Vì sao da mặt bị ngứa?

Theo chuyên gia da liễu Brendan Camp (làm việc tại phòng khám da liễu MDCS Dermatology: Medical Dermatology & Cosmetic Surgery, New York, Mỹ), có một số nguyên nhân sau gây ngứa da mặt:

Da khô

Làn da khô sẽ trở nên thô ráp, khô căng hoặc bong tróc, cũng có thể gây ngứa mặt mà không phát ban. Theo hệ thống y tế Cleveland Clinic (Mỹ), bất cứ vùng da nào trên cơ thể đều có thể bị khô, trong đó, da ở mặt dễ bị khô và ngứa hơn khi thời tiết lạnh hoặc khô, đặc biệt nếu bạn ở ngoài trời trong thời gian dài.

Để giảm khô da, bạn nên dùng sữa rửa mặt dịu nhẹ và kem dưỡng ẩm có chứa ceramide (một loại acid béo được gọi là lipid). Chỉ nên rửa mặt 2 lần mỗi ngày. Có thể dùng kem dưỡng ẩm nhiều lần trong ngày (ví dụ vào buổi sáng, sau khi tắm và trước khi đi ngủ).

Bị chàm

Bệnh chàm (eczema) là một tình trạng viêm nhiễm khiến da khô, bong tróc hoặc ngứa. Bệnh có thể xảy ra ở bất kỳ vùng da nào, gồm cả mặt, với sự xuất hiện của những mảng da khô và màu hồng. Một số tác nhân khiến bệnh chàm bùng phát như dùng xà phòng hoặc chất tẩy rửa mạnh, mỹ phẩm có mùi thơm, thời tiết lạnh hoặc khô và tiếp xúc với các chất gây dị ứng theo mùa.

Nếu nghi ngờ mình có dấu hiệu bệnh chàm, bạn nên thăm khám bác sĩ da liễu. Đồng thời, chú ý tránh các tác nhân có thể làm bệnh chàm bùng phát, thường xuyên dưỡng ẩm cho da.

Viêm da tiết bã

Viêm da tiết bã thường gây phát ban có vảy nhờn trên da đầu hoặc mặt, có thể gây mẩn đỏ, bong tróc như gàu và gây ngứa. Theo bác sĩ Camp, tình trạng này thường xuất hiện ở vùng lông mày và râu. Theo Học viện Da liễu Mỹ (AAD), ai cũng có thể mắc phải, nhưng nguy cơ cao hơn ở người trên 50 tuổi, đặc biệt là nam giới và người có làn da đen.

Để khắc phục viêm da tiết bã, bạn nên dùng dầu gội trị gàu để giúp kiểm soát ngứa và sự bong tróc da đầu. Khi thăm khám da liễu, bạn có thể được kê toa thuốc mỡ chống nấm hoặc kem corticosteroid cho mí mắt hoặc mặt để làm dịu bong tróc, giảm sưng và ngứa.

Viêm da tiếp xúc

Nếu sau khi sử dụng sữa rửa mặt, xà phòng, hoặc các mỹ phẩm khác, bạn bắt đầu thấy ngứa kèm phát ban đỏ, có khả năng bạn đang bị viêm da tiếp xúc. Da bị kích ứng do tiếp xúc với chất gây dị ứng trong môi trường hoặc một thành phần nào đó trong mỹ phẩm.

Viêm da tiếp xúc thường sẽ khỏi trong vòng vài ngày đến vài tuần sau khi bạn tránh tác nhân gây kích ứng. Trong thời gian chờ da phục hồi, bạn có thể chườm mát da mỗi lần 10-15 phút.

Bỏng dao cạo

Theo Cleveland Clinic, nếu thấy ngứa mặt sau khi cạo râu, bạn có thể bị bỏng do dao cạo - tình trạng da bị kích ứng trông giống như phát ban. Những nguyên nhân thường gặp của tình trạng này gồm cạo khô, cạo quá nhanh, sử dụng dao cạo cùn hoặc cạo ngược chiều lông mọc, đặc biệt dễ xảy ra ở người có làn da nhạy cảm hoặc mụn trứng cá. 

Da cháy nắng

Da mặt bị cháy nắng không chỉ khó chịu mà còn gây ngứa. Làn da bị viêm sẽ có biểu hiện đỏ, sưng, nóng và đau, điều này tác động đến các sợi thần kinh, gửi tín hiệu ngứa đến não. Nếu cháy nắng nghiêm trọng, làn da còn có thể bong tróc hoặc phồng rộp.

Để khắc phục làn da cháy nắng tại nhà, bạn cần giữ cho da luôn mát mẻ và đủ nước. Tham khảo sử dụng một số nguyên liệu tự nhiên giúp làm dịu làn da.

Bệnh vảy nến

Bệnh vảy nến thường biểu hiện dưới dạng các mảng da dày và có vảy, có xu hướng khô và ngứa, thường bùng phát khi phản ứng với các tác nhân như nhiễm trùng, thời tiết lạnh hoặc tổn thương da. Bệnh vảy nến cũng xuất hiện trên mặt, vùng da dễ bị nhất là quanh tai, miệng hoặc mắt.

Nếu có các dấu hiệu bệnh vảy nến, bạn nên thăm khám bác sĩ da liễu để có cách kiểm soát phù hợp. Các triệu chứng vảy nến nhẹ có thể được kiểm soát bằng thuốc mỡ hoặc kem như corticosteroid, vitamin D hoặc retinol. Trường hợp nghiêm trọng hơn sẽ dùng các loại thuốc toàn thân như thuốc sinh học hoặc thuốc ức chế miễn dịch.

Do thuốc đang sử dụng

Đôi khi, ngứa ở mặt hoặc những nơi khác trên cơ thể có thể do bạn đang dùng một loại thuốc mới như aspirin, một số thuốc huyết áp hoặc thuốc giảm đau opioid. Theo AAD, phương pháp xạ trị khi ung thư cũng có thể gây ngứa da. Trong trường hợp này, bạn nên nói với bác sĩ về triệu chứng đang gặp phải để có cách điều chỉnh phù hợp.

Một số nguyên nhân khác gây ngứa

Bên cạnh các vấn đề da liễu, tình trạng ngứa ở mặt cũng có thể là dấu hiệu của một số vấn đề sức khỏe tiềm ẩn, như: Thiếu máu, đái tháo đường, bệnh gan, bệnh thận, bệnh đa xơ cứng, bệnh zona, các vấn đề sức khỏe tinh thần (lo âu, trầm cảm hoặc rối loạn ám ảnh cưỡng chế). Khi áp dụng các biện pháp tại nhà trong 1-2 tuần nhưng tình trạng ngứa da không thuyên giảm, bạn nên thăm khám da liễu.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp