Kỹ thuật truyền máu

✴️ Kỹ thuật truyền máu

MỤC ĐÍCH

Bồi hoàn số lượng máu đã mất cho cơ thể người bệnh.

Bổ sung các yếu tố đông máu.

CHỈ ĐỊNH

Xuất huyết nặng: do tai nạn, phẫu thuật, bệnh lý.

Thiếu máu nặng: sốt rét, nhiễm ký sinh trùng.

Nhiễm khuẩn hoặc nhiễm độc nặng.

Các bệnh về máu: ung thư máu, thiếu men G6PD.

Phỏng nặng.

NHẬN ĐỊNH NGƯỜI BỆNH

Tình trạng tri giác: lơ mơ, hôn mê, co giật, động kinh.

Tình trạng dấu sinh hiệu, đặc biệt là huyết áp và thân nhiệt.

Tĩnh mạch: to mềm mại hay nhỏ, xơ cứng.

Tình trạng bệnh lý đi kèm: đa chấn thương, rối loạn chức năng đông máu.

CHUẨN BỊ NGƯỜI BỆNH

Đối chiếu và giải thích cho người bệnh.

Tư thế thích hợp.

Kiểm tra xem người bệnh có tiền sử dị ứng hay phản ứng với máu không.

DỌN DẸP DỤNG CỤ

Xử lý dụng cụ theo đúng qui trình khử khuẩn - tiệt khuẩn.

Trả về chỗ cũ những dụng cụ khác: trụ treo, garrot, gối kê tay.

GHI HỒ SƠ

Ngày giờ truyền máu.

Số lượng máu, nhóm máu, Rh.

Tốc độ truyền (số giọt/phút).

Tình trạng huyết áp người bệnh trước, trong và sau truyền máu.

Phản ứng của người bệnh (nếu có).

Giờ kết thúc.

Tên điều dưỡng thực hiện.

NHỮNG ĐIỂM CẦN LƯU Ý

Phải áp dụng đúng kỹ thuật vô khuẩn.

Chỉ truyền máu khi người bệnh đã được làm phản ứng chéo tại giường.

Cho người bệnh tiêu tiểu trước khi truyền (nếu được).

Làm phản ứng sinh vật Ochlecber: truyền 20 ml máu với tốc độ theo y lệnh, rồi cho chảy chậm 8 10 giọt/phút. Sau 5 phút nếu không có triệu chứng bất thường, cho chảy tiếp tục theo tốc độ y lệnh như trên 20 ml máu nữa, rồi lại cho chảy chậm trong 5 phút để theo dõi, nếu không có gì xảy ra thì ta tiếp tục cho truyền với tốc độ theo y lệnh.

Triệu chứng bất thường có thể là: sốt, lạnh run, vả mồ hôi, đau vùng thắt lưng, nhức đầu, nổi mề đay, đỏ mặt, mạch nhanh, khó thở.

Theo dõi trong khi truyền máu để phát hiện những tai biến có thể xảy ra.

Sốt do dụng cụ hoặc kỹ thuật không đảm bảo vô trùng.

Phản ứng tan huyết do bất đồng nhóm máu.

Co giật do hạ calci máu.

Rung thất - ngưng tim do tăng Kali máu.

Phản ứng quá mẫn.

Phù phổi cấp.

Khi có các triệu chứng bất thường báo hiệu có tai biến thì phải ngưng truyền máu ngay, báo cáo với bác sĩ, đồng thời chuẩn bị thuốc men hoặc dụng cụ để xử lý kịp thời.

CẦN LƯU Ý VÀ THEO DÕI SÁT KHI TRUYỀN MÁU CHO CÁC TRƯỜNG HỢP SAU

Bệnh tim (viêm cơ tim, bệnh van tim)

Xơ cứng động mạch não, huyết áp cao.

Tăng áp lực nội sọ.

Bảng 70.1. Bảng kiểm lượng giá thực hiện kỹ năng soạn dụng cụ truyền máu

Stt	Nội dung	Thang điểm
Stt	Nội dung	0	1	2
1	Kiểm tra phiếu truyền máu, y lệnh và chai hoặc túi máu
2	Thực hiện và kiểm tra kết quả phản ứng chéo tại giường
3	Mang khẩu trang, rửa tay
4	Trải khăn sạch
5	Soạn các dụng cụ vô khuẩn trong khăn: Gạc che kim hoặc băng keo cá nhân Bơm tiêm, kim (18 - 21G) Bông cồn Bộ dây truyền máu Bình kềm sát trùng da
6	Soạn các dụng cụ ngoài khăn: Bồn hạt đậu có chứa dung dịch khử khuẩn Băng keo Garrot Găng tay sạch Túi đựng đồ dơ Giấy lót tay Trụ treo Máy đo huyết áp Hộp thuốc chống shock
Tổng cộng
Tổng số điểm đạt được