Chăm sóc trẻ sau khi mắc sởi: Hỗ trợ phục hồi sức khỏe và phòng ngừa suy dinh dưỡng

1. Hậu quả lâu dài của bệnh sởi đối với trẻ em

Bệnh sởi có thể gây ra những tác động lâu dài đến sức khỏe trẻ em, đặc biệt là suy giảm miễn dịch và suy dinh dưỡng. Sau khi mắc bệnh, trẻ có thể bị ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch của cơ thể, khiến trẻ dễ mắc các bệnh nhiễm trùng thứ cấp, bao gồm cả bệnh lao. Ngoài ra, trẻ cũng có thể bị còi cọc do suy dinh dưỡng, bởi sau khi mắc bệnh, khả năng hấp thu dinh dưỡng của trẻ bị suy giảm do tác động của virus lên hệ tiêu hóa.

Trong bối cảnh số ca mắc sởi gia tăng mạnh trong năm 2024, với hơn 38.000 ca sốt phát ban nghi sởi và hơn 6.700 ca dương tính với sởi, việc chăm sóc trẻ sau khi mắc bệnh sởi là rất quan trọng. Trẻ em chưa được tiêm phòng cúm đầy đủ hoặc có hệ miễn dịch yếu thường gặp phải các biến chứng nghiêm trọng khi mắc bệnh. Vì vậy, việc chăm sóc dinh dưỡng và phục hồi sức khỏe cho trẻ sau mắc sởi là rất cần thiết.

2. Chăm sóc dinh dưỡng cho trẻ mắc sởi

Để ngăn ngừa suy dinh dưỡng và giúp trẻ phục hồi sức khỏe sau khi mắc bệnh sởi, chế độ ăn uống hàng ngày của trẻ cần phải đầy đủ và cân đối, bao gồm 4 nhóm thực phẩm chính: tinh bột, chất đạm, chất béo, và vitamin cùng khoáng chất. Bữa ăn của trẻ nên đa dạng và bao gồm các loại thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao.

Các nhóm thực phẩm cần bao gồm:

• Tinh bột: Cung cấp năng lượng cho trẻ.
• Chất đạm: Các nguồn đạm có giá trị sinh học cao như thịt, trứng, cá, và các loại đậu. Đặc biệt, nên bổ sung thực phẩm giàu vi lượng như sắt và kẽm.
• Chất béo: Dầu mỡ là nguồn cung cấp axit béo cần thiết cho cơ thể.
• Vitamin và khoáng chất: Nhóm rau củ quả có màu vàng sẫm và xanh đậm, cùng với trái cây tươi, đặc biệt là các loại quả chứa vitamin C và vitamin A.

Ngoài ra, khi trẻ biếng ăn, cha mẹ nên chọn các loại thực phẩm có độ năng lượng cao để đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng, tránh nguy cơ suy dinh dưỡng. Việc cung cấp đủ nước cho trẻ là rất quan trọng, đặc biệt khi trẻ bị sốt. Cụ thể, đối với trẻ 10 kg, cần ít nhất 1 lít chất lỏng mỗi ngày, và cần tăng 10% lượng nước khi trẻ bị sốt.

3. Bổ sung vitamin A cho trẻ mắc sởi

Vitamin A đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường hệ miễn dịch và phòng ngừa các vấn đề về thị lực sau khi mắc sởi. Do đó, việc bổ sung vitamin A cho trẻ mắc sởi là rất cần thiết. Liều lượng bổ sung vitamin A tùy thuộc vào độ tuổi của trẻ:

• Trẻ dưới 6 tháng: 50.000 đơn vị
• Trẻ từ 6 tháng đến 11 tháng: 100.000 đơn vị
• Trẻ trên 12 tháng và người lớn: 200.000 đơn vị

Ngoài việc bổ sung vitamin A, cha mẹ cũng nên khuyến khích trẻ ăn các thực phẩm tự nhiên giàu vitamin A, như cà rốt, bí đỏ, và các loại thịt, cá, gan, trứng, sữa. Các vitamin và khoáng chất khác như vitamin D, vitamin C, và omega-3 cũng có tác dụng hỗ trợ tăng cường miễn dịch cho trẻ.

4. Theo dõi sự phát triển của trẻ sau khi mắc sởi

Sau khi trẻ khỏi bệnh, việc theo dõi sự tăng trưởng về thể chất là rất quan trọng để phát hiện kịp thời tình trạng suy dinh dưỡng. Đặc biệt đối với trẻ dưới 2 tuổi, việc cân đo hàng tháng là cần thiết để kiểm tra sự phát triển về chiều cao và cân nặng. Trẻ mắc sởi cần được theo dõi sát sao hơn, so với trước khi mắc bệnh. Cha mẹ có thể đối chiếu sự phát triển của trẻ với biểu đồ tăng trưởng để đánh giá tình trạng dinh dưỡng và có kế hoạch can thiệp kịp thời.

Nếu trẻ có dấu hiệu suy dinh dưỡng, cha mẹ nên liên hệ với các bác sĩ dinh dưỡng để được hướng dẫn cụ thể về các biện pháp phục hồi dinh dưỡng hiệu quả.

5. Khuyến cáo về chăm sóc sức khỏe cho trẻ mắc sởi

• Giám sát sức khỏe định kỳ: Trẻ cần được theo dõi định kỳ về tình trạng dinh dưỡng, sức khỏe tâm thần và các vấn đề về học tập, hành vi.
• Bổ sung vitamin và khoáng chất: Ngoài vitamin A, các vitamin và khoáng chất khác như vitamin D và vitamin C cũng rất quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe và miễn dịch cho trẻ.
• Tư vấn bác sĩ dinh dưỡng: Nếu trẻ có dấu hiệu biếng ăn kéo dài hoặc suy dinh dưỡng, cha mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ dinh dưỡng để có phác đồ điều trị hợp lý.

6. Kết luận

Việc chăm sóc dinh dưỡng và phục hồi sức khỏe cho trẻ sau khi mắc sởi là rất quan trọng để ngăn ngừa các hậu quả lâu dài như suy dinh dưỡng và suy giảm miễn dịch. Cung cấp chế độ dinh dưỡng đầy đủ và hợp lý, bổ sung vitamin A và theo dõi sự phát triển của trẻ sẽ giúp trẻ nhanh chóng hồi phục và phát triển bình thường sau khi mắc bệnh sởi.