Táo
Nếu bạn thấy con bạn bị khò khè, hãy cho trẻ uống một ly nước táo. Một nghiên cứu tại Anh đã chỉ ra rằng, trẻ nhỏ uống một ly nước táo mỗi ngày có thể giảm nguy cơ mắc phải các vấn đề về khò khè đi một nửa, so sánh với những trẻ ít uống nước táo hơn. Một nghiên cứu khác cũng chỉ ra rằng, phụ nữ thường xuyên ăn táo trong suốt quá trình mang thai cũng sẽ có con ít bị hen suyễn hoặc khò khè hơn. Táo rất giàu axit phenolic và các flavonoid được biết đến là có tác dụng giảm tình trạng viêm tại đường thở. Viêm tại đường thở là đặc điểm phổ biến trong cả bệnh hen suyễn và khò khè.
Dầu ôliu
Các loại chất béo không bão hòa đơn và không bão hòa đa có trong dầu ôliu, dầu hướng dương và dầu hạt cải không chỉ tốt cho da, tóc và trái tim của bạn mà còn đóng vai trò rất quan trọng đối với sức khỏe của lá phổi. Trên thực tế, dầu ôliu có thể giúp bạn chống lại các yếu tố nguy cơ có liên quan đến ô nhiễm không khí, ví dụ như tăng huyết áp và mạch máu bị suy yếu – những yếu tố có thể làm giảm nguồn cung cấp oxy của bạn, khiến tim đập nhanh hơn và làm bạn khó thở hơn.
Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ nghiên cứu thử nghiệm cho sử dụng dầu cá, dầu ôliu và không dùng dầu cho 3 nhóm người trưởng thành. Sau 1 tháng, những người tham gia sẽ được hít thở không khí đã lọc và không khí bị ô nhiễm trong vài giờ. Dầu ôliu là loại dầu cho kết quả tốt nhất bởi giúp cải thiện đáp ứng của mạch máu với các chất gây ô nhiễm và làm tăng lượng tPA – một loại prote có thể làm tan cục máu đông (nguyên nhân khiến bạn khó thở). Các nhà khoa học tin rằng, axit oleic – một loại chất chống viêm tìm thấy trong dầu ôliu có thể là lý do cho tác dụng này. Dầu ôliu là một loại dầu tốt cho sức khỏe và có thể rất giàu các chất chống oxy hóa. Dầu ôliu có thể sẽ chống lại các ảnh hưởng chính của các chất gây ô nhiễm (chính là các chất gây viêm và chất oxy hóa do ổ viêm tạo ra).
Cà phê
Một ly cà phê không chỉ giúp bạn tỉnh táo hơn mà còn có thể làm giảm các triệu chứng hen suyễn của bạn. Caffein có thể hoạt động như một chất làm giãn khí quản – giúp nới lỏng khí quản bị chít hẹp và giảm giảm tình trạng mỏi cơ khí quản. Một tổng hợp trên nhiều nghiên cứu nhỏ đưa ra kết luận rằng, caffein có thể cải thiện chức năng phổi trong vòng 4 giờ. Caffein là một chất có tác dụng giãn khí quản nhẹ, tuy nhiên, không thể so sánh tác dụng giãn khí quản này với các loại thuốc hít dùng trong bệnh hen. Kể cả khi một ly cà phê buổi sáng có thể sẽ cải thiện tình trạng thở của bạn nhưng tác dụng sẽ không kéo dài và do vậy, nếu bạn đã bị mắc bệnh hen, thì bạn vẫn nên mang theo thuốc hít bên mình.
Cá hồi
Axit béo omega 3 có trong các loại cá như cá hồi là một chất chống oxy hóa rất mạnh, có thể giúp làm giảm tình trạng viêm ở phổi và chống lại vi khuẩn. Các nhà nghiên cứu tại đại học Rochester đã cho chuột hít chiết xuất từ omega 3 và thấy rằng, omega 3 có thể sẽ làm giảm tình trạng viêm và chống lại các tình trạng nhiễm vi khuẩn thường gặp ở những người mắc các bệnh về phổi. Các nhà khoa học tin rằng, omega 3 cũng sẽ có một tác dụng rất hứa hẹn đối với người.
Trà xanh
Một ly trà xanh nóng rất giàu các chất chống oxy hóa và có thể làm bạn cảm thấy bình tĩnh hơn, làm giảm tình trạng viêm và giúp các vết thương mau lành. Nhưng, chất chống oxy hóa quan trọng nhất trong trà xanh phải kêt đến quercetin, một chất chống oxy hóa hoạt động như một chất kháng histamine tự nhiên. Điều này có nghĩa là quercetin có thể sẽ làm chậm quá trình giải phóng histamine và các chất gây viêm khác gây ra các phản ứng dị ứng trong cơ thể. Nước nóng cũng rất tốt cho việc làm dịu tình trạng đau họng và bảo vệ phổi khỏi tình trạng bị kích ứng bằng cách rửa sạch các màng nhầy ra khỏi phổi. Bạn cũng nên uống đủ nước để giữ màng nhầy luôn mỏng và giúp giữ đường thở luôn thoáng.
Các loại hạt
Các loại hạt rất nhỏ nhưng có thể đóng một vai trò rất lớn trong việc bảo vệ sức khỏe lá phổi. Hạt bí, hạt hướng dương và hạt lanh có thể cung cấp cho cơ thể rất nhiều magie – một loại chất khoáng rất quan trọng cho những người bị hen suyễn. Magie có thể giúp cho các cơ trong đường thở thư giãn và làm giảm tình trạng viêm, do vậy có thể sẽ giúp bạn hít thở dễ dàng hơn. Bạn có thể thêm khoảng một nắm các loại hạt vào trong món nước sinh tố hoặc món salad để tận dụng được hết lợi ích về dinh dưỡng của các loại hạt này.
Rau họ cải
Các loại rau họ cải như súp lơ xanh, cải Brusel, cải xoăn, và bông cải trắng có thể giúp làm giảm nguy cơ ung thư phổi của bạn, Một nghiên cứu lớn được tiến hành bởi các nhà nghiên cứu tại Boston đã gợi ý rằng, phụ nữ ăn nhiều hơn 5 khẩu phần rau họ cải một tuần sẽ có thể giảm được nguy cơ ung thư phổi. Rau họ cải rất giàu glucosinolate, một hợp chất tự nhiên có thể hạn chế sự phát triển của một số loại ung thư ở người và động vật, bao gồm ung thư phổi, bằng cách không kích hoạt các tế bào ung thư và làm giảm tình trạng viêm.
Trái cây và rau có màu cam
Trái cây và rau có màu cam như bí đỏ, cam và đu đủ chứa rất nhiều các chất oxy hóa có ích với phổi, mà quan trọng nhất là vitamin C. Vitamin C từ lâu đã được biến đến với tác dụng chống nhiễm trùng và chống viêm. Một tổng hợp các nghiên cứu chỉ ra rằng, vitamin C có thể đóng một vai trò rất quan trọng trong việc làm tần xuất các triệu chứng hen suyễn khi luyện tập khoảng 52%. Tuy nhiên, bạn nên đặt mục tiêu ăn đầy đủ, đa dạng các loại thực phẩm nhiều màu sắc để có thể bổ sung được đầy đủ các chất chống oxy hóa có lợi.
Tỏi
Tỏi rất giàu các chất chống viêm và làm giảm những tổn thương gây ra bởi các gốc tự do. Một nghiên cứu tại Trung Quốc đã khám phá ra rằng, những người ăn 3 nhánh tỏi tươi 2 lần/tuần sẽ ít bị ung thư phổi hơn khoảng 44%. Kể cả đối với những người hút thuốc, thì nguy cơ này cũng có thể giảm đi khoảng 30%. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là bạn có thể vừa hút thuốc và vừa ăn tỏi để giảm nguy cơ ung thư phổi. Nếu bạn hút thuốc, thì điều tốt nhất bạn có thể làm để làm giảm nguy cơ ung thư phổi là cai hút thuốc.
Ngũ cốc nguyên cám
Các loại ngũ cốc nguyên cám như lúa mỳ nguyên cám, hạt quinoa và gạo lứt cũng là những thực phẩm thân thiện với lá phổi. Thay thế những loại thực phẩm này cho những bừa ăn giàu carbohydrate đơn là một ý tưởng tốt, bởi chế độ ăn giàu carbohydrate đơn sẽ làm tăng việc sản xuất CO2 của cơ thể và khiến phổi phải chịu nhiều áp lực hơn, khiến bạn khó thở hơn.
Các loại đậu
Những thực phẩm tốt cho tim thì cũng thường sẽ tốt cho phổi, và các loại đậu đỗ chính là một ví dụ điển hình. Những người bị bệnh phổi thường cần ít thời gian dùng máy thở hơn sau khi được nhận một ly nước giàu các chất chống oxy hóa làm từ kẽm, selen và mangan – tất cả đều có mặt trong các loại đậu đỗ, theo như kết quả của một nghiên cứu được tiến hành bởi các nhà nghiên cứu người Ai Cập. Một nghiên cứu khác chỉ ra rằng, kẽm có thể làm tăng một loại chất chống oxy hóa trong cơ thể có tên là superoxide dismutase, một trong số những chất oxy hóa mạnh nhất có thể bảo vệ cơ thể khỏi các gốc tự do, các phân tử gây hại có thể gây viêm và khiến bạn bị khó thở.
Các loại hạt khô
Các loại hạt khô cung cấp cho bạn rất nhiều vitamin E – giúp bạn giảm viêm, tăng cường chức năng miễn dịch và giúp tạo ra các tế bào hồng cầu. Cung cấp oxy ổn định sẽ ngăn chặn các mạch máu trong phổi co lại và giúp bạn dễ thở hơn. Một chế độ ăn giàu rau xanh, trái cây và các nguồn thực phẩm thực vật khác, ít thực phẩm chế biến sẵn và ít đường có thể sẽ giúp giữ phổi và toàn bộ cơ thể bạn luôn khỏe mạnh.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh