Nghiên cứu: cây đỉnh tùng có hoạt tính sinh học mạnh, tác động lên các tế bào có hại cho con người.

Trong quá trình nghiên cứu 15 loài cây lá kim tại Tây Nguyên, các nhà khoa học từ Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam và Viện Hóa học thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã tập trung vào các loài đỉnh tùng, thông lá dẹt, kim giao núi đất và du sam núi đất để phân lập và tìm kiếm những hợp chất có giá trị y học. Trong số 33 hợp chất được chiết xuất từ bốn loài này, có hai hợp chất mới là galangnin và isolariciresinol, lần đầu tiên được phát hiện trong cây thông lá dẹt, cùng một hợp chất mới là Norisoharringtonine từ vỏ cây đỉnh tùng.

Norisoharringtonine đã chứng minh khả năng ức chế mạnh mẽ đối với các dòng tế bào ung thư như ung thư biểu mô (KB), ung thư gan (Hep-G2), ung thư phổi (LU) và ung thư vú trong các thí nghiệm trong phòng thí nghiệm.

 

Một thách thức lớn khác là nguyên liệu đầu vào vô cùng khan hiếm, do hoạt chất Norisoharringtonine chỉ có tác dụng mạnh khi tách chiết từ cây trưởng thành từ 5 đến 10 năm tuổi. Trong khi đó, cây đỉnh tùng đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng với chỉ 34 cây còn lại ở tỉnh Lâm Đồng, trong đó có năm cây đã trưởng thành.

Đỉnh tùng cần được đưa vào Nhóm IIA của Danh mục các loài động vật, thực vật quí hiếm để hạn chế khai thác và sử dụng, tạo điều kiện bảo vệ loài bên ngoài các khu bảo tồn, chủ yếu là trong các rừng phòng hộ. Việc phân bố rộng của loài cho phép thiết lập các khu bảo tồn chuyển vị, gồm tất cả các xuất xứ sử dụng giống từ hạt hoặc cây hom. Những quần thể tốt ở tỉnh Lâm Đồng cần được xác định và bảo vệ như những nguồn giống quốc gia.

Đỉnh tùng là loài thực vật cổ còn sống sót, có nguồn gen qúy hiếm và độc đáo

 

Cây đỉnh tùng - có tên khoa học Cephalotaxaceae - là một loài thực vật cổ quý hiếm. Loài cây này thường mọc rải rác trong tầng cây gỗ nhỏ hoặc tầng cây bụi trong các khu rừng rậm nhiệt đới thường xanh mưa mùa ẩm, ở độ cao từ 600 đến 1.500 mét. Cây thường sinh trưởng ở những khu vực có ánh sáng yếu, trên tầng đất dày và ẩm.

Tại Việt Nam, cây đỉnh tùng được tìm thấy ở nhiều địa điểm như Hà Tây (Ba Vì), Thanh Hóa (Lũng Văn), Quảng Trị (giữa Hòn Rao và A Dua), Thừa Thiên Huế, Kontum (Đắc Glây, Đắc Tô: Ngọc Pan, Sa Thầy), Gia Lai và Lâm Đồng (Di Linh: núi Braian). Ngoài ra, loài cây này cũng được phát hiện trên đảo Hải Nam (Trung Quốc).

Gỗ của cây đỉnh tùng có chất lượng cao, khả năng chịu mối mọt tốt, thường được sử dụng để chế tác đồ mỹ nghệ cao cấp. Hạt của cây có dược tính, trong khi vỏ của cây đỉnh tùng Hải Nam được sử dụng để chữa sốt (theo Tripp, 1995).

return to top