Những hiểu lầm phổ biến về sảy thai

Sảy thai là một biến cố phổ biến trong thai kỳ, thường xảy ra trong giai đoạn sớm của thai. Tuy nhiên, xung quanh chủ đề này vẫn tồn tại nhiều nhầm tưởng và quan niệm sai lệch, gây ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý của thai phụ và gia đình. Dưới đây là ba hiểu lầm thường gặp, cùng với giải thích dựa trên bằng chứng y học:

1. Hiểu lầm: Sảy thai là do lỗi của người mẹ

Đây là một trong những quan niệm sai lầm phổ biến nhất. Trên 70% các trường hợp sảy thai trong ba tháng đầu thai kỳ là do bất thường nhiễm sắc thể của phôi thai, thường xảy ra một cách ngẫu nhiên trong quá trình phân chia và kết hợp vật chất di truyền từ trứng và tinh trùng.

Những hoạt động thường ngày như:

Tập thể dục vừa phải
Quan hệ tình dục
Nâng vật nhẹ
Căng thẳng tâm lý mức độ nhẹ đến trung bình
Không dùng vitamin trước sinh đúng lúc

… không phải là nguyên nhân gây sảy thai. Việc sớm khám thai hoặc sử dụng thuốc hỗ trợ thai kỳ không thể ngăn chặn một thai kỳ đã được lập trình không phát triển bình thường.

Tuy nhiên, nhiều phụ nữ sau sảy thai thường tự trách bản thân, cảm thấy tội lỗi hoặc tìm kiếm một nguyên nhân cụ thể, dẫn đến đau buồn kéo dài và rối loạn cảm xúc. Việc hiểu rõ cơ chế y học của sảy thai là điều cần thiết để giảm bớt áp lực và hỗ trợ tâm lý đúng cách.

2. Hiểu lầm: Một lần sảy thai sẽ dẫn đến sảy thai ở lần mang thai tiếp theo

Thống kê cho thấy khoảng 10–15% thai kỳ sẽ kết thúc bằng sảy thai, và đa số phụ nữ chỉ trải qua một lần duy nhất. Sảy thai không làm tăng nguy cơ sảy thai ở lần mang thai kế tiếp, đặc biệt nếu xảy ra trong ba tháng đầu và không kèm theo yếu tố nguy cơ cụ thể.

Nguy cơ sảy thai giảm xuống còn dưới 5% khi đã ghi nhận tim thai và thai phát triển sau tuần thứ 12.
Trong trường hợp sảy thai liên tiếp ≥2 lần hoặc đã sảy thai ≥3 lần không rõ nguyên nhân, thai phụ nên được thăm khám và tầm soát nguyên nhân y khoa tiềm ẩn như rối loạn đông máu, bất thường tử cung, bất thường di truyền, nhiễm trùng mãn tính hoặc bệnh lý nội tiết.

Tuy vậy, phần lớn phụ nữ từng bị sảy thai nhiều lần vẫn có khả năng mang thai và sinh con khỏe mạnh nếu được chăm sóc và theo dõi đúng cách.

3. Hiểu lầm: Chảy máu âm đạo trong thai kỳ là dấu hiệu chắc chắn của sảy thai

Mặc dù chảy máu âm đạo trong thai kỳ cần được theo dõi cẩn thận, nhưng không phải tất cả các trường hợp chảy máu đều dẫn đến sảy thai. Thực tế, có tới 12–25% phụ nữ mang thai bị ra máu nhẹ trong ba tháng đầu và vẫn có thể tiếp tục thai kỳ khỏe mạnh.

Chảy máu nhẹ, không kèm theo co bóp tử cung hoặc đau bụng, có thể do thay đổi sinh lý ở cổ tử cung hoặc âm đạo, đặc biệt sau quan hệ tình dục hoặc thăm khám phụ khoa.
Chảy máu kèm đau bụng dưới, ra máu tươi, hoặc có mô bất thường cần được đánh giá y tế ngay lập tức.

Thai phụ không nên hoảng loạn nếu thấy dấu hiệu chảy máu, mà nên liên hệ với bác sĩ để được thăm khám và theo dõi lâm sàng phù hợp.

Kết luận

Sảy thai là một tình trạng thường gặp nhưng ít được chia sẻ, khiến nhiều phụ nữ cảm thấy cô lập, tội lỗi hoặc thiếu thông tin chính xác. Việc phân biệt rõ ràng giữa những hiểu lầm và thực tế y học có thể giúp thai phụ và gia đình có cái nhìn đúng đắn hơn, từ đó chủ động tìm kiếm sự hỗ trợ chuyên môn, chăm sóc sức khỏe tâm thần và chuẩn bị tốt hơn cho những lần mang thai tiếp theo.

Nếu từng bị sảy thai, hãy tuân thủ chỉ dẫn từ bác sĩ sản khoa, thực hiện các xét nghiệm cần thiết và xây dựng kế hoạch thai kỳ tiếp theo dựa trên đánh giá lâm sàng đầy đủ.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP