Omega-3 là một dạng acid béo không bão hòa, tồn tại ở 3 dạng phổ biến là: Acid alpha-lipoic (ALA), acid eicosapentaenoic (EPA) và acid docosahexaenoic (DHA). ALA chuyển đổi thành EPA và sau đó là DHA, nhưng tỷ lệ chuyển đổi thấp. Đây là chất béo tốt cho sức khỏe, có tác dụng nổi bật nhất là giảm hiện tượng viêm trong cơ thể.
Viêm là một phản ứng tự nhiên của hệ miễn dịch để bảo vệ cơ thể trước sự tấn công của một tác nhân bên ngoài hoặc của tác nhân bên trong. Ví dụ, khi bạn bị đứt tay, hiện tượng sưng đỏ ở vết cắt là biểu hiện viêm lành tính, giúp ngăn ngừa các vi sinh vật xâm nhập vào vết thương.
Tuy nhiên, hiện tượng viêm mạn tính là phản ứng viêm có hại, thường kéo dài và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý như: Bệnh tim mạch, ung thư, bệnh tự miễn hay Alzheimer’s.
Nghiên cứu trên tạp chí Nutrients cho thấy, DHA và EPA là thành phần có khả năng tạo nên các chất chống viêm như eicosanoid tốt và resolvin. Ngoài ra, các acid béo omega-3 còn hỗ trợ giảm sản xuất các protein gây viêm trong cơ thể như cytokine.
Do đó, bổ sung omega-3 qua chế độ dinh dưỡng có thể hỗ trợ giảm nguy cơ mắc các bệnh do viêm ở tim mạch, xương khớp. Ngoài ra, omega-3 còn là thành phần chính trong não người, cần thiết cho phát triển hoàn thiện chức năng nhìn của mắt và hệ thần kinh.
Các loại cá béo như cá ngừ, cá thu, cá hồi, cá trích… đều giàu omega-3 ở dạng DHA và EPA. Động vật có vỏ như tôm cua, hàu, vẹm cũng chứa acid béo này. Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyến nghị ăn 2 cá béo 2 lần/tuần (khẩu phần 100gr) để bảo vệ sức khỏe tim mạch.
Nguồn omega-3 thực vật đến từ các loại hạt như hạt óc chó, hạt chia, hạt lanh… Không chỉ giàu acid béo, các loại hạt còn cung cấp nguồn chất xơ dồi dào và vi chất cần thiết cho sức khỏe. Tảo biển và dầu chiết xuất từ tảo cũng chứa nhiều DHA và EPA, là nguồn omega-3 thích hợp cho người ăn chay.
Hiện nay, trên thị trường có nhiều thực phẩm bảo vệ sức khỏe bổ sung omega-3 như dầu cá, chiết xuất tảo biển… Bạn nên lựa chọn sản phẩm cung cấp nhiều DHA hơn EPA (ví dụ: Tỷ lệ 60/40).
Hiện nay, chưa có đủ dữ liệu về tương tác giữa omega-3 với các loại thuốc điều trị. Do đó, người đang dùng bất kỳ loại thuốc nào nên tham khảo ý kiến bác sỹ trước khi bổ sung omega-3.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh