Khắc phục tình trạng rạn da

Không có giải pháp hoàn hảo nào để chữa lành vết rạn da, nhưng các phương pháp điều trị tại chỗ có thể giúp cấp nước cho làn da của bạn, thúc đẩy quá trình chữa lành và làm đều màu da. Rạn da xảy ra khi làn da của bạn thay đổi hình dạng nhanh chóng do tăng trưởng hoặc tăng cân. Chúng thường không phải là dấu hiệu cho thấy sức khỏe của bạn có vấn đề gì. Ai cũng có thể bị rạn da, không phân biệt giới tính. Mang thai và dậy thì là hai thời điểm phổ biến nhất trong cuộc đời dễ bị rạn da nhất.

Ban đầu, vết rạn da sẽ xuất hiện dưới dạng một đường mỏng màu đỏ hoặc tím có kết cấu khác với vùng da xung quanh. Hầu hết các vết rạn da sẽ tự mờ dần theo thời gian. Các vết rạn da đã mờ thường có màu sáng hơn vùng da xung quanh và hơi bóng, giống như vết sẹo.

Nghiên cứu cho biết không có thành phần bí mật nào có thể chữa khỏi các vết rạn da, ít nhất là hiện tại thì chưa. Nhưng một số biện pháp khắc phục tại nhà có thể giúp giảm thiểu sự xuất hiện của các vết rạn da và giúp chúng mờ đi nhanh hơn.

Các vết rạn da mới có nhiều khả năng đáp ứng với điều trị hơn.

Các biện pháp tại nhà cho vết rạn da

1. Vitamin A

Vitamin A trong các sản phẩm chăm sóc da được gọi là retinoid. Retinoids có thể làm cho làn da mịn màng và trẻ trung hơn. Chúng được sử dụng trong nhiều loại kem mỹ phẩm bôi ngoài da không kê đơn. Nghiên cứu chỉ ra rằng tretinoin - một dạng retinol có hàm lượng kê đơn cao có thể giúp vết rạn da nhỏ lại và mờ hơn. Tuy nhiên, vẫn cần nhiều nghiên cứu để xác định tất cả các tác động của nó đối với vết rạn da.

Các sản phẩm vitamin A đôi khi có thể gây kích ứng da, vì vậy tốt nhất bạn nên làm theo hướng dẫn của bác sĩ cẩn thận nếu thử thành phần này. Đã có những rủi ro nhất định khi sử dụng retinoids trong khi mang thai, do đó bạn không nên sử dụng chúng nếu bạn:

Có thai
Đang cho con bú
Cố gắng mang thai

2. Acid hyaluronic

Acid hyaluronic là một thành phần mạnh mẽ để giữ ẩm và chữa lành da. Nó thường được sử dụng trong các loại kem, nước dưỡng ẩm và huyết thanh. Sự xuất hiện có thể nhìn thấy của các vết rạn da đi kèm với những thay đổi vô hình đối với làn da của bạn. Những thay đổi này làm cho da kém đàn hồi hơn, một phần là do collagen không thể thực hiện chức tăng cường độ đàn hồi cho da.

Nghiên cứu cho thấy acid hyaluronic có khả năng ảnh hưởng đến độ đàn hồi của da, acid hyaluronic có thể cải thiện sự xuất hiện của các vết rạn da, mặc dù vẫn cần nhiều nghiên cứu để chắc chắn điều này. Bạn có thể thử thoa sản phẩm acid hyaluronic lên vùng da bị rạn mỗi ngày.

3. Rau má

Rau má là một loại thảo mộc và là thành phần phổ biến trong các sản phẩm làm đẹp. Các sản phẩm có chứa rau má đôi khi được sử dụng để điều trị sẹo hoặc giúp làm dịu và phục hồi làn da nhạy cảm. Kem rau má đang ngày càng phổ biến trong thị trường làm đẹp, tuy nhiên chúng có thể sẽ đắt tiền.

Rau má giúp giảm viêm và thúc đẩy sản xuất collagen. Nghiên cứu từ năm 2015 cho thấy rằng các loại kem có chứa rau má có thể giúp ngăn ngừa rạn da khi mang thai và cải thiện vẻ ngoài của da. Nhưng vẫn cần thêm bằng chứng về tác dụng của rau má.

4. Đường

Đường là một chất tẩy tế bào chết phổ biến. Các tinh thể nhỏ, nhẹ nhàng tẩy đi lớp da chết và để lại cho bạn cảm giác mịn màng hơn. Phương pháp tẩy da chết mài da vi điểm do bác sĩ da liễu thực hiện là một trong số ít phương pháp đã được chứng minh lâm sàng giúp làm mờ vết rạn da. Vì vậy, biện pháp tẩy da chết tại nhà này có vẻ đáng để thử. Bạn có thể đã có sẵn các thành phần tẩy da chết ở nhà.

Để làm hỗn hợp đường tẩy tế bào chết cần có:

Kết hợp 1/2 chén đường với chất làm mềm, chẳng hạn như dầu hạnh nhân hoặc dầu dừa. Trộn dầu vào đường, từng chút một. Hỗn hợp khi này trông giống như cát bãi biển ẩm ướt. Bạn có thể cần trộn tối đa 1/2 chén dầu.
Nhẹ nhàng xoa hỗn hợp lên phần cơ thể có vết rạn da.
Lặp lại 2 hoặc 3 lần mỗi tuần khi tắm vòi sen hoặc bồn tắm. Rửa sạch bằng nước ấm.

Thực hiện tẩy da chết khi cần thiết. Bạn có thể bảo quản hỗn hợp này trong hộp kín trong một thời gian ngắn, nhưng nếu nó bắt đầu có mùi lạ, hãy bắt đầu làm một mẻ mới.

5. Nha đam

Nha đam có lịch sử lâu đời như một phương pháp điều trị da tự nhiên. Thạch từ bên trong lá của cây nha đam có thể được bôi trực tiếp lên da để làm dịu và dưỡng ẩm. Nghiên cứu từ năm 2018 cho thấy lô hội giúp da mau lành vết bỏng và vết thương. Vì rạn da là một loại sẹo do da bị tổn thương nên đặc tính phục hồi da của lô hội có thể giúp ngăn ngừa hoặc làm mờ vết rạn da.

Mặc dù có rất ít bằng chứng lâm sàng cho thấy nha đam có thể chữa rạn da, nhưng nha đam nguyên chất có thể đáng để thử vì nó có thể làm mềm và chữa lành da. Bạn có thể thử thoa nha đam nguyên chất từ cây hoặc sản phẩm chứa nha đam lên vết rạn da hàng ngày sau khi tắm.

6. Dầu dừa

Dầu dừa nguyên chất có một số lợi ích được biết đến cho làn da. Nó có thể giúp duy trì hàng rào bảo vệ da của bạn. Nghiên cứu cho thấy dầu dừa giúp cải thiện tình trạng da khô và một số bệnh nhiễm trùng da. Và dầu dừa nguyên chất giúp vết thương ngoài da mau lành hơn.

Không có nhiều bằng chứng chứng minh sử dụng dầu dừa có nhiều tác dụng đối với các vết rạn da. Nghiên cứu về các loại dầu thực vật khác (dầu ô liu, dầu hạnh nhân và bơ ca cao) cũng không cho thấy bất kỳ sự cải thiện vết rạn nào từ việc sử dụng chúng. Tuy nhiên, hành động xoa nhẹ dầu lên da có thể ngăn ngừa vết rạn da. Massage nhẹ nhàng hàng ngày các vết rạn da của bạn bằng dầu dừa có thể hữu ích và không có khả năng gây hại. Tất nhiên, nếu bạn bị dị ứng với dừa, bạn hãy tránh thành phần này.

Hãy nhớ rằng bất kỳ phương pháp điều trị chăm sóc da nào đôi khi cũng có thể gây dị ứng hoặc nhạy cảm. Điều này bao gồm các biện pháp khắc phục tại nhà và phương pháp tự nhiên. Vì vậy, nếu bạn nhận thấy phản ứng dị ứng, hãy ngừng sử dụng thành phần đó.

Điều trị y tế cho vết rạn da

Các thủ tục y tế cho vết rạn da được thực hiện tại phòng khám bởi các bác sĩ. Bạn có thể sẽ được điều trị bởi một bác sĩ da liễu, bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ hoặc bác sĩ phẫu thuật tạo hình tùy thuộc vào lựa chọn của bạn. Một số nghiên cứu cho thấy rằng các vết rạn da có thể được cải thiện rõ rệt bằng các phương pháp điều trị y tế được liệt kê dưới đây. Tuy nhiên bạn cũng không nên có những kỳ vọng thực tế về kết quả. Bởi, ngay cả các phương pháp điều trị y tế cũng không thể xóa hoặc ngăn ngừa hoàn toàn các vết rạn da.

1. Liệu pháp laser

Laser cung cấp ánh sáng tập trung cho da. Nghiên cứu cho thấy, tùy thuộc vào loại tia laser được sử dụng, việc điều trị có thể có khả năng tăng sản xuất collagen và giúp vết rạn mờ dần để hòa hợp với vùng da xung quanh. Một số phương pháp điều trị bằng laser yêu cầu điều trị nhiều lần trước khi bạn thấy hiệu quả. Liệu pháp laser cũng được sử dụng để làm giảm kết cấu da, mẩn đỏ do sẹo và bệnh hồng ban. Vì vậy, liệu pháp laser có khả năng cải thiện vẻ ngoài của các vết rạn da.

2. Mài da vi điểm

Mài da vi điểm liên quan đến việc tẩy tế bào chết cho da theo cách mà các biện pháp khắc phục tại nhà không thể thực hiện được. Sử dụng một dụng cụ đặc biệt cầm tay để phun những hạt tinh thể, bác sĩ sẽ bôi một chất mài mòn lên da của bạn để nhẹ nhàng tẩy đi các tế bào da chết. Nghiên cứu về phương pháp mài da siêu vi đối với vết rạn da còn hạn chế, nhưng phương pháp này có thể làm giảm mức độ nghiêm trọng của vết rạn da.

3. Lăn kim

Lăn kim sử dụng một thiết bị tạo ra những vết chích nhỏ trên da. Phương pháp điều trị này làm cho da sản xuất collagen và elastin, có thể giúp làn da lỏng lẻo trông săn chắc hơn. Không giống như các công cụ tại nhà, lăn kim tại phòng khám đi sâu hơn vào da của bạn để nhằm vào mục tiêu chữa lành da hiệu quả hơn và an toàn hơn. Lăn kim là một cách xâm lấn tối thiểu để điều trị kết cấu của các vết rạn da, kể cả những vết cũ hơn và nó có thể giúp làm đều màu da.

4. Liệu pháp tần số vô tuyến

Các phương pháp điều trị bằng tần số vô tuyến gửi sóng năng lượng vào da của bạn để kích thích sản xuất collagen. Kết quả có thể là làn da săn chắc hơn. Gần đây, phương pháp điều trị tần số vô tuyến đã được kết hợp với phương pháp điều trị bằng phương pháp lăn kim nhỏ để gửi sóng năng lượng sâu hơn vào da. Theo nghiên cứu, kim xuyên qua da và giải phóng tần số vô tuyến vào các kênh, kích thích các lớp collagen sâu hơn.

Nghiên cứu bổ sung từ năm 2019 chỉ ra rằng liệu pháp tần số vô tuyến có thể cải thiện vẻ ngoài của các vết rạn da, nhưng vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn để hiểu liệu pháp này so với các phương pháp điều trị hiện có khác như thế nào.

5. Lột da hóa học

Lột da hóa học liên quan đến việc sử dụng một loại acid, chẳng hạn như acid glycolic, lên bề mặt da. Lột da hóa chất chuyên nghiệp mạnh hơn các phiên bản tại nhà và được áp dụng tại phòng khám. Liệu pháp lột da giúp tẩy tế bào chết sâu cho da và thúc đẩy sản xuất collagen. Điều này có thể giúp làm cho các vết rạn da trông nhỏ hơn, nhưng vẫn cần nhiều bằng chứng về tác dụng của liệu pháp này.

Nhìn chung, các phương pháp trị rạn da y tế hiệu quả hơn các biện pháp khắc phục rạn da tại nhà. Nhưng các thủ thuật này thường khá tốn kém. Không phải tất cả các lựa chọn đều phù hợp với mọi loại da, vì vậy điều quan trọng là phải tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu để tìm ra phương pháp nào phù hợp nhất với bạn.

Đối tượng nào dễ bị rạn da nhất?

Rạn da có thể xảy ra với bất kỳ ai, nhưng một số người có nhiều khả năng mắc chúng hơn những người khác. Di truyền học là một trong những yếu tố dự đoán mạnh nhất. Nếu những người thân của bạn bị rạn da, bạn cũng có khả năng bị rạn da. Mang thai là một nguyên nhân phổ biến của vết rạn da. Nghiên cứu cho thấy có tới 90% phụ nữ mang thai sẽ bị rạn da.

Các yếu tố rủi ro khác bao gồm:

Sử dụng thuốc corticosteroid
Giảm hoặc tăng cân nhanh chóng
Phẫu thuật mở rộng vú
Tăng kích thước cơ bắp nhanh chóng, ví dụ như thông qua tập thể hình

Kết luận

Hãy nhớ rằng vết rạn da là bình thường và phổ biến. Những thay đổi có thể gây rạn da chẳng hạn như tăng trưởng nhanh, thay đổi cân nặng và mang thai có thể xảy ra với nhiều người. Không có biện pháp khắc phục rạn da hoàn hảo tại nhà, nhưng các phương pháp điều trị tại chỗ có thể giúp cấp nước và có thể thúc đẩy quá trình chữa lành da của bạn. Đối với cả phương pháp điều trị tự nhiên và thủ thuật y tế, cần có nhiều nghiên cứu hơn để làm rõ những gì hiệu quả nhất và những đối tượng mang lại kết quả tốt nhất.

Nếu bạn đang điều trị rạn da do mang thai, tốt nhất bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ để đảm bảo việc điều trị là an toàn khi sử dụng. Hầu như tất cả các vết rạn da sẽ mờ dần theo thời gian, ngay cả khi bạn không điều trị chúng. Hiếm khi các vết rạn da vẫn nổi bật như khi chúng mới xuất hiện.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP