Bệnh tiểu đường loại 2: Nguyên nhân, triệu chứng và biến chứng

Bệnh tiểu đường loại 2 là một tình trạng mạn tính trong đó cơ thể không thể sử dụng insulin một cách hiệu quả, dẫn đến sự gia tăng lượng đường trong máu. Tuyến tụy đáp ứng bằng cách sản xuất thêm insulin, nhưng sau một thời gian, khả năng điều hòa mức đường huyết bị suy giảm, gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nếu không được kiểm soát tốt. Các biến chứng liên quan đến bệnh tiểu đường loại 2 bao gồm bệnh thận, bệnh tim, và mất thị lực, đồng thời ảnh hưởng đến nhiều cơ quan khác trong cơ thể.

Nguyên nhân gây bệnh tiểu đường loại 2

Bệnh tiểu đường loại 2 có thể do nhiều yếu tố khác nhau gây ra, chủ yếu là lối sống không lành mạnh, bao gồm chế độ ăn uống không cân đối, thiếu vận động và thừa cân. Các yếu tố di truyền cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển bệnh. Cụ thể:

1. Lối sống không lành mạnh:

   • Thiếu vận động

   • Thừa cân và béo phì

   • Chế độ ăn uống nhiều đường và chất béo bão hòa

   • Hút thuốc và uống rượu

2. Yếu tố di truyền: Bệnh có thể xảy ra nếu trong gia đình có người mắc tiểu đường loại 2.

3. Rối loạn nội tiết: Các thay đổi nội tiết, đặc biệt trong giai đoạn trung niên và sau mãn kinh ở phụ nữ, có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.

4. Các bệnh lý nền: Các bệnh như đái tháo đường, bệnh thận, bệnh tim mạch và hội chứng Cushing có thể làm tăng nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường loại 2.

Triệu chứng của bệnh tiểu đường loại 2

Các triệu chứng của bệnh tiểu đường loại 2 thường phát triển từ từ và có thể không được nhận thấy ngay lập tức. Các triệu chứng phổ biến bao gồm:

• Thường xuyên phải thức dậy để đi tiểu vào ban đêm

• Khát nước liên tục

• Luôn cảm thấy đói

• Thị lực bị mờ

• Cảm giác tê hoặc ngứa ran ở tay và chân

• Mệt mỏi và kiệt sức

• Da khô bất thường

• Vết cắt, vết xước hoặc vết loét lâu lành

Các biến chứng của bệnh tiểu đường loại 2

1. Tình trạng da

Bệnh tiểu đường không được kiểm soát có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng da do vi khuẩn và nấm, dẫn đến các triệu chứng như đau, ngứa, phát ban, phồng rộp, và viêm nang lông. Để giảm nguy cơ nhiễm trùng, bệnh nhân cần tuân thủ kế hoạch điều trị bệnh tiểu đường và chăm sóc da đúng cách, bao gồm giữ da sạch sẽ và dưỡng ẩm thường xuyên.

2. Mất thị lực

Tiểu đường không được kiểm soát có thể gây ra các bệnh về mắt, như:

• Tăng nhãn áp: Tăng áp lực trong mắt, có thể gây tổn thương dây thần kinh thị giác.

• Đục thủy tinh thể: Khi thủy tinh thể của mắt trở nên đục, ảnh hưởng đến thị lực.

• Bệnh võng mạc: Tổn thương mạch máu ở võng mạc có thể dẫn đến mất thị lực.

Chẩn đoán và điều trị sớm các bệnh lý về mắt có thể giúp duy trì thị lực. Bệnh nhân nên thăm khám mắt định kỳ và thông báo cho bác sĩ về bất kỳ thay đổi nào trong thị lực.

3. Tổn thương thần kinh (Bệnh thần kinh do tiểu đường)

Bệnh tiểu đường có thể dẫn đến bệnh thần kinh, với khoảng 50% bệnh nhân mắc một dạng tổn thương thần kinh. Các loại bệnh thần kinh bao gồm:

• Bệnh thần kinh ngoại biên: Tổn thương dây thần kinh ngoại vi, đặc biệt ở bàn tay và bàn chân, gây ngứa ran, đau rát, giảm hoặc tăng độ nhạy cảm.

• Bệnh thần kinh tự chủ: Tổn thương dây thần kinh ảnh hưởng đến các cơ quan trong cơ thể như hệ tiêu hóa, bàng quang, và bộ phận sinh dục. Triệu chứng có thể bao gồm đầy hơi, khó tiêu, buồn nôn, tiêu chảy, táo bón, nhiễm trùng đường tiết niệu, và rối loạn cương dương.

4. Bệnh thận

Mức đường huyết cao kéo dài có thể gây tổn thương thận, dẫn đến bệnh thận. Ban đầu, bệnh thận không có triệu chứng rõ ràng, nhưng khi bệnh tiến triển, các dấu hiệu có thể bao gồm phù nề, mất ngủ, giảm cảm giác thèm ăn, đau bụng, và mệt mỏi. Việc quản lý mức đường huyết và huyết áp là rất quan trọng trong việc ngăn ngừa tiến triển của bệnh thận.

5. Bệnh tim mạch và đột quỵ

Bệnh tiểu đường loại 2 làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và đột quỵ. Lượng đường trong máu cao có thể gây tổn thương hệ thống tim mạch, làm tăng nguy cơ tử vong vì bệnh tim gấp đôi và đột quỵ gấp 1,5 lần so với người không mắc bệnh tiểu đường. Để giảm nguy cơ, bệnh nhân cần kiểm tra đường huyết, huyết áp và cholesterol định kỳ, duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, và luyện tập thể dục thường xuyên.

Kiểm soát bệnh tiểu đường loại 2

1. Theo dõi sức khỏe định kỳ: Theo dõi huyết áp, mức đường huyết và cholesterol thường xuyên.

2. Ngừng hút thuốc: Hút thuốc làm tăng nguy cơ biến chứng tim mạch và thần kinh.

3. Chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn nhiều rau, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, hạn chế thức ăn chứa nhiều chất béo bão hòa và đường.

4. Luyện tập thể dục: Thực hiện các bài tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày trong tuần.

5. Dùng thuốc theo chỉ định: Tuân thủ các chỉ dẫn của bác sĩ về việc sử dụng thuốc để kiểm soát mức đường huyết.

6. Lập kế hoạch kiểm soát bệnh tiểu đường: Làm việc với bác sĩ để xây dựng kế hoạch điều trị phù hợp.

Kết luận

Bệnh tiểu đường loại 2 là một bệnh lý mãn tính có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được kiểm soát tốt. Việc duy trì một lối sống lành mạnh, theo dõi sức khỏe định kỳ và tuân thủ điều trị là những yếu tố quan trọng giúp kiểm soát bệnh và giảm thiểu nguy cơ biến chứng.