Tương tác giữa thực phẩm, đồ uống và thuốc
Việc sử dụng thuốc kèm theo thực phẩm hoặc đồ uống không phù hợp có thể làm thay đổi hiệu quả điều trị, gây tăng độc tính hoặc giảm tác dụng của thuốc. Sau đây là một số ví dụ thường gặp:
| Thực phẩm / Đồ uống | Tương tác với thuốc | Khuyến cáo cho người bệnh |
|---|---|---|
| Rượu |
Thuốc an thần, thuốc tâm thần, kháng sinh, hạ đường huyết
|
Tránh hoàn toàn trong thời gian dùng thuốc |
|
Cà phê, trà, nước tăng lực (có caffeine)
|
Ciprofloxacin, thuốc tránh thai, theophylline | Hạn chế dùng, tránh uống gần thời điểm dùng thuốc |
|
Thực phẩm giàu canxi (sữa, sữa chua, pho mát, rau xanh...)
|
Tetracycline, ciprofloxacin, bisphosphonate, lithium | Không uống thuốc cùng lúc với bữa ăn giàu canxi, cách ít nhất 30 phút – 2 giờ |
| Nước ép bưởi |
Statin, thuốc hạ huyết áp, thuốc chống trầm cảm, cyclosporin
|
Tránh uống nước ép bưởi khi dùng các thuốc này |
| Nước ép táo, cam | Fexofenadine, cetirizine, loratadine |
Nên uống thuốc với nước lọc thay vì nước ép trái cây
|
| Men gạo lứt đỏ (Red Yeast Rice) | Statin, cyclosporin | Không tự ý sử dụng nếu đang điều trị bệnh tim mạch hoặc gan |
| Thuốc | Tương tác với thức ăn | Hướng dẫn cách dùng thuốc |
| Kháng acid | ||
| Nhóm thuốc điều trị đầy hơi khó tiêu
(Thuốc không kê đơn) |
Thức ăn làm giảm tác dụng | Uống thuốc sau ăn 1 giờ |
| Kháng sinh | ||
| Giảm sản xuất biotin (một loại vitamin B), vitamin B5 và vitamin K tại ruột, có thể đẩy nhanh thức ăn ra khỏi ruột làm giảm sự hấp thu dinh dưỡng. | Ăn chế độ cân bằng bao gồm nhiều ra cải, ngũ cốc để đảm bảo cung cấp cho bé đủ hết các loại vitamin | |
|
Thức ăn làm chậm hấp thu thuốc nhưng không làm thay đổi liều tác dụng | không cần thiết điều chỉnh giữa dùng thuốc và bữa ăn |
|
Thức ăn làm giảm hấp thu thuốc | Dùng thuốc trước khi ăn 1 giờ hoặc sau ăn 2 giờ. |
|
Thức ăn hỗ trợ hấp thu thuốc. | Uống thuốc trong bữa ăn |
|
Cạnh tranh hấp thu với canxi và sắt | Dùng thuốc 2 giờ trước hoặc sau ăn
Dùng thuốc cách 2 giờ khi uống chung với thuốc khác như: thuốc bổ có chứa sắt hoặc thuốc kháng acid có chứa canxi. |
| Thuốc bổ có chứa sắt | ||
| Sữa gây cản trở hấp thu thuốc | Nên uống thuốc chung với nước hoặc nước có chứa acid như nước trái cây để hỗ trợ hấp thu | |
| Thuốc kháng nấm | ||
|
Uống thuốc chung với thức ăn có nhiều chất béo | |
| Thuốc chống co giật – động kinh | ||
|
Cản trở chuyển hóa vitamin D. Do đó ảnh hưởng đến hấp thu Canxi.
Thay đổi hấp thu của acid folic |
Cần cung cấp thêm Vitamin D (thường có trong sữa, trứng, dầu cá, ánh sáng mặt trời), canxi (thức ăn hàng ngày, rau cải xanh, cá hộp có xương) và acid folic (trái cây tươi, rau cải, ngũ cốc)
Nếu bé được điều trị động kinh lâu dài, các bác sĩ sẽ bổ sung thuốc bổ có chứa các thành phần vitamin D và canxi. Không nên bổ sung thuốc bổ chứa acid folic vì nồng độ acid folic trong máu cao có thể giảm tác dụng chống co giật của thuốc. |
|
Thức ăn và sữa làm tăng hấp thu của thuốc | Uống trong bữa ăn hoặc uống thuốc chung với 1 ly sữa |
| Thuốc Thyroid | ||
|
Uống lúc bụng đói | |
| Corticosteroid | ||
|
Có thể tăng thải trừ Kali và canxi | Chế độ ăn giảm mặn. Bổ sung chế độ ăn giàu Kali (trái cây tươi và rau cải) và canxi (sữa ít béo) để bù lại lượng khoáng chất mất đi. Nên uống thuốc trong bữa ăn để tránh đau dạ dày |
BÀI VIẾT KHÁC
