Dinh dưỡng tốt là một phần rất quan trọng đảm bảo sức khỏe mỗi người. Một chế độ ăn uống lành mạnh, khoa học sẽ cung cấp những chất dinh dưỡng cần thiết để hoạt động và phát triển, cũng như tăng cường chức năng miễn dịch và khả năng phòng chống bệnh tật của cơ thể. Vậy dinh dưỡng có liên quan như thế nào trong việc chống lại cơn đau và viêm ?
Dưới đây là một số thực phẩm chức năng có thể giúp kiểm soát cơn đau. Tuy nhiên, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ một cách chi tiết và cẩn thận để được tư vấn, hỗ trợ và sử dụng hợp lý.
Curcumin là thành phần hoạt chất có trong nghệ. Phổ biến trong nhiều thế kỷ ở châu Á vì những lợi ích sức khỏe của nó, nghệ gần đây đã trở thành chủ đề của nhiều nghiên cứu ở phương Tây. Các nghiên cứu sơ bộ cho thấy rằng chất curcumin (là chất tạo cho nghệ có màu cam tươi) có một số lợi ích tăng cường sức khỏe. Ví dụ: nó giúp cơ thể duy trì phản ứng bình thường đối với các hiện tượng viêm, chẳng hạn như giảm đau nhức sau hoạt động thể chất gắng sức hoặc thúc đẩy quá trình chữa lành sau phẫu thuật hoặc chấn thương.
Bromelain là một hỗn hợp các enzym được tìm thấy trong thân và quả của cây dứa. Được sử dụng tại chỗ, bromelain có thể làm dịu vết thương và vết bỏng. Là một chất bổ sung chế độ ăn uống, bromelain có thể hiệu quả để giảm bầm tím hoặc sưng tấy sau chấn thương hoặc đau nhức cơ bắp sau khi tập thể dục. Nghiên cứu sơ bộ cũng cho thấy rằng bromelain có thể cải thiện kết quả sau phẫu thuật, khi dùng bromelain trước khi phẫu thuật mang tới hiệu quả giảm đau và sưng sau tiến hành thủ thuật.
Melatonin là một loại hormone được sản xuất tự nhiên trong não bởi tuyến tùng của cơ thể. Ở dạng bổ sung, melatonin được tạo ra trong phòng thí nghiệm. Mục đích chính của Melatonin dường như là điều chỉnh giấc ngủ - và nó đã được nghiên cứu rộng rãi về cách thức hỗ trợ cho những người bị rối loạn giấc ngủ. Các nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng melatonin có thể có tác dụng giảm đau và nó đã được nghiên cứu để xác định xem có thể giúp giảm đau sau phẫu thuật và trong các tình trạng khác như đau cơ xơ hóa, lạc nội mạc tử cung và đau nửa đầu hay không.
Probiotics là một loại vi khuẩn "tốt" cung cấp các lợi ích sức khỏe khi được đưa vào cơ thể. Giống như các vi khuẩn hữu ích hiện có trong cơ thể trước đó, probiotics có thể hỗ trợ tiêu hóa và giúp cung cấp sự cân bằng của vi khuẩn lành mạnh trong đường ruột, giúp duy trì phản ứng viêm bình thường trong đường tiêu hóa. Probiotics thường được tìm thấy trong sữa chua và cũng có sẵn trong thực phẩm chức năng.
Bác sĩ có thể đề nghị một số loại thực phẩm chức năng bổ sung probiotic giúp điều trị tiêu chảy không thường xuyên và các tình trạng đường ruột không do bệnh lý. Bởi vì chế phẩm sinh học tăng cường sức khỏe của hệ vi sinh vật - hàng nghìn tỷ vi sinh vật sống trong cơ thể - bác sĩ có thể đề nghị một chế độ ăn uống bổ sung probiotic để chăm sóc phẫu thuật. Nghiên cứu cho thấy rằng sử dụng men vi sinh trước khi phẫu thuật có thể giúp bạn chữa lành và cải thiện tiêu hóa sau khi phẫu thuật.
Protein và các axit amin tạo ra chúng là những khối xây dựng chính của cơ thể. Chúng rất quan trọng cho quá trình đổi mới tế bào, phát triển và sửa chữa mô cũng như các chức năng khác của cơ thể. Chúng đóng một vai trò quan trọng trong việc xây dựng lại các mô sau chấn thương.
Hai acid amin có thể được quan tâm đặc biệt là:
Arginine. Arginine là một acid amin kích thích các tế bào miễn dịch, thúc đẩy quá trình chữa lành vết thương và hoạt động như một tiền chất của oxide nitric - hỗ trợ lưu thông. Arginine được sản xuất tự nhiên trong cơ thể; tuy nhiên, bổ sung lượng tự nhiên có thể hữu ích trong một số trường hợp nhất định. Ví dụ: các nghiên cứu chỉ ra rằng sử dụng arginine trước khi phẫu thuật có thể dẫn đến thời gian phục hồi ngắn hơn.
Glutamine. Giống như arginine, glutamine được sản xuất trong cơ thể và là nhiên liệu quan trọng cho phản ứng miễn dịch của cơ thể. Glutamine thúc đẩy quá trình chữa lành vết thương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và cung cấp năng lượng cho các tế bào ruột. Nghiên cứu cho thấy rằng bổ sung glutamine trước khi phẫu thuật cũng có thể giúp thời gian hồi phục sau phẫu thuật ngắn hơn.
Acid béo Omega-3 là acid béo không bão hòa đa cung cấp một số lợi ích cho cơ thể, bao gồm hỗ trợ duy trì tế bào, tiêu hóa và khả năng sinh sản. Omega-3 được tìm thấy trong cá béo (cá hồi, cá ngừ và cá hồi), động vật có vỏ (cua, trai và hàu), một số loại dầu thực vật, dầu hạt lanh và cả trong thực phẩm chức năng.
Acid béo omega-3 cũng giúp cơ thể phản ứng theo cách bình thường với các tình trạng có thể gây viêm, và do đó, có thể hữu ích trong việc kiểm soát sưng và đau nhức do các tình trạng đó gây ra. Chúng cũng cung cấp hỗ trợ dinh dưỡng cho những người bị đau đầu. Một số nghiên cứu cho rằng nên bổ sung omega-3 trong những tuần trước khi phẫu thuật. Nghiên cứu đáng kể về lợi ích tiềm năng của acid béo omega-3 đang được tiến hành.
Vitamin D có lẽ được biết đến nhiều nhất với vai trò của nó đối với sức khỏe của xương, vì vitamin D rất quan trọng để giúp cơ thể hấp thụ canxi. Tuy nhiên, vitamin D cũng đóng một vai trò quan trọng trong các hệ thống cơ thể khác, bao gồm hỗ trợ chức năng miễn dịch khỏe mạnh và giúp cơ thể phản ứng bình thường với các tình trạng viêm nhiễm.
Vitamin D được tìm thấy tự nhiên trong rất ít thực phẩm - chủ yếu là cá béo, chẳng hạn như cá hồi, cá ngừ và cá thu, và dầu gan cá. Nó được thêm vào các thực phẩm khác, chẳng hạn như sữa, và được tổng hợp trong da khi bạn tiếp xúc với ánh sáng mặt trời. Vitamin D cũng có sẵn dưới dạng thực phẩm chức năng.
Magie là một khoáng chất được tìm thấy trong cơ thể. Nó cũng có mặt tự nhiên trong nhiều loại thực phẩm, bao gồm sữa, gạo lứt, đậu đen, một số loại hạt và như một chất phụ gia trong các loại thực phẩm khác. Là một thực phẩm bổ sung, magie có nhiều dạng, bao gồm magie oxit, magie citrat và magie clorua.
Mức magie lành mạnh có thể giúp giảm chứng chuột rút và co thắt cơ. Nó cũng có thể cung cấp hỗ trợ dinh dưỡng cho những người có xu hướng bị đau nửa đầu. Ngoài ra, nghiên cứu đã phát hiện ra rằng việc bổ sung magie có thể đóng một vai trò tích cực sau khi phẫu thuật. Trong các nghiên cứu, những người dùng magie trước khi phẫu thuật xếp hạng cơn đau của họ thấp hơn trong 24 giờ đầu tiên sau khi phẫu thuật.
Chế độ dinh dưỡng hợp lý luôn quan trọng với bất cứ ai, trong bất cứ thời điểm nào. Các nhà khoa học đã chứng minh rằng một chế độ dinh dưỡng hợp lý có ảnh hưởng tích cực đến tình trạng viêm và các cơn đau do viêm. Một số loại thức ăn có thể kích thích làm tăng tình trạng viêm, trong khi một số loại lại có thể giảm nhẹ và ngăn ngừa tình trạng này. Do vây, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ một cách chi tiết để được tư vấn và hướng dẫn cụ thể, an toàn và hiệu quả.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh