Đau đầu có thể xảy ra sau khi phẫu thuật vì nhiều lý do. Theo một nghiên cứu năm 2015, bất kỳ ai cũng có thể bị đau đầu sau khi phẫu thuật, những người thường xuyên bị đau đầu nguyên phát, chẳng hạn như đau nửa đầu, có nhiều khả năng bị đau đầu sau phẫu thuật hơn.
Gây tê
Một trong những nguyên nhân chính gây ra đau đầu sau khi phẫu thuật là do phản ứng với thuốc gây tê. Theo các chuyên gia y tế, đau đầu sau khi gây tê ở tủy sống hoặc gây tê ngoài màng cứng là phổ biến nhất. Khi gây tê, kim có thể đâm thủng màng cứng và làm rò rỉ dịch não tủy do đó có thể gây ra đau đầu. Loại đau đầu này không phải do chứng đau nửa đầu, nhưng nó có thể gây ra những cơn đau do suy nhược. Đối với một số người, nó có thể chỉ gây ra các triệu chứng nhẹ. Đau đầu và các triệu chứng khác, chẳng hạn như buồn nôn, thường xảy ra trong vòng 24–48 giờ sau khi gây tê ngoài màng cứng nhưng có thể xảy ra bất cứ lúc nào trong vòng 12 ngày. Các triệu chứng có thể biến mất mà không cần điều trị trong vòng 14 ngày.
Các nguyên nhân khác
Có một số nguyên nhân tiềm ẩn gây ra đau đầu sau khi phẫu thuật. Và trong một số trường hợp, bác sĩ có thể không biết nguyên nhân chính xác. Ví dụ, một nghiên cứu năm 2015 cho thấy những người phẫu thuật ngoại trú thường bị đau đầu sau phẫu thuật hơn. Các nhà nghiên cứu cho thấy rằng mặc dù nhiều người có tiền sử đau đầu nguyên phát, nhưng cũng có một số yếu tố liên quan tới đau đầu sau khi phẫu thuật, chẳng hạn như:
Có một số cách để kiểm soát cơn đau đầu sau khi phẫu thuật. Điều trị có thể tại nhà hoặc bệnh viện tùy một số hoàn cảnh. Một số cách phổ biến để điều trị đau đầu nhẹ đến trung bình bao gồm:
Các nhà nghiên cứu cũng gợi ý rằng uống đủ nước và caffeine có thể giúp giảm bớt các triệu chứng đau đầu. Những người được gây tê ngoài màng cứng và bị đau đầu có thể thực hiện các bước tự chăm sóc tương tự. Tuy nhiên, nếu cơn đau dữ dội hoặc không biến mất, bác sĩ có thể đề nghị một miếng dán giảm đau ngoài da chỗ gây tê.
Khó có thể ngăn ngừa cơn đau đầu sau khi phẫu thuật. Trong quá trình chuyển dạ và sinh nở, mọi người có thể cân nhắc việc tránh gây tê ngoài màng cứng. Tuy nhiên, nên thảo luận về lợi ích và rủi ro của thủ thuật này với bác sĩ vì chỉ khoảng 1% trong số tất cả các vị trí gây tê ngoài màng cứng dẫn đến thủng màng cứng, dẫn đến đau đầu. Những người trải qua chứng đau nửa đầu mãn tính nên nói chuyện với bác sĩ về thủ tục. Bác sĩ có thể đưa ra một số lời khuyên về cách ngăn chặn cơn đau. Mọi người cũng nên cho bác sĩ biết nếu phẫu thuật gây ra chứng đau nửa đầu. Những người bị chứng đau nửa đầu mãn tính hoặc các chứng đau đầu nguyên phát khác nên hỏi bác sĩ xem có nên tiếp tục kế hoạch điều trị hay thay đổi chiến lược nếu xảy ra đau đầu do phẫu thuật. Sau khi từ bệnh viện về nhà, mọi người nên uống đủ nước và nghỉ ngơi đầy đủ. Thực hiện các bước này có thể giúp ngăn cơn đau đầu xảy ra.
Sau khi phẫu thuật, chứng đau nửa đầu và các chứng đau đầu khác có thể xảy ra và có khả năng xảy ra thường xuyên hơn ở những người bị chứng đau nửa đầu mãn tính. Đối với những người bị chứng đau nửa đầu, phẫu thuật hoặc nằm trong bệnh viện có thể khiến cơn đau thường xuyên hơn. Những người khác có thể bị đau đầu do biến chứng, chẳng hạn như khi gây tê ngoài màng cứng. Những người bị chứng đau nửa đầu mãn tính nên nói chuyện với bác sĩ về các bước có thể thực hiện để ngăn chặn cơn đau nửa đầu và liệu họ có nên làm gì thêm nếu trải qua cơn đau này hay không.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh