PATCH TEST (THỬ NGHIỆM ÁP DA - TEST ÁP BÌ)

PATCH TEST LÀ GÌ?

Patch test là một thử nghiệm được thực hiện bởi các bác sĩ và điều dưỡng chuyên khoa da liễu, để tìm hiểu xem việc tiếp xúc với một chất nào đó có thể gây ra hoặc làm nặng thêm bệnh da của bạn. Hiện tượng này được gọi là dị ứng do tiếp xúc.

Các chất gây ra phản ứng dị ứng được gọi là chất gây dị ứng hay dị ứng nguyên. Chúng có thể được tìm thấy ở nhà, tại nơi làm việc hoặc trong các hoạt động giải trí. 

CÁC CHẤT NÀO SẼ ĐƯỢC THỬ NGHIỆM?

Có khoảng 40 chất thường xuyên tiếp xúc với da như mủ cao su tự nhiên, chất bảo quản, kim loại, nước hoa, mỹ phẩm, hóa chất da, lanolin và thực vật. Các chất bổ sung đôi khi được thêm vào danh sách này nếu nghĩ rằng chúng có thể làm khởi phát bệnh da của bạn. Bạn cũng có thể được thử nghiệm thêm với một số sản phẩm ở nơi làm việc hoặc tại nhà của mình, chẳng hạn như những vật dụng cá nhân.

NHỮNG GÌ CẦN MANG THEO KHI LÀM XÉT NGHIỆM NÀY?

Trong lần khám bệnh đầu tiên, vui lòng mang theo:

• Danh sách các loại thuốc - bất kỳ loại thuốc nào bạn đang dùng.
• Tất cả các loại thuốc mỡ và kem bạn sử dụng bao gồm cả những loại thuốc được bác sĩ kê đơn và những loại bạn tự mua.
• Những sản phẩm cá nhân của bạn

Những vật dụng sử dụng ở nhà mà bạn nghĩ có thể gây ra hoặc làm nặng lên bệnh da của bạn như đồ vệ sinh, mỹ phẩm, sơn móng tay, nước hoa và các sản phẩm dùng cho tóc. Nếu bạn dùng bất kỳ sản phẩm nào trực tiếp lên da thì hãy mang theo cả sản phẩm và bao bì, kể cả tờ rơi, nơi các thành phần được liệt kê. Đối với các mặt hàng khác như chất tẩy rửa gia dụng, bột giặt và chất làm mềm vải, chỉ cần mang theo bao bì hiển thị danh sách các thành phần.

• Những sản phẩm và hóa chất được sử dụng tại nơi làm việc 

Nếu bạn nghĩ rằng các chất tại nơi làm việc có thể làm cho bệnh da của bạn trở nên nặng hơn, vui lòng mang theo Bảng dữ liệu về An toàn và Sức khỏe (đôi khi được gọi là tờ COSHH: Sự kiểm soát các chất nguy hại cho sức khỏe) của các sản phẩm này.

CÁC BƯỚC THỰC HIỆN PATCH TEST

Bạn cần được bác sĩ da liễu chỉ định để làm xét nghiệm này. Nếu bác sĩ cho rằng nguyên nhân của hiện tượng da bạn bị ngứa, nổi mẩn đỏ có nhiều khả năng là do dị ứng, họ sẽ sắp xếp để bạn thực hiện xét nghiệm kiểm tra dị ứng áp da. Bạn cần phải đến bệnh viện 3 lần:

• Lần 1: Trong ngày đầu tiên bác sĩ sẽ đặt lên da bạn (thường là trên lưng) một lượng nhỏ, các chất thử nghiệm riêng biệt (miếng dán thử nghiệm). Những chất này được cố định trên da bằng băng dính không có chứa những tác nhân gây dị ứng. Ngứa vùng áp da là dấu hiệu bình thường, nhưng bạn không nên gãi để tránh tróc hoặc rơi chúng.
• Lần 2: Sau 2 ngày bạn quay lại để gỡ bỏ những miếng áp da này. Da bạn sẽ được kiểm tra xem liệu có phản ứng nào với những chất thử nghiệm hay không.
• Lần 3: Để đảm bảo không bỏ sót trong trường hợp da bạn có phản ứng chậm với chất thử nghiệm nào đó, bạn sẽ quay trở lại để kiểm tra các vết áp da một lần nữa sau 2 ngày tiếp theo và mọi phản ứng sẽ được bác sĩ thảo luận với bạn.

Có thể các thử nghiệm áp da của bạn sẽ âm tính, nhưng điều này cũng rất hữu ích, sẽ giúp bác sĩ loại trừ được nguyên nhân bệnh da của bạn là do tiếp xúc dị ứng. Phản ứng dương tính biểu hiện bởi tình trạng da bị đỏ hoặc phồng rộp và ngứa vùng miếng dán nơi thử nhiệm và thường trở nên rõ ràng khi bạn quay lại lần thứ ba (đọc lần cuối), mặc dù một số trường hợp phản ứng có thể mất đến hai tuần. Nếu trường hợp phản ứng chậm, vui lòng liên hệ với phòng khám của bạn. Một số chất có thể làm ố da. Điều đó hoàn toàn bình thường và sẽ trôi sạch sau một vài ngày tắm, rửa.

Có thể bác sĩ sẽ không thực hiện thử nghiệm này nếu bạn đang mang thai, cho con bú, bị chàm diện rộng ở lưng, có phơi nắng hoặc phơi nắng nhân tạo trong 2 tuần trước, đang sử dụng steroid với liều trung bình-cao hoặc đang dùng thuốc ức chế miễn dịch.

NHỮNG VIỆC BẠN NÊN TRÁNH KHI THỰC HIỆN PATCH TEST

• Không làm ướt vùng dán dị nguyên trong thời gian làm thử nghiệm (ko bơi, ko tắm, hoặc làm ướt vùng dán di nguyên)
• Tránh các môn thể thao hoặc công việc nặng nhọc trong thời gian làm thử nghiệm, vì mồ hôi sẽ làm rơi các miếng dán.
• Không mặc quần áo màu sáng hoặc màu nhạt vì các thử nghiệm và mực đánh dấu có thể làm ố vĩnh viễn.
• Không phơi lưng dưới ánh nắng mặt trời hoặc ánh sáng mặt trời nhân tạo (đèn mặt trời) trong khi làm thử nghiệm. 

NHỮNG VIỆC BẠN NÊN LÀM

• Mặc áo ngực hoặc áo sơ mi cũ trong thời gian làm thử nghiệm và nên mặc áo ngủ cài nút phía trước để bảo vệ các miếng dán khi nằm và dễ dàng cởi áo hơn.
• Nếu một miếng dán bắt đầu bong ra, hãy dán các cạnh xuống bằng keo dán. Nếu toàn bộ miếng dán bị rơi, hãy bỏ nó và ghi chú ngày giờ.
• Liên hệ với phòng khám của bạn nếu bạn không an tâm.    

TÁC DỤNG PHỤ NÀO CÓ THỂ XẢY RA?

 Tác dụng phụ rất hiếm, nhưng bao gồm:

• Đỏ da và ngứa tại vùng miếng dán (trường hợp kết quả xét nghiệm dương tính) - điều này thường biến mất sau một vài ngày. Kết quả dương tính mạnh, có thể gây gây phồng rộp, loét.
• Phản ứng dai dẳng - một số phản ứng thử nghiệm dương tính có thể tồn tại đến một tháng trước khi mờ dần.
• Bùng phát bệnh chàm - Thử nghiệm dương tính có thể đi kèm với việc bùng lên của bệnh chàm trước đó hoặc hiện có.
• Thay đổi sắc tố - có thể thấy sự tăng hoặc giảm sắc tố tại vùng miếng dán, có thể tồ tại trong nhiều tháng hoặc hiếm khi (1/1.000) là vĩnh viễn.
• Nhiễm trùng thứ cấp do vi khuẩn hoặc virus: Điều này rất hiếm và cần điều trị bằng kháng sinh hoặc kháng Virus.
•  Sẹo, sẹo lồi: rất hiếm (chiếm tỉ lệ khoảng 1 /10.000).
•  Dị ứng: hiếm (1/5.000), có thể dị ứng với 1 trong các chất được dán lên da, thường không kéo dài.