Những người không dung nạp lactose có thể dùng sản phẩm từ sữa

Thông thường, nguyên nhân là do thiếu lactase, đây là một loại enzym có khả năng bẻ gãy, chuyển hóa đường lactose. Vậy những người mắc chứng không dung nạp lactose còn có thể sử dụng những sản phẩm từ sữa được hay không, bài viết này của Viện y học ứng dụng Việt Nam (VIAM) sẽ cho bạn câu trả lời.

Một thông tin đáng chú ý từ các chuyên gia: khoảng 65% dân số là được chẩn đoán chính xác mắc chứng không dung nạp lactose, tuy nhiên may mắn là phần lớn trong đó ở mức độ nhẹ và chúng ta đã bỏ qua những dấu hiệu đầy bụng mà thôi.

Lý do khiến chúng ta gặp khó khăn khi tiêu hóa những sản phẩm từ bơ sữa là do khi chúng ta già đi, cơ thể sẽ giảm sản xuất một enzyme có tên là lactase, chịu trách nhiệm trong quá trình tiêu hóa đường lactose trong sữa. Theo GS. Patricia Raymond thuộc Đại học Y Eastern Virginia, không có đủ enzyme lactase cũng đồng nghĩa với việc phân tử lactose sẽ được đưa xuống đại tràng nơi các vi khuẩn sẽ tiêu hóa nó và sinh ra khí ga gây đầy bụng, tiêu chảy.

Mặc dù những tác dụng tiêu cực của việc tiêu hóa lactose này sẽ khiến bạn không bao giờ muốn động đến các sản phẩm từ sữa, nhưng việc đó là hoàn toàn không cần thiết trừ khi bạn bị bất dung nạp lactose nặng. Đối với những người chỉ bị rối loạn nhẹ thì một vài sản phẩm từ sữa sau đây sẽ không hề gây rắc rối cho dạ dày của bạn.

Pho mát bảo quản lâu

Bạn không cần thiết phải từ bỏ tất cả các loại pho mát, chỉ cần tránh xa pho mát mềm như mozzarella hay brie là được. Các loại pho mát cứng bạn vẫn có thể sử dụng được, và đây là lý do. 

Những loại pho mát cứng hơn như cheddar, Swiss và Parmesan thường được lưu giữ ít nhất là 6 tháng. Bình thường, các enzyme sử dụng trong quá trình làm pho mát sẽ phân hủy dần lactose theo thời gian, do vậy sau 6 tháng những loại pho mát cứng này chỉ còn chứa rất ít lactose mà thôi. Đó là lý do khiến cho những pho mát để lâu không hề có vị ngọt – bởi tất cả đường trong đó đã bị phân hủy gần hết. Vậy còn ngần ngại gì mà không thêm chút pho mát Parmesan vào món mỳ ống yêu thích của bạn.

Sữa chua

Sữa chua có thể là một lựa chọn phù hợp nhưng không phải tất cả mọi loại. Hãy lựa chọn những sản phẩm có chứa “lợi khuẩn” hay probiotic đề trên nhãn. Những vi khuẩn có lợi này rất cần thiết, do chúng sẽ tiêu thụ đường lactose trong sản phẩm. Đó là lý do tại sao loại sữa chua Hi Lạp rất giàu probiotic lại chứa rất ít đường.

Thậm chí, theo các chuyên gia, bạn có thể lựa chọn sang loại sữa chua nguyên kem, bởi mỗi khẩu phần của nó chỉ chứa 8,5 gram lactose, trong khi sữa chua không béo có tới 14 gram lactose.

Bơ

Bơ hầu như không hề có vị ngọt bởi nó gần như không có chứa lactose. Tuy nhiên, bơ còn có chứa một hàm lượng rất rất nhỏ một protein sữa gọi là đạm whey mà theo GS. Raymond là nơi hầu hết các phân tử lactose ẩn náu. Do vậy, nếu sau khi ăn bơ bạn thấy dạ dày hơi khó chịu một chút thì có thể đổi sang butter ghee là một loại bơ đã được làm chảy và loại bỏ các thành phần sữa khô.

Nấm sữa Kefir hay Quark

Bạn đã bao giờ nghe nói đến nấm sữa kefir hay quark chưa? Nếu chưa thì hãy tập làm quen với chúng dần đi. Cả hai sản phẩm từ sữa lên men này đều có chứa số lượng các lợi khuẩn phân hủy lactose tương đương với loại sữa chua Hi Lạp rất dễ tiêu hóa. Và do quá trình lên men mà nhờ đó vi khuẩn sẽ phân hủy nhiều lactose hơn, ngay cả những loại nấm sữa chứa hàm lượng chất béo thấp cũng vẫn rất thân thiện với dạ dày của bạn.

Bạn có thể thưởng thức món smoothie có bổ sung nấm sữa kefir vào buổi sáng và nấm sữa quark kèm với pho mát ricotta là có thể bắt đầu một ngày mới tràn đầy năng lượng rồi.

Sữa dê

Khác với những thực phẩm nêu trên, trong sữa dê vẫn chứa một hàm lượng đường lactose đáng kể. Tuy nhiên, đối với những người chỉ bị chứng bất dung nạp lactose dạng nhẹ - ví dụ như bạn không thể uống sữa bò nhưng vẫn có thể ăn pho mát thì sữa dê vẫn là một sản phẩm đáng để thử.

Sữa dê có chứa hàm lượng lactose thấp hơn sữa bò và đã được chứng minh là dễ tiêu hóa hơn cho trẻ em và người lớn có hệ tiêu hóa nhạy cảm. Ngoài ra, nó có giá trị dinh dưỡng tương đương với sữa bò, do vậy ngay cả khi không thể uống sữa bò bạn vẫn có thể thu được đầy đủ các chất dinh dưỡng.

Bạn nên làm gì

Nếu bạn chỉ thuộc nhóm những người không dung nạp lactose mức độ nhẹ thì hãy bắt đầu bằng cách tiêu thụ từng phần nhỏ những thực phẩm nêu trên và thử theo dõi các phản ứng hệ tiêu hóa của mình.

Nếu bạn vẫn còn ngần ngại thì tốt nhất là nên đến gặp một chuyên gia về tiêu hóa, bác sỹ sẽ cho bạn thực hiện test kiểm tra tình trạng bất dung nạp lactose để xác định được mức độ nghiêm trọng của bệnh và cho bạn những lời khuyên về chế độ dinh dưỡng.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp