Đau đầu do thời tiết thường do nhiệt độ thay đổi đột ngột đòi hỏi hệ thống mạch máu sẽ phải có các phản xạ để thích nghi với sự thay đổi đó. Khi mạch máu co lại, tuyến thượng thận sẽ tăng tiết các chất thần kinh thể dịch (catecholamine) trong máu dẫn đến co mạch ngoại vi. Bên cạnh đó, đường trong gan sẽ được huy động tối đa để tạo năng lượng cho cơ thể hoạt động.
Theo một cuộc khảo sát gần đây, các tác nhân thời tiết gây đau nửa đầu cụ thể bao gồm:
- Thay đổi nhiệt độ
- Độ ẩm cao
- Gió lớn
- Trời giông bão
- Khô hanh
- Đèn sáng và ánh nắng chói chang
- Sự thay đổi áp suất khí quyển
Một số chuyên gia cho rằng những người thường xuyên bị đau đầu, bao gồm chứng đau nửa đầu, có ngưỡng chịu đau thấp hơn hoặc nhạy cảm hơn với những thay đổi của môi trường, bao gồm cả thời tiết. Mặt khác, một số nghiên cứu khách quan (trong đó bệnh nhân không nhận biết được sự thay đổi của áp suất không khí) không cho thấy mối liên quan nhất quán giữa thay đổi thời tiết và chứng đau nửa đầu.
Cách phòng tránh đau nửa đầu khi thay đổi thời tiết
Thời tiết là một yếu tố không thể kiểm soát, tuy nhiên bạn có thể lập kế hoạch để hạn chế bị ảnh hưởng nhất có thể. Ví dụ, nhiều người bị chứng đau nửa đầu khi tiếp xúc với nhiệt độ quá cao hoặc ánh nắng mặt trời. Nếu điều đó đúng với bạn, hãy cố gắng hạn chế thời gian ở ngoài trời vào những thời điểm nóng nhất trong ngày. Nếu phải ra ngoài trời, hãy đảm bảo bạn đã đội mũ chống nắng và đeo kính râm khi ra ngoài. Ngoài ra, hãy uống nhiều nước. Mất nước có thể là một yếu tố gây ra chứng đau nửa đầu do nhiệt.
Và quan trọng nhất, hãy mang theo thuốc trị đau nửa đầu bên mình, đặc biệt nếu bạn đang ở trong điều kiện thời tiết có vẻ như gây ra cơn đau đầu. Đau đầu khi thay đổi thời tiết sẽ có điểm chung là cơn đau có khi âm ỉ, tê buốt hoặc đau dữ dội, choáng váng, lan xuống cả hốc mắt, mũi… Những cơn đau dạng này thường xảy ra trước, trong và sau khi thời tiết khắc nghiệt (quá nóng, quá lạnh); thay đổi đột ngột (đang nắng chuyển mưa bất chợt) hoặc người bệnh từ ngoài trời nắng vào phòng máy lạnh; tắm sớm hoặc khuya; tắm nước có nhiệt độ quá chênh lệch với nhiệt độ bên ngoài; đi du lịch ở vùng khí hậu khác. Nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng ban đầu hoặc dấu hiệu cảnh báo nào của chứng đau nửa đầu, có thể cân nhắc dùng thuốc trị đau nửa đầu để giúp tránh hoặc giảm bớt mức độ nghiêm trọng của cơn đau đầu.
Quản lý chứng đau nửa đầu nói chung
Bất kể tác nhân gây đau là gì, các bước sau đây sẽ giúp bạn kiểm soát chứng đau nửa đầu của mình.
- Xây dựng thói quen ngủ tốt: Đảm bảo rằng bạn ngủ đủ giấc và cố gắng đi vào giấc ngủ vào cùng một khoảng thời gian mỗi đêm. Sự gián đoạn trong lịch trình ngủ - chẳng hạn như ngủ quá nhiều hoặc quá ít - có thể gây ra chứng đau nửa đầu
- Uống nhiều nước: Ăn các bữa ăn đều đặn và uống đủ nước có thể giúp ngăn ngừa chứng đau nửa đầu do giảm lượng đường trong máu hoặc mất nước. Một khuyến nghị phổ biến là uống sáu hoặc tám cốc nước mỗi ngày. Tuy nhiên, nhu cầu về nước ở mỗi người sẽ khác nhau, chẳng hạn như tùy thuộc vào mức độ họ tập thể dục
- Hãy cẩn thận với cà phê: Mặc dù caffeine có thể giúp giảm chứng đau nửa đầu (là thành phần chính trong nhiều loại thuốc trị đau đầu), nhưng quá nhiều caffeine có thể gây ra chứng đau nửa đầu. Caffeine được tìm thấy trong sô cô la và ca cao; đồ uống như cà phê, trà và cola,...
- Hạn chế rượu bia: Lưu lượng máu đến não sẽ tăng lên khi bạn uống rượu. Rượu vang đỏ đặc biệt gây ra chứng đau nửa đầu ở nhiều người.
- Lập nhật ký thực phẩm: Nhiều loại thực phẩm có thể gây ra chứng đau nửa đầu. Một vài thực phẩm phổ biến bao gồm đậu phộng, bơ đậu phộng, các loại hạt, sô cô la và thực phẩm có chứa tyramine, chẳng hạn như pho mát lâu năm và thịt đông lạnh.
- Tập thể dục thường xuyên: Nghiên cứu đã chỉ ra rằng tập thể dục nhịp điệu thường xuyên, vừa phải có thể làm giảm mức độ nghiêm trọng, thời gian và số lượng chứng đau nửa đầu ở nhiều người. Tập thể dục thường xuyên cũng giúp kiểm soát căng thẳng, một nguyên nhân gây đau nửa đầu khác.
- Hạn chế căng thẳng. Hãy dành thời gian mỗi ngày để thư giãn. Ví dụ, nghe nhạc nhẹ nhàng, đi bộ, thiền hoặc tập yoga.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
