Viêm đa cơ có nhiều dạng khác nhau, nhưng thường gặp nhất là viêm đa cơ (polymyositis) do tự miễn dịch. Bệnh có liên quan mật thiết với bệnh viêm cơ – da (dermatomyositis). Về bản chất hai bệnh này giống nhau nhưng biểu hiện viêm chỉ có ở hệ cơ thì gọi là bệnh viêm đa cơ, nếu biểu hiện viêm xuất hiện cả ở da thì gọi là viêm đa cơ.
Viêm đa cơ là một dạng bệnh mô liên kết hiếm gặp, gây viêm ở nhiều cơ
1. Viêm đa cơ là gì?
Viêm đa cơ là một dạng bệnh mô liên kết hiếm gặp, gây viêm ở nhiều cơ. Đặc điểm đáng chú ý nhất của bệnh là gây yếu cơ, đặc biệt là những cơ gần thân người nhất, như cơ vùng bả vai và khớp háng.
2. Nguyên nhân gây viêm đa cơ
Hiện nay y học vẫn chưa xác định rõ nguyên nhân chính xác gây bệnh. Nhiễm trùng do vi khuẩn, ký sinh trùng hoặc virus có thể gây nên tình trạng viêm đa cơ, nhưng phần lớn các trường hợp không thể xác định được nguyên nhân gây bệnh.
Có giả thuyết cho rằng, viêm đa cơ là một bệnh tự miễn, vì một lý do nào đó mà hệ miễn dịch của cơ thể sản sinh ra kháng thể tấn công đồng thời làm tổn thương mô cơ khỏe mạnh. Nhiều người mắc viêm đa cơ có nồng độ tự kháng thể cao trong máu. Tuy nhiên đến nay các chuyên gia chưa xác định rõ liệu những tự kháng thể này có thực sự gây viêm đa cơ hay không.
3. Biểu hiện của viêm đa cơ
3.1. Bệnh viêm đa cơ (polymyositis)
Bệnh viêm đa cơ gây yếu các cơ bắp ở mông đùi, vai – cánh tay và các cơ ngực hay lưng, yếu cơ cả hai bên. Bệnh có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, cả nam và nữ nhưng nữ giới thường mắc hơn. Bệnh khởi phát âm thầm và t tiến triển chậm chạp trong vài tuần hay vài tháng. Bệnh nhân dần thấy khó khăn hơn khi đang ngồi và đứng lên, leo thang gác, chải tóc… Một số ít người thấy đau ở các bắp cơ.
Ở Việt Nam, một số bệnh nhân bị viêm đa cơ tiến triển bán cấp tính, có triệu chứng đau cơ trong vài ngày hoặc vài tuần đầu tiên. Hệ cơ ở cổ gáy bị yếu khiến đầu rũ xuống, khi ngồi không thể giữ thẳng mặt ra trước hoặc khi nằm không ngóc đầu lên được. Hệ cơ thực quản và họng – thanh quản bị yếu gây ra tình trạng khó nuốt và khó nói. Trong một số trường hợp bệnh nặng thì các cơ hô hấp bị ảnh hưởng gây khó thở, tuy nhiên trường hợp này rất hiếm gặp.
Nếu bệnh tiến triển lâu mà không kịp điều trị, thì sẽ xuất hiện tình trạng teo cơ. Cuối cùng sẽ có co cứng cơ do xơ hóa. Một số bệnh nhân bị loạn nhịp tim nặng và tử vong do hoại tử các sợi cơ tim.
3.2. Bệnh viêm cơ – da (dermatomyositis)
.png)
Bạn nên đến cơ sở chuyên khoa để thăm khám khi nghi ngờ viêm đa cơ
Cũng tương tự như bệnh viêm đa cơ, viêm cơ – da cũng có thể gặp ở mọi độ tuổi nhưng chủ yếu ở nữ giới. Bệnh cũng có biểu hiện yếu cơ nhưng có kèm theo biểu hiện da. Thường biểu hiện ở da xuất hiện trước hiện tượng yếu cơ tuy nhiên cũng có khi song hành. Điển hình là tình trạng biến đổi da màu đỏ hay màu hoa cà ở cánh mũi, gò má, trán và quanh móng tay. Cũng có thể xuất hiện ban đỏ lan tỏa, viêm da dạng eczema, ban sần, …. Hay có phù mi mắt và phù môi. Trẻ em thường bị tổn thương da ở vùng khuỷu và đầu gối. Về sau vùng da bị tổn thương có thể thành sẹo teo và trắng nhợt ra.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
