Trong một số tình huống đặc biệt như lễ cưới, kỳ nghỉ dài ngày hoặc sự kiện quan trọng, nhiều phụ nữ có nhu cầu trì hoãn chu kỳ kinh nguyệt nhằm thuận tiện hơn trong sinh hoạt và tránh các bất tiện do hành kinh gây ra. Việc trì hoãn kinh nguyệt là hoàn toàn có thể thực hiện được thông qua các biện pháp sử dụng hormone, trong đó phương pháp phổ biến và hiệu quả nhất là sử dụng thuốc tránh thai phối hợp dạng uống. Tuy nhiên, cần hiểu rõ cơ chế, thời điểm sử dụng cũng như những ảnh hưởng tiềm ẩn để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ được điều hòa chủ yếu bởi hai hormone buồng trứng là estrogen và progesterone. Khi nồng độ các hormone này suy giảm vào cuối chu kỳ, niêm mạc tử cung sẽ bong tróc và gây ra hiện tượng hành kinh.
Việc sử dụng các biện pháp hormone, đặc biệt là thuốc tránh thai kết hợp (estrogen + progestin), có thể ngăn chặn sự rụng trứng và duy trì ổn định nồng độ hormone, từ đó ngăn sự bong tróc của nội mạc tử cung và trì hoãn chu kỳ kinh nguyệt.
3.1. Cách sử dụng
Thuốc tránh thai phối hợp dạng uống thường bao gồm:
21 viên có hoạt chất (thường là ethinyl estradiol và một progestin)
7 viên giả dược hoặc không có hormone
Để trì hoãn chu kỳ kinh nguyệt, người dùng bỏ qua 7 viên giả dược và tiếp tục uống ngay vỉ thuốc tránh thai tiếp theo mà không nghỉ giữa các chu kỳ. Việc này giúp duy trì nồng độ hormone ổn định, từ đó làm gián đoạn hiện tượng hành kinh.
3.2. Điều kiện thực hiện
Người sử dụng cần bắt đầu uống thuốc tránh thai ít nhất 1 chu kỳ trước thời điểm muốn trì hoãn kinh nguyệt để đảm bảo ổn định nội tiết và đạt hiệu quả tối ưu.
Uống thuốc đều đặn mỗi ngày vào cùng một thời điểm để giảm nguy cơ ra huyết âm đạo bất thường và ngừa thai hiệu quả.
3.3. Lưu ý về loại thuốc
Chỉ nên sử dụng thuốc tránh thai đơn pha (monophasic oral contraceptive pills), vì loại thuốc này có hàm lượng hormone đồng đều trong mỗi viên.
Các thuốc đa pha (biphasic, triphasic) thường gây ra hiện tượng ra huyết bất thường nếu dùng liên tục.
Một số biện pháp tránh thai nội tiết khác cũng có thể được sử dụng ngoài chỉ định để trì hoãn kinh nguyệt, bao gồm:
4.1. Vòng âm đạo chứa hormone
Được sử dụng liên tục không ngừng nghỉ sau 21 ngày như với thuốc viên.
Tuy nhiên, hiện tại chưa được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phê duyệt chính thức cho mục đích trì hoãn kinh nguyệt.
4.2. Miếng dán tránh thai
Có thể sử dụng liên tục không nghỉ ở tuần thứ 4 để trì hoãn hành kinh.
Cần theo dõi chặt chẽ nguy cơ ra máu bất thường và nên có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
4.3. Các phương pháp không khuyến cáo
Vòng tránh thai chứa progestin và que cấy tránh thai không được khuyến cáo sử dụng với mục đích trì hoãn kinh nguyệt do đặc điểm phóng thích hormone chậm và liên tục, có thể gây ra rong kinh hoặc ra máu kéo dài.
Một số phương pháp lan truyền trên mạng như tiêu thụ đậu lăng, giấm táo, nước chanh hoặc nước đậu xanh với mục đích trì hoãn chu kỳ kinh nguyệt hiện chưa có bằng chứng khoa học nào chứng minh hiệu quả. Ngoài ra, việc sử dụng quá mức các thực phẩm có tính acid cao (như giấm hoặc chanh) có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng và đường tiêu hóa.
Do đó, các phương pháp tự nhiên này không được khuyến cáo áp dụng trong kiểm soát chu kỳ kinh nguyệt.
Việc trì hoãn kinh nguyệt bằng thuốc tránh thai là an toàn trong ngắn hạn đối với phụ nữ khỏe mạnh và không có chống chỉ định với estrogen.
Nên được tư vấn bởi bác sĩ chuyên khoa sản – phụ khoa trước khi sử dụng.
Tình trạng ra máu bất thường có thể xuất hiện, đặc biệt trong những lần đầu sử dụng hoặc với loại thuốc không phù hợp.
Trì hoãn chu kỳ kinh nguyệt là một lựa chọn khả thi và an toàn nếu thực hiện đúng cách, chủ yếu thông qua việc sử dụng thuốc tránh thai phối hợp một pha. Các biện pháp khác như vòng âm đạo hoặc miếng dán cũng có thể được cân nhắc nhưng cần có chỉ định chuyên môn. Tuyệt đối không áp dụng các biện pháp dân gian thiếu căn cứ. Việc lập kế hoạch và tham khảo ý kiến y tế sớm là yếu tố then chốt để đạt được hiệu quả mong muốn mà vẫn đảm bảo sức khỏe sinh sản.