Mối liên hệ giữa nồng độ cholesterol trong huyết tương và thời gian thụ thai ở các cặp vợ chồng

1. Bối cảnh

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), có khoảng 71 triệu người trưởng thành tại Hoa Kỳ có nồng độ cholesterol lipoprotein tỷ trọng thấp (LDL-C) cao – một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu gây bệnh tim mạch và đột quỵ. Đáng chú ý, tình trạng này thường không có biểu hiện lâm sàng rõ ràng, và chỉ khoảng 1/3 số người bị ảnh hưởng kiểm soát được mức LDL.

Cholesterol là một thành phần thiết yếu cho hoạt động của cơ thể, bao gồm tổng hợp hormone steroid và duy trì cấu trúc tế bào thần kinh. Tuy nhiên, khi nồng độ cholesterol trong máu vượt mức, nó có thể tích tụ trên thành động mạch, dẫn đến xơ vữa mạch và làm tăng nguy cơ bệnh lý tim mạch. Ngoài ra, một số bằng chứng mới cho thấy cholesterol cao còn có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.

2. Thiết kế nghiên cứu

Nghiên cứu được thực hiện bởi nhóm tác giả đứng đầu là Tiến sĩ Enrique F. Schisterman, thuộc Viện Sức khỏe Quốc gia Hoa Kỳ (NIH), với mục tiêu đánh giá mối liên quan giữa nồng độ cholesterol trong máu và khả năng thụ thai.

Dân số nghiên cứu: 501 cặp vợ chồng trong độ tuổi 18–40, sống tại các bang Michigan và Texas (Hoa Kỳ).
Thời gian theo dõi: Từ năm 2005–2009.
Các cặp vợ chồng này đồng thời tham gia Nghiên cứu Khả năng Sinh sản và Môi trường (LIFE Study), một nghiên cứu tiền cứu đánh giá tác động của phơi nhiễm hóa chất trong môi trường đến sức khỏe sinh sản.
Tiêu chí: Các đối tượng ngừng sử dụng các phương pháp tránh thai và được theo dõi hàng ngày trong vòng 12 tháng hoặc cho đến khi thụ thai.

3. Phương pháp đo lường

Tại thời điểm bắt đầu nghiên cứu, các cặp vợ chồng được lấy máu xét nghiệm lipid huyết tương, gồm các chỉ số:

Tổng cholesterol
LDL-C (cholesterol lipoprotein tỷ trọng thấp)

(Dữ liệu HDL-C và triglyceride không được phân tích trong nghiên cứu này.)

4. Kết quả chính

Trong số 401 phụ nữ hoàn thành nghiên cứu:

347 (87%) đã thụ thai
54 (13%) không thụ thai trong thời gian theo dõi
Ngoài ra, 100 cặp (20%) rút khỏi nghiên cứu do mất hứng thú hoặc lý do cá nhân

Phân tích dữ liệu cho thấy:

Các cặp vợ chồng có nồng độ tổng cholesterol hoặc LDL-C cao mất nhiều thời gian hơn để thụ thai so với nhóm có chỉ số lipid bình thường.
Đặc biệt, các cặp mà cả hai vợ chồng có cholesterol cao mất thời gian thụ thai dài nhất.
Ngay cả trong trường hợp chỉ người vợ có nồng độ cholesterol cao, thời gian để đạt được thụ thai cũng dài hơn đáng kể so với cặp có lipid máu bình thường.

Tiến sĩ Schisterman cho rằng phát hiện này mở rộng hiểu biết hiện tại, bởi bên cạnh ảnh hưởng đã được biết đến đối với hệ tim mạch, cholesterol cao còn có thể là yếu tố góp phần làm giảm khả năng sinh sản.

5. Ý nghĩa sức khỏe cộng đồng

Dữ liệu từ CDC cho thấy tỷ lệ người trưởng thành có mức LDL-C cao tại Hoa Kỳ đã tăng từ 28,4% lên 48,1% trong giai đoạn từ năm 1999–2002 đến 2005–2008. Điều này đặt ra câu hỏi quan trọng về ảnh hưởng tiềm ẩn của rối loạn lipid máu đối với sức khỏe sinh sản, bên cạnh các bệnh lý tim mạch truyền thống.

6. Kết luận

Nghiên cứu này cung cấp bằng chứng dịch tễ học ban đầu cho thấy nồng độ cholesterol cao trong máu, đặc biệt là ở cả hai vợ chồng, có thể kéo dài thời gian cần thiết để đạt được thụ thai. Điều này gợi ý rằng kiểm soát lipid máu không chỉ là mục tiêu trong phòng ngừa bệnh tim mạch, mà còn có thể đóng vai trò trong nâng cao khả năng sinh sản tự nhiên. Cần thêm các nghiên cứu sâu hơn để làm rõ cơ chế sinh học cũng như xác định giá trị lâm sàng của cholesterol như một chỉ dấu nguy cơ vô sinh.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP