Ngủ nghiêng là tư thế ngủ phổ biến và được nhiều người ưu tiên lựa chọn do nhiều lợi ích sức khỏe. Tư thế này giúp duy trì đường thở thông thoáng, giảm các triệu chứng ngáy và hội chứng ngưng thở khi ngủ. Ngoài ra, ngủ nghiêng giữ cho cột sống ở vị trí trung lập và có thể làm giảm nguy cơ trào ngược dạ dày-thực quản. Tuy nhiên, tư thế này cũng có thể gây ra hoặc làm nặng thêm tình trạng đau vai do áp lực kéo dài lên vai bên nằm dưới.
Ngủ nghiêng gây áp lực kéo dài lên vai phía dưới cơ thể, từ đó có thể dẫn đến cứng khớp, đau nhức vai và khó chịu kéo dài. Mặc dù nghiên cứu về mối liên quan giữa tư thế ngủ nghiêng và đau vai còn hạn chế, một số nghiên cứu nhỏ đã ghi nhận tỷ lệ cao người bị chấn thương chóp xoay và đau vai có thói quen ngủ nghiêng.
Ví dụ, một nghiên cứu trên 58 người lớn bị chấn thương chóp xoay ghi nhận 52 người trong số đó ngủ nghiêng, so với số lượng thấp hơn ở các tư thế ngủ khác. Nghiên cứu khác trên 83 bệnh nhân đau vai cũng xác nhận phần lớn người bệnh có thói quen ngủ nghiêng bên vai bị đau.
Ngủ nghiêng có thể không phải là nguyên nhân chính gây đau vai, nhưng có thể làm trầm trọng thêm các bệnh lý vai dưới đây:
2.1 Viêm Bao Hoạt Dịch Vai (Bursitis)
Bao hoạt dịch là các túi chứa dịch giảm ma sát nằm quanh các khớp và gân. Viêm bao hoạt dịch vai là tình trạng viêm các túi này gây đau và sưng. Ngủ nghiêng làm tăng áp lực lên vùng vai, góp phần làm nặng thêm các triệu chứng viêm bao hoạt dịch.
2.2 Chấn Thương Chóp Xoay (Rotator Cuff Injury)
Chóp xoay gồm bốn cơ và gân kiểm soát chuyển động vai. Chấn thương chóp xoay, gồm viêm hoặc rách gân, gây đau vai và hạn chế vận động. Ngủ nghiêng bên vai tổn thương có thể làm tăng đau và giảm khả năng vận động.
2.3 Viêm Bao Xơ Dính (Frozen Shoulder)
Còn gọi là cứng vai, viêm bao khớp dính đặc trưng bởi đau, viêm và giảm phạm vi vận động vai. Tình trạng này làm tăng cảm giác đau nghiêm trọng khi ngủ nghiêng và ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.
2.4 Viêm Xương Khớp Vai (Shoulder Osteoarthritis)
Viêm xương khớp gây thoái hóa sụn và tổn thương khớp vai, dẫn đến đau, cứng và tiếng kêu lạo xạo. Ngủ nghiêng làm tăng áp lực lên khớp vai bị tổn thương, khiến đau vai nghiêm trọng hơn.
Những người có các bệnh lý vai như trên hoặc các vấn đề về đĩa đệm cổ có thể dễ bị đau vai khi ngủ nghiêng. Đặc biệt, cảm giác tê bì hoặc đau lan dọc cánh tay có thể là dấu hiệu của bệnh lý đĩa đệm cột sống cổ, cần được khám và chẩn đoán kịp thời.
4.1 Thay Đổi Tư Thế Ngủ
Khuyến khích bệnh nhân thử thay đổi tư thế ngủ sang nằm ngửa hoặc nằm nghiêng bên vai không bị đau. Tư thế nằm ngửa được xem là tối ưu giúp giảm áp lực lên vai. Sử dụng gối ôm hoặc gối hỗ trợ có thể giúp duy trì tư thế thoải mái và tránh lăn sang bên đau.
4.2 Thực Hiện Các Bài Tập Vai
Các bài tập vận động và giãn cơ vai, tập trung vào tăng phạm vi chuyển động và tăng cường cơ chóp xoay, giúp cải thiện chức năng vai và giảm viêm. Các bài tập cần được hướng dẫn bởi chuyên gia vật lý trị liệu hoặc bác sĩ chỉnh hình dựa trên tình trạng cụ thể.
4.3 Chườm Nóng hoặc Chườm Lạnh
Tùy thuộc vào nguyên nhân và triệu chứng, chườm nóng có thể giúp thư giãn cơ và khớp cứng, trong khi chườm lạnh hỗ trợ giảm sưng và đau cấp tính.
4.4 Sử Dụng Gối Hỗ Trợ
Đặt gối dưới cánh tay bên vai đau khi ngủ nghiêng giúp giảm áp lực lên khớp vai. Tránh đặt cánh tay dưới gối hoặc nằm với khuỷu tay hướng lên trên để hạn chế tăng áp lực vai.
Bệnh nhân nên được khám chuyên khoa nếu đau vai kéo dài sau giấc ngủ hoặc có các triệu chứng như tê lan xuống cánh tay. Việc đánh giá chính xác các tổn thương cơ xương khớp vai và cột sống cổ là cần thiết để có phác đồ điều trị phù hợp.
Kết luận: Ngủ nghiêng mang lại nhiều lợi ích sức khỏe nhưng có thể là yếu tố góp phần làm trầm trọng các vấn đề vai. Việc hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng các biện pháp giảm áp lực vai khi ngủ nghiêng sẽ giúp giảm đau và cải thiện chất lượng giấc ngủ.