✴️ Phẫu tích bệnh phẩm buồng trứng
NGUYÊN TẮC
Không để sót tổn thương, các mảnh cắt phải đại diện cho tổn thương, phải lấy được cả các mô kế cận, phúc mạc, hạch (nếu có). Bệnh phẩm sau khi pha cần được cố định ngay trong formol đệm trung tính 10%.
CHUẨN BỊ
Người thực hiện
Bác sĩ giải phẫu bệnh - tế bào bệnh học: 01
Kỹ thuật viên giải phẫu bệnh - tế bào bệnh học: 02
Phương tiện, hóa chất
Bàn pha bệnh phẩm: phải đủ rộng, chiều cao thích hợp cho tư thế đứng pha bệnh phẩm.
Dao sắc, kẹp, thớt nhựa sạch, phẳng.
Các lọ đựng dung dịch cố định bệnh phẩm (formol đệm trung tính 10%), thể tích dung dịch cố định lớn hơn 20-30 lần thể tích bệnh phẩm cần cố định.
Khuôn nhựa đựng bệnh phẩm.
Bút chì mềm, nhãn giấy ghi tên, tuổi người bệnh, mã số xét nghiệm, mô xét nghiệm…
Găng tay, khẩu trang, kính bảo vệ mắt và quần áo bảo hộ.
Vòi nước chảy, các dụng cụ và thuốc tẩy trùng để làm sạch dụng cụ.
Bình có chứa dung dịch cố định để lưu bệnh phẩm.
Dụng cụ có nắp kín để đựng các bệnh phẩm đã pha còn dư để đem huỷ.
Bệnh phẩm
Bệnh phẩm được cố định ngay (không quá 30 phút kể từ khi bệnh phẩm được lấy ra khỏi cơ thể) trong formol trung đệm tính 10%, do các khoa, phòng lâm sàng gửi tới.
Phiếu xét nghiệm
Có đầy đủ thông tin về người bệnh (họ tên, tuổi, giới, địa chỉ, điện thoại), khoa phòng yêu cầu xét nghiệm.
Có ghi đầy đủ chẩn đoán lâm sàng, bao gồm các triệu chứng lâm sàng, các kết quả cận lâm sàng khác, phương pháp lấy bệnh phẩm, vị trí, số lượng bệnh phẩm.
Có ghi rõ yêu cầu xét nghiệm, tên bác sĩ yêu cầu xét nghiệm.
Ghi ngày giờ lấy bệnh phẩm, ngày giờ chuyển đến khoa giải phẫu bệnh- tế bào bệnh học, có hay không có cố định bệnh phẩm sơ bộ, loại dung dịch cố định.
Có phần mô tả đại thể, số lượng bệnh phẩm lấy xét nghiệm, vùng lấy bệnh phẩm, loại mô xét nghiệm…
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
Cắt bỏ buồng trứng toàn phần hoặc 1 phần. Phương pháp mổ bảo tồn thường gặp nhất là cắt u nang buồng trứng, giữ lại một phần nhu mô không có nang (cắt bỏ u nang buồng trứng).
Quy trình chuẩn bị
Đo kích thước cơ quan. Cân trọng lượng nếu thấy có bất thường.
Nếu nhận được bệnh phẩm tươi:
Bệnh phẩm có kích thước bình thường hoặc gần bình thường: cắt đôi và cố định vài giờ.
Bệnh phẩm có kích thước lớn: cắt vài lát và cố định vài giờ.
Mô tả đại thể
Kích thước và hình dạng; cân nặng (nếu kích thước lớn).
Vỏ bọc: có dày, dính, chảy máu, vỡ không, mặt ngoài trơn láng hay gồ ghề.
Mặt cắt: tính chất vỏ, tuỷ, rốn; có u nang (kích thước và chất chứa); hoàng thể như thế nào, có calci hoá, chảy máu không.
U: kích thước; mặt ngoài: nhẵn hoặc có nhú, đặc hoặc dạng nang? Thành u nang dày hay mỏng, chất chứa trong u nang, mặt trong vách u nang nhẵn hay sù sì, có chảy máu hay hoại tử hoặc calci hoá không.
Cắt lọc bệnh phẩm làm xét nghiệm mô bệnh học
Đối với cắt bỏ buồng trứng ngẫu nhiên: 1 lát cắt tiếp tuyến toàn bộ buồng trứng.
Đối với u nang: cắt 3 lát ở u nang ( nhất là ở vùng có nhú).
Đối với u: cắt 3 lát hoặc mỗi lát cắt cho mỗicm nếu khối u lớn, nếu thấy được mô buồng trứng không có u, cắt thêm 1 lát.
KẾT QUẢ
Bệnh phẩm không sót tổn thương, cố định đúng quy định.
NHỮNG SAI SÓT VÀ HƯỚNG XỬ TRÍ
Cần luôn nhớ nếu bệnh phẩm không được cố định ngay sau khi lấy ra khỏi cơ thể hoặc cố định không đúng cách sẽ bị hoại tử là không thể sửa chữa được.
Bệnh phẩm nhỏ, mềm: tránh dùng kẹp có mấu kẹp chặt làm nát bệnh phẩm.
Bệnh phẩm của lần pha trước dính lại trên dụng cụ và dính vào bệnh phẩm sau: Thớt pha bệnh phẩm, dụng cụ pha phải rửa sạch trước khi pha từng bệnh phẩm.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
BÀI VIẾT KHÁC
