cằm nhiều hơn là mũi.
Cằm của trẻ áp vào vú của bạn và mũi của trẻ không chạm vào hoặc chỉ chạm nhẹ vào vú của bạn.
Môi dưới của trẻ quay ra ngoài bầu vú của bạn (không được ngậm vào) và môi trên của trẻ hướng ra ngoài hoặc áp nhẹ vào bầu vú của bạn.
Núm vú của bạn luôn trong tình trạng tốt và không có dấu hiệu bị tổn thương hoặc bị chèn ép.
Em bé của bạn đang bú cạn sữa của bạn đúng cách, do đó bạn sẽ cảm thấy vú mềm hơn sau khi bú.

Cảm giác căng tức khi trẻ bắt đầu bú là điều bình thường. Nhưng nếu việc ngậm vú bắt đầu gây khó chịu, đặc biệt là sau vài giây đầu tiên, điều đó có thể có nghĩa là em bé của bạn chưa được ngậm đúng cách.

Nếu em bé của bạn chưa ngậm đúng cách, bạn có thể thử ôm cơ thể trẻ lại gần hơn để cằm trẻ áp vào vú bạn nhiều hơn. Nếu việc ngậm bắt vú vẫn còn đau, hãy dừng lại, nhẹ nhàng bẻ khớp ngậm ra, đưa trẻ ra khỏi vú và thử ngậm lại.

Nếu bạn muốn kiểm tra kỹ tình trạng ngậm của trẻ, hãy nhờ sự trợ giúp của nữ hộ sinh, y tá, chuyên gia tư vấn cho con bú hoặc bác sĩ sản khoa.

Ợ hơi

Nếu bạn cần đưa trẻ ra khỏi vú để thử ngậm lại hoặc ngừng bú, hãy tránh kéo trẻ ra khỏi vú của bạn. Điều này có thể làm hỏng núm vú của bạn. Thay vào đó, hãy ngừng bú cho trẻ bằng cách đưa ngón tay út của bạn vào khóe miệng của trẻ, giữa hai lợi và nhẹ nhàng nhấc trẻ ra khỏi vú.

Em bé của bạn có thể cần ợ hơi sau khi bú từ mỗi bên vú. Để làm điều này, hãy đặt trẻ ngồi dậy hoặc bế trẻ lên vai bạn và nhẹ nhàng xoa hoặc vỗ lưng trẻ.

Không phải lúc nào trẻ cũng cần ợ hơi sau khi bú.

Cho con bú: tần suất, bao lâu và ở bên vú nào?

Tần suất bú?

Trẻ sơ sinh thường cần bú ít nhất 8-12 lần mỗi 24 giờ. Trong vài ngày đầu đời, em bé của bạn có thể cần bú thường xuyên hơn mức này. Và khi em bé của bạn lớn lên, tần suất cho ăn của trẻ có thể tăng lên theo thời gian.

Thời gian bú?

Thời gian mỗi trẻ bú sẽ khác nhau, nhưng trong những ngày và tuần đầu tiên, có thể lên đến một giờ. Khi trẻ lớn hơn, bú và nuốt tốt hơn, việc bú sẽ mất ít thời gian hơn. Khi được 3 tháng, một số trẻ có thể bú đủ lượng sữa cần thiết chỉ trong vài phút.

Bầu vú bên nào?

Một số trẻ có thể bú một bên vú, cần nghỉ ngơi và sau đó tiếp tục bú. Nếu cảm thấy vú đầu tiên chưa cạn hoàn toàn, bạn có thể cho trẻ bú lại vú đó. Hoặc bạn có thể cho trẻ bú sang vú còn lại. Một số trẻ bú cả hai vú mà không có thời gian nghỉ giữa các cữ bú.

Và những đứa trẻ khác chỉ bú từ một vú tại một thời điểm. Nếu em bé của bạn bú theo kiểu này, hãy luân phiên các bên vú từ lần bú này sang lần bú tiếp theo. Nếu bạn đang sử dụng phương pháp ngậm bắt vú do trẻ chỉ huy, bạn có thể nhẹ nhàng khuyến khích trẻ ngậm một bên vú cụ thể. Hoặc bạn có thể đặt trẻ gần vú mẹ và để trẻ tự ngậm bắt đầu từ đó.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP