Theo kết quả giải phẫu cơ thể người, xương mác là một đoạn xương nhỏ nhưng chắc chắn, nằm xong xong với xương ống đồng. Một đầu gắn với khớp gối, đầu còn lại là mắt cá nhân.
Xương mác có kích thước nhỏ, mảnh nên rất dễ bị gãy khi có áp lực lớn tác động vào xương nhiều hơn so với sức tải của nó. Nguyên nhân xương mác bị gãy thường gặp như:
Gãy xương mác có thể xuất hiện ở người cao tuổi, phụ nữ mãn kinh do mật độ xương giảm
Thường xảy ra do tai nạn giao thông hoặc tai nạn nghề nghiệp như ngã giàn giáo trong xây dựng. Những trường hợp va chạm mạnh này có thể dẫn tới gãy xương nghiêm trọng.
Trượt ngã cầu thang hoặc chạy nhảy té ngã cũng gây gãy xương mác. Đối tượng thường gặp là trẻ em, người già, vận động viên.
Thực hiện một số các vận động xoắn cơ thể như xoay vòng, thường gặp ở người chơi thể thao như trượt ván, trượt tuyết cũng có thể bị gãy xương.
Những người mắc các bệnh lý về xương khớp như viêm xương khớp, loãng xương… cũng có thể gây gãy xương mác chân.
Những người ít hoạt động thể lực, nghiện thuốc lá… cũng có nguy cơ gãy xương mác.
Xương mác chân mặc dù dễ gãy nhưng cũng mau liền. Vì là một xương phụ nên có thể bỏ 2/3 trên xương mác cũng không gây ảnh hưởng tới chức năng chi dưới.
Tuy nhiên khi bị gãy xương mác, người bệnh cần được sơ cứu và xử trí đúng cách để tránh biến chứng, ảnh hưởng xấu tới chức năng vận động của cơ thể.
Tùy vào độ tuổi, mức độ gãy xương của từng người, bác sĩ cơ xương khớp sẽ tư vấn phương pháp chữa trị phù hợp.
Gãy xương hở là xương xuyên qua da, bạn có thể nhìn thấy xương hoặc vết thương sâu lộ xương qua da. Gãy xương hở thường xuất hiện ở những người chấn thương mạnh
Lúc này cần điều trị gãy xương hở ngay lập tức như:
– Sử dụng thuốc kháng sinh nhằm ngăn ngừa nhiễm trùng.
– Vệ sinh vết thương
– Phẫu thuật cố định xương gãy bên trong với tấm kim loại và ốc vít
– Trường hợp xương không kết hợp được do vỡ gãy vụn hoặc không còn nguyên hình dạng xương, bác sĩ có thể chỉ định ghép xương.
Đây là tình trạng xương bị gãy những da vẫn còn nguyên vẹn.
Mục tiêu điều trị là đưa xương trở lại vị trí ban đầu, kiểm soát cơn đau, chờ thời gian xương gãy tự lành, ngăn ngừa các biến chứng và phục hồi chức năng bình thường.
– Dùng nẹp để cố định xương gãy hoặc bó bột
– Sử dụng nạng để di chuyển
– Vật lý trị liệu bằng phương pháp nâng chân, kéo căng xương và cải thiện chức năng các khớp bị yếu.
Thông thường khi bị gãy xương mác, người bệnh được bó bột. Sau 7-10 ngày bó bột, tình trạng sưng nề trên xương giảm, bột lỏng dần. Sau khoảng 3 tuần bó bột, người bệnh có thể tập đi lại bằng nạng, chống chân…
Thời gian phục hồi xương mác bị gãy phụ thuộc vào các yếu tố như:
– Mức độ nghiêm trọng của vết thương
– Tuổi tác
– Phương pháp điều trị
– Khả năng đáp ứng với điều trị của mỗi người.
Không phải trường hợp gãy xương nào cũng có thời gian lành giống nhau. Trong quá trình điều trị, người bệnh cần tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ và tái khám kiểm tra định kỳ.
Để cải thiện sớm tình trạng sức khỏe, người bệnh cần: nằm nghỉ ngơi, hạn chế vận động, đi lại quá nhiều; Có chế độ ăn nhiều chất dinh dưỡng như vitamin D, canxi và kẽm để phục hồi xương. Cung cấp đủ lượng calo và protein cho cơ thể. Đồng thời uống thuốc giảm đau và chống viêm đúng liều lượng theo chỉ định của bác sĩ.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh