Thuốc chẹn kênh canxi là gì?
Thuốc chẹn kênh canxi (hay thuốc đối kháng canxi, tên tiếng Anh là Calcium Channel Blocker, viết tắt là CCB) được áp dụng trong điều trị bệnh lý tim mạch từ những năm 70 của thế kỷ XX. Theo nhiều nghiên cứu đánh giá, khả năng hạ huyết áp của nhóm thuốc này có thể sánh ngang với thuốc ức chế men chuyển (ACEI).
Thuốc chẹn kênh canxi có tác động trên cả động mạch và cơ tim, song tác dụng trên động mạch được cho là mạnh hơn trên tim. Thuốc gây giãn mạch nhanh và mạnh, dễ dẫn đến huyết áp giảm nhanh, phản xạ làm tăng nhịp tim, không có lợi cho những bệnh nhân bị thiếu máu cơ tim. Dựa trên cấu trúc phân tử và cơ chế hoạt động, thuốc chẹn kênh canxi được chia thành 3 nhóm, bao gồm:
- Dihydropyridine (DHP): Tác động chủ yếu ở động mạch;
- Phenylalkylamine: Chủ yếu tác động trên cơ tim;
- Benzothiazepine: Có tác dụng trên cả cơ tim và động mạch.
Trong đó, nhóm dihydropyridine thường được ưu tiên sử dụng trong điều trị tăng huyết áp hơn hai nhóm còn lại (non-DHP). Một số thuốc thuộc nhóm dihydropyridine thường gặp là:
- Amlodipine;
- Felodipine;
- Isradipine;
- Nicardipine;
- Nifedipine;
- Nimodipine.
Ngoài chỉ định trong điều trị tăng huyết áp, các thuốc chẹn kênh canxi còn được kê toa trong các trường hợp như đau thắt ngực, rối loạn nhịp tim.
.png)
.png)
Tác dụng phụ điển hình của thuốc chẹn kênh canxi
Thuốc chẹn kênh canxi có thể gây một số tác dụng phụ, điển hình như:
- Đau đầu, chóng mặt;
- Buồn nôn;
- Táo bón;
- Ợ nóng;
- Dị ứng, nổi mẩn da;
- Đỏ bừng mặt;
- Sưng chân;
- Mệt mỏi.
Trong một vài trường hợp, một số thuốc chẹn kênh canxi còn có nguy cơ làm giảm lượng đường trong máu của bệnh nhân. Một vài tác dụng phụ kéo dài sẽ gây tổn hại đến sức khỏe.
Thực tế, thuốc chẹn kênh canxi có thể tương tác với một số thuốc hoặc thực phẩm chức năng. Do đó, bệnh nhân khi thăm khám hãy trình bày cho bác sĩ biết về các loại thuốc và những sản phẩm bổ sung, vitamin hoặc thảo dược đang dùng. Điều này sẽ giúp người bệnh giảm thiểu nguy cơ bị tác dụng phụ gây ra do chất đối kháng canxi.
Mặt khác, khi đang dùng thuốc chẹn kênh canxi, bệnh nhân nên kiêng bưởi chùm, bao gồm cả trái cây hay nước ép. Bưởi chùm có thể can thiệp vào quá trình bài tiết của thuốc, ảnh hưởng đến nồng độ thuốc trong cơ thể. Nếu thích ăn loại thực phẩm này, hãy sử dụng thuốc cách thời gian ăn ít nhất 4 tiếng.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
