Lợi ích của beta-caroten

Beta-carotene là một hợp chất được tìm thấy trong tự nhiên ở một số loại thực phẩm hoặc như một thành phần thực phẩm chức năng bổ sung vào chế độ ăn uống. Beta-carotene thuộc họ carotenoid, là một loại chất màu giúp cho trái cây và rau quả có màu đỏ vàng. Người ta nói rằng tăng cường lượng beta-carotene có thể bảo vệ cơ thể khỏi một loạt các vấn đề sức khoẻ.

Beta-carotene và vitamin A

Khi tiêu thụ thực phẩm, cơ thể sẽ chuyển hóa beta-carotene thành vitamin A (chất dinh dưỡng tham gia vào các quá trình như hình thành và duy trì sự khỏe mạnh của da và răng, giúp củng cố thị lực tốt).

Beta carotene cũng có thể hoạt động như một chất chống oxy hoá.

Beta-carotene là dạng tiền chất vitamin A phổ biến nhất, có nguồn gốc thực vật. Trong khi đó, tiền vitamin A khác được tìm thấy nhiều trong các sản phẩm có nguồn gốc từ động vật như thịt, cá, gia cầm và các thực phẩm từ sữa.

Sử dụng Beta-Carotene

Beta-carotene được cho là hỗ trợ trong việc điều trị hoặc dự phòng các vấn đề sức khoẻ sau:

Thoái hóa điểm vàng liên quan đến tuổi tác
Bệnh Alzheimer
Hen suyễn
Đục thủy tinh thể
Phiền muộn
Đau đầu
Ợ nóng
bệnh tim
huyết áp cao
Bệnh Parkinson
Bệnh vẩy nến
Viêm khớp dạng thấp

Ngoài ra, beta-carotene được cho là để chống lại ung thư, tăng khả năng sinh sản, và tăng cường hệ thống miễn dịch.

Thoái hóa điểm vàng liên quan đến tuổi tác

Kết hợp beta-carotene, vitamin C và vitamin E, và kẽm có thể có tác dụng lâu dài trong việc chống lại thoái hóa điểm vàng liên quan đến tuổi tác, được đưa ra trong một nghiên cứu tiếp theo được đăng trên tạp chí Nhãn khoa vào năm 2013.

Trước cuộc nghiên cứu này, có 4.757 người lớn tuổi tham gia vào một thử nghiệm lâm sàng, trong đó họ nhận được giả dược hoặc thực phẩm bổ sung chứa beta-carotene, vitamin C và E, và kẽm. Vào cuối giai đoạn nghiên cứu kéo dài 7 năm, các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng những người có nguy cơ cao phát triển các giai đoạn thoái hoá điểm vàng liên quan đến tuổi làm giảm nguy cơ của họ khoảng 25% khi điều trị bằng dùng thực phẩm bổ sung beta-carotene.

Trong nghiên cứu tiếp theo (tiến hành 5 năm sau khi kết thúc thử nghiệm lâm sàng), các nhà nghiên cứu đã tập trung vào 3.549 người tham gia từ thử nghiệm lâm sàng đó. Họ phát hiện ra rằng hiệu quả bổ sung beta-carotene dựa trên sự bổ sung đã tồn tại, và rằng các thành viên nghiên cứu điều trị với bổ sung có giảm nguy cơ mất thị lực.

Nhiều lợi ích về sức khoẻ liên quan đến Beta-Carotene

Cho đến nay, các nghiên cứu về các lợi ích sức khỏe tiềm năng khác của beta-carotene đã mang lại kết quả khác nhau. Ví dụ, một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng chế độ ăn nhiều beta-carotene có thể giúp ngăn ngừa nguy cơ ung thư vú ở những phụ nữ tiền mãn kinh có nguy cơ mắc bệnh cao, trong khi các nghiên cứu khác cho thấy rằng beta-carotene có thể không hiệu quả đối với các vấn đề như bệnh tiểu đường, bệnh Alzheimer, và đột quỵ.

Cũng có một số bằng chứng cho thấy beta-carotene có thể giúp ngăn ngừa các cơn hen suyễn do tập thể dục, bảo vệ chống viêm phế quản ở những người hút thuốc lá mắc phải bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính và làm chậm sự tiến triển viêm khớp. Tuy nhiên, cần phải nghiên cứu thêm trước khi thực phẩm bổ sung beta-carotene có thể được khuyến cáo sử dụng cho bất kỳ điều kiện nào trong số những điều kiện trên.

Nguồn thực phẩm của Beta-Carotene

Các nguồn beta-carotene hàng đầu bao gồm rau xanh đậm và cam vàng, như cà rốt, khoai lang, bí, rau bina, bông cải xanh, rau diếp xoăn, mơ và ớt xanh.

Theo Viện Y tế Quốc gia Anh (NIH), ăn 5 khẩu phần trái cây và rau quả hàng ngày sẽ đáp ứng được nhu cầu vitamin A hàng ngày của bạn.

Tính an toàn

Sự thận trọng của NIH đối với việc bổ sung chất beta-carotene cho sức khoẻ nói chung. Tuy nhiên, họ cũng tuyên bố rằng beta-carotene có thể an toàn khi dùng "với liều lượng thích hợp cho một số bệnh cụ thể nhất định". Tốt nhất, hãy hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng các sản phẩm bổ sung beta-carotene.

Ngoài ra, có một số lo ngại rằng việc dùng một lượng lớn vitamin tổng hợp cộng thêm một chất bổ sung beta-carotene riêng biệt có thể làm tăng nguy cơ phát triển ung thư tiền liệt tuyến tiến triển.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP