Nguyên nhân gây hăm tã
Bệnh hăm tã thường xảy ra khi da của bé phải tiếp xúc với tã bẩn quá lâu. Nếu bé bị tiêu chảy thì hăm tã có thể trầm trọng hơn. Tã của bé sẽ bị bẩn sau khi sử dụng khoảng 3 đến 4 giờ, do vậy việc thay tã thường xuyên rất quan trọng. Môi trường a xít của chất bẩn sẽ cho phép vi khuẩn và nấm men sinh sôi và tất cả các yếu tố này có thể gây kích ứng làn da nhạy cảm của bé.
Đôi khi nếu tã quá chật hoặc chất liệu không mềm mại cũng sẽ gây cọ xát cho da bé. Hóa chất từ chất tẩy rửa hoặc các sản phẩm khác tiếp xúc với da bé cũng có thể gây kích ứng.
Những trẻ có nguy cơ bị hăm tã
Tất cả trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ sử dụng tã lót đều có nguy cơ bị hăm tã, cứ 3 trẻ thì có 1 trẻ bị hăm tã. Trẻ bú mẹ có nguy cơ bị hăm tã thấp hơn nguyên nhân là do sữa mẹ ít toan nên nước tiểu, phân cũng ít tính a xít hơn. Trẻ từ 3 tháng đến 1 tuổi là những đối tượng có nguy cơ cao nhất. Đôi khi bệnh hăm tã có thể lây lan giữa các bé.
Triệu chứng của hăm tã
Hăm tã làm da mẩn đỏ và bị kích ứng. Vùng da bị hăm tã có cảm giác nóng khi chạm vào. Cha mẹ nên đưa bé đi khám bác sỹ ngay nếu vùng da bị hăm tã xuất hiện những vết ban màu đỏ kéo dài trên 48 giờ hay kèm theo dấu hiệu nước tiểu của trẻ có mùi hôi, sẫm màu, đây có thể là biểu hiện của tình trạng mất nước (Theo bệnh viện Trẻ em Cincinnati, năm 2012).
Những trường hợp nguy hiễm khác cũng cần đưa trẻ tới bác sỹ vùng là khi vùng da hăm tã có hình thành nên các mụn nước nhỏ hay phồng rộp đầy nước bên trong, hoặc khi bé bị sốt ( Theo phòng khám Mayo Clinic, năm 2012).
Chẩn đoán hăm tã
Bệnh hăm tã là bệnh khá phổ biến ở trẻ nhỏ và hầu hết những người đã có kinh nghiệm chăm sóc trẻ em đều dễ dàng nhận ra.
Tuy nhiên, trong trường hợp bạn không rõ ràng hoặc hăm tã nặng nề, gây khó chịu, hãy đưa bé đi khám bác sỹ. Khi nói chuyện với bác sỹ, hãy cung cấp cho bác sỹ các thông tin về loại tã lót đang dùng, các loại kem bôi da, loại xà phòng hoặc dầu tắm đang dùng cho bé, các loại nước lá dùng để tắm rửa cho bé, chất tẩy rửa và các vật dụng gia đình khác mà con bạn có tiếp xúc.
Điều trị hăm tã
Theo một nghiên cứu đăng trên tạp chí Scientific World Journal 2012, các loại kem có nguồn gốc từ thực vật, bao gồm lô hội và hoa cúc kim tiền có thể giúp điều trị chứng hăm tã (Panahi, et al., 2012). Đặc biệt, cúc kim tiền là loại thảo mộc có tác dụng chống viêm và diệt khuẩn rất tốt.
Các loại kem và thuốc mỡ dùng tại chỗ được sử dụng phổ biến để điều trị hăm tã, bao gồm:
- Hydrocortisone để làm giảm viêm
- Kem trị nấm hoặc kháng sinh tại chỗ để diệt khuẩn (các bác sỹ có thể kê kháng sinh dạng uống)
- Kẽm oxyt
- Dexpanthenol (tiền chất vitamin B5)
- Lanolin (chiết xuất từ mỡ cừu).
.png)
Chăm sóc tại nhà
Bên cạnh các loại thuốc, kem bôi cho trẻ đã được bác sỹ kê đơn, cha mẹ nên chú ý đến việc chăm sóc cho bé tại nhà, bao gồm:
- Lưu ý rằng, phòng bệnh là cách chữa bệnh tốt nhất, do vậy hãy thay tã thường xuyên sau mỗi 3-4 giờ hoặc sau khi bé đi đại tiện.
- Hãy đảm bảo rằng bé mang tã, bỉm vừa với cơ thể và không quá chật. Tã lót nên chọn loại thoáng khí, mềm mại, không kích ứng.
- Không sử dụng xà phòng, rượu hay nước hoa để thay rửa cho bé. Những chất này có thể làm các triệu chứng hăm tã trầm trọng hơn.
- Không sử dụng bột talc, phấn rôm để làm khô do trẻ có thể hít vào phổi loại bột này.
Bệnh hăm tã sẽ hết trong một hoặc hai ngày khi sử dụng liệu pháp điều trị tại nhà. Nếu bệnh không đỡ, hãy đưa trẻ đi khám bác sỹ.
Phòng tránh bệnh hăm tã ở trẻ nhỏ
Bệnh hăm tã có thể khiến bé cảm thấy khó chịu và quấy khóc. Tuy nhiên bệnh có thể dễ dàng phòng tránh được nếu bạn thực hiện đúng những nguyên tắc về vệ sinh và sử dụng tã, bỉm cho trẻ như sau:
- Rửa sạch mông cho bé bằng nước sạch trong mỗi lần thay tã. Làm khô bằng khăn mềm. Không sử dụng khăn lau có cồn hoặc nước thơm.
- Đóng tã, bỉm lỏng vừa. Nếu có thể hãy hạn chế cho bé sử dụng tã, bỉm. Hãy cho bé ngủ mà không dùng tã nhiều nhất có thể. Mỗi ngày, hãy để vùng da mông của bé không có tã tối thiểu 2 giờ.
Thêm nữa, hãy trữ các loại thuốc mỡ chứa kẽm oxyd hoặc sáp dưỡng ẩm trong tủ thuốc gia đình. Đây là những phương pháp trị liệu tại nhà rất hiệu quả trong điều trị hăm tã.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
