Nếu không được chăm sóc ngay từ đầu thì từ một vết loét nhỏ sẽ dẫn đến một vết thương có mủ, rất lâu lành gây thêm đau đớn cho bệnh nhân, nhất là đối với người cao tuổi khi sức đề kháng đã giảm khiến việc điều trị càng khó hơn.
Biểu hiện của loét da ở người già
Tình trạng loét da ở người già dễ xuất hiện vào mùa nóng, do thời tiết nắng nóng khiến cơ thể tiết nhiều mồ hôi. Ngoài ra, những bệnh nhân tiểu tiện không tự chủ, hoặc nằm lâu trên một mặt phẳng cứng, hoặc không thể tự xoay trở được thường xuyên như bệnh nhân bị liệt, nhất là liệt hai chân, bệnh nhân hôn mê do chấn thương nặng như chấn thương sọ não và tai biến mạch máu não.
Người già nằm nhiều, bại liệt… rất dễ bị loét da
Vùng da thường tiếp xúc với mặt giường nhiều lúc đầu sẽ không đau hoặc đau ít, sau đó dần dần đỏ lên, vài ngày sau sẽ giống như một vết bỏng, xuất hiện nhiều mụn nước. Nếu không được chăm sóc cẩn thận, những mụn nước này rất dễ bị vỡ, có màu đỏ bầm, sau đó chuyển sang màu đen lại do bị hoại tử tổ chức phần mềm, khi sờ sẽ thấy lạnh.
Do đó khi cơ thể người già xuất hiện vết loét thì cần được chăm sóc tốt nhất để ngăn chặn sự lan rộng, vì vết loét càng sâu thì càng dễ nhiễm trùng. Khi đó, việc điều trị lâu hơn, gây thêm đau đớn cho bệnh nhân. Trường hợp nặng có thể loét tới xương và nhiễm trùng máu rất nguy hiểm.
Vùng da nào dễ loét nhất?
Bệnh nhân nằm bất cứ tư thế nào cũng rất dễ gây ra loét ở những nơi mà xương nhô lên, có lớp cơ và da bao bọc quá ít.
Tư thế nằm ngửa: dễ loét là vùng sau gáy, vùng xương cùng, hai bên xương bả vai, hai cùi chỏ, hai gót chân.
Tư thế nằm nghiêng: nghiêng về phía nào thì bên đó trực tiếp bị ảnh hưởng: vùng thái dương, phía ngoài và trong đầu gối, mắt cá ngoài.
Khi người già bị lở loét, các vết loét sẽ lâu lành hơn người bình thường do người cao tuổi tiêu hoá kém, hấp thu dinh dưỡng chậm và sức đề kháng yếu hơn. Do đó, dù chỉ là một vết loét nhỏ, chúng ta cũng nên phải chăm sóc người già thật chu đáo, vì nếu để vết loét lan rộng và sâu hơn thì sự xâm nhập của vi trùng ngày càng phát triển, sẽ xuất hiện nhiều tế bào hoại tử dẫn đến bội nhiễm phải cắt lọc loại bỏ tế bào chết, bệnh nhân càng đau đớn.
Loét da cần được điều trị sớm để tránh nhiễm trùng, hoại tử
Chăm sóc và xử trí bệnh nhân bị loét
Ngay khi có sự xuất hiện một vùng da nào đó bị đỏ, nên xoa bóp nhẹ nhàng vùng da đó để kích thích sự tuần hoàn máu, giữ vùng da đó luôn khô thoáng sạch sẽ. Phải vệ sinh sạch sẽ sau khi bệnh nhân tiểu tiện, nếu bệnh nhân là nam nên gắn bịch nilông ở bộ phận sinh dục, nếu là nữ nên lót giấy thấm hoặc dùng quần lót bằng giấy.
Ngoài ra vấn đề dinh dưỡng cũng rất quan trọng, cần bổ sung nhiều chất đạm, vitamin để tái tạo tế bào đã hoại tử, nâng thể trạng chống đỡ được bệnh tật đang cao mắc phải cùng với vết loét.
Điều trị vết loét cũng giống như điều trị một vết thương, cần thay băng và chăm sóc mỗi ngày, thường xuyên quan sát vết loét để tránh được hiện tượng lan rộng. Nếu muốn chăm sóc thay băng tại nhà, nên có một nhân viên y tế đến với dụng cụ đã được vô khuẩn; những vết loét có bề mặt lớn cần phải được bác sĩ thăm khám để có được phác đồ điều trị đúng, giúp vết thương mau lành hơn trên một cơ thể đã suy nhược. Ngoài ra, phơi nắng vùng da bị hoại tử vào buổi sáng có thể giúp vết thương mau lành.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
