Sau phẫu thuật cắt bỏ vú (mastectomy), nhiều bệnh nhân lựa chọn phẫu thuật tái tạo vú để khôi phục hình dạng ngực. Tuy nhiên, không phải tất cả bệnh nhân đều có chỉ định hoặc mong muốn thực hiện thủ thuật này. Trong những trường hợp đó, việc sử dụng vú giả (breast prosthesis) là một lựa chọn thay thế đơn giản, chi phí thấp và không can thiệp phẫu thuật.
1. Định nghĩa vú giả
Vú giả là thiết bị y tế mô phỏng hình dạng và trọng lượng của tuyến vú, được sử dụng sau phẫu thuật cắt bỏ toàn phần hoặc một phần tuyến vú. Chúng thường được làm từ silicone y khoa mềm, mang lại cảm giác và hình dáng gần tương đương với mô vú tự nhiên. Một số ưu điểm của việc sử dụng vú giả bao gồm:
-
Khôi phục hình dáng cơ thể tự nhiên, cải thiện sự tự tin và chất lượng sống.
-
Hạn chế nguy cơ biến chứng liên quan đến phẫu thuật tái tạo.
-
Giúp cân bằng trọng lượng vùng ngực, tránh đau cổ hoặc lệch vai.
-
Có thể sử dụng linh hoạt với nhiều loại trang phục và dễ thay thế khi cần thiết.
2. Phân loại vú giả
Theo chất liệu:
-
Silicone: Là loại phổ biến nhất, trọng lượng và kết cấu gần giống với mô vú thật, giúp cân bằng tư thế cơ thể.
-
Chất liệu nhẹ (bọt, sợi tổng hợp): Thích hợp cho giai đoạn hậu phẫu sớm hoặc bệnh nhân cao tuổi.
-
Loại tự dính: Có thể dán trực tiếp lên thành ngực, thường được dùng sau khi vết mổ đã lành hẳn.
-
Miếng lót mềm hoặc áo ngực đặc biệt: Dành cho giai đoạn đầu sau phẫu thuật, giúp bảo vệ vùng mổ và nâng đỡ nhẹ nhàng.
Theo hình dạng:
-
Vú giả toàn phần: Dành cho bệnh nhân đã cắt bỏ hoàn toàn một bên vú.
-
Vú giả bán phần: Lấp đầy khoảng thiếu hụt sau phẫu thuật bảo tồn vú.
-
Dạng vỏ (shell): Dùng để cân bằng giữa hai bên ngực khi có sự khác biệt về kích thước.
-
Vú giả đối xứng – bất đối xứng: Lựa chọn dựa trên đặc điểm cơ thể và phạm vi phẫu thuật.
Theo hình thể:
-
Hình tam giác, giọt nước, bầu dục: Tùy chỉnh theo hình dạng ngực còn lại và sở thích thẩm mỹ của người dùng.
3. Tiêu chí lựa chọn vú giả
Khi lựa chọn vú giả, cần cân nhắc các yếu tố sau:
-
Kích thước: Phù hợp với bên ngực còn lại để đảm bảo sự đối xứng.
-
Kiểu áo ngực chuyên dụng: Nên sử dụng áo có túi đôi giữ vú giả cố định, dây đai có thể điều chỉnh, cúp ngực nâng đỡ tốt và chất liệu vải thoáng khí, mềm mại, tránh gây kích ứng vùng mổ.
-
Sự thoải mái: Đặc biệt quan trọng trong giai đoạn hậu phẫu; nên tránh gọng cứng trong 6–12 tháng đầu sau mổ.
4. Bảo quản và sử dụng
-
Thời gian sử dụng: Vú giả có thể dùng trong khoảng 2–5 năm tùy theo tần suất sử dụng, điều kiện bảo quản và thay đổi thể trạng (tăng/giảm cân).
-
Bảo quản: Không nên ngâm nước nóng, tránh tiếp xúc hóa chất mạnh, nên rửa bằng tay với nước ấm và xà phòng nhẹ. Cất giữ ở nơi khô ráo, tránh ánh nắng trực tiếp.
-
Thay thế: Nên kiểm tra định kỳ tình trạng vú giả và áo ngực mỗi năm để đảm bảo vừa vặn và an toàn.
5. Khuyến nghị lâm sàng
-
Vú giả là một lựa chọn thích hợp cho những bệnh nhân không muốn hoặc không đủ điều kiện thực hiện phẫu thuật tái tạo.
-
Nên được tư vấn bởi nhân viên y tế hoặc chuyên viên phục hình vú để lựa chọn sản phẩm phù hợp.
-
Thời điểm bắt đầu sử dụng phụ thuộc vào mức độ lành thương sau phẫu thuật. Trong giai đoạn đầu, chỉ nên dùng loại nhẹ hoặc miếng lót, và chuyển sang silicone sau khi vết mổ đã lành hoàn toàn.
Kết luận
Sử dụng vú giả là một giải pháp thay thế hiệu quả và linh hoạt trong phục hồi hình thể sau phẫu thuật cắt bỏ vú. Việc lựa chọn đúng loại vú giả và áo ngực chuyên dụng sẽ góp phần quan trọng trong việc cải thiện chất lượng sống, giảm các vấn đề liên quan đến hình thể và hỗ trợ tâm lý cho bệnh nhân ung thư vú.