1. Ngủ không đủ giấc
Nghe có vẻ hiển nhiên nhưng ngủ không đủ có thể là nguyên nhân khiến nhiều người thường xuyên cảm thấy mệt mỏi và buồn ngủ. Ngủ không đủ giấc không chỉ ảnh hưởng tới sức khỏe mà còn làm giảm sự tập trung. Người lớn nên dành 7 – 8 giờ/đêm cho giấc ngủ.
Cách khắc phục: nên ưu tiên cho việc ngủ, sắp xếp và hoàn thành xong các công việc để có thể đi ngủ sớm. Tránh xa các thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính, ti vi… khi chuẩn bị đi ngủ. Nếu vẫn không hiệu quả, nên đi khám bác sĩ để tìm ra nguyên nhân và điều trị ngay.
2. Chứng ngưng thở khi ngủ
Chứng ngưng thở khi ngủ là một rối loạn đặc trưng bởi sự ngừng thở từng lúc về đêm trong lúc ngủ. Phần lớn người bệnh không hề biết bản thân đang găp phải hội chứng này, dẫn tới tình trạng ngủ đủ 7 – 8 tiếng hàng đêm nhưng vẫn cảm thấy mệt mỏi và đặc biệt là buồn ngủ vào ban ngày.
Cách khắc phục: nên đi khám để được điều trị, ngoài ra cố gắng giảm cân nếu đang bị béo phì, bỏ hút thuốc lá và sử dụng máy thở áp lực dương liên tục.
3. Không đủ năng lượng
Ăn quá ít là nguyên nhân gây mệt mỏi nhưng ăn thực phẩm không lành mạnh cũng là một vấn đề. Ăn một chế độ ăn uống cân bằng sẽ giúp giữ cho lượng đường trong máu ở mức bình thường và ngăn ngừa cảm giác mệt mỏi, uể oải khi lượng đường giảm xuống.
Cách khắc phục: luôn ăn sáng và cố gắng trong mỗi bữa ăn đều chứa protein và carbohydrate phức tạp. Ví dụ ăn trứng với bánh mì làm từ ngũ cốc nguyên hạt. Ngoài ra ăn vặt hoặc ăn nhẹ cũng giúp giữ cho năng lượng cơ thể luôn bền vững.
4. Hay mệt và buồn ngủ do thiếu máu
Thiếu máu là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây mệt mỏi cho phụ nữ. Mất máu trong chu kỳ kinh nguyệt có thể dẫn tới thiếu sắt, kéo theo nhiều nguy cơ về sức khỏe. Các tế bào máu đỏ là rất cần thiết bởi vì chúng đóng vai trò vận chuyển oxy tới các mô và cơ quan trong cơ thể.
Cách khắc phục: đối với thiếu máu do thiếu sắt, nên uống bổ sung chất sắt và ăn các thức ăn giàu sắt như thịt nạc, gan, sò, đậu…
5. Trầm cảm
Trầm cảm là một rối loạn về cảm xúc nhưng cũng ảnh hưởng xấu tới thể chất. Mệt mỏi, đau đầu và chán ăn là những triệu chứng phổ biến của trầm cảm. Nếu cảm thấy mệt mỏi và chán nản, suy nghĩ tiêu cực, nên tới gặp bác sĩ hoặc các chuyên gia tư vấn tâm lý.
Cách khắc phục: trầm cảm có thể được điều trị hiệu quả bằng thuốc hoặc các liệu pháp tâm lý.
7. Lạm dụng caffeine
Caffeine có thể cải thiện sự tỉnh táo và tập trung ở liều vừa phải. Tiêu thụ quá nhiều có thể làm tăng nhịp tim, huyết áp và gây ra sự bồn chồn. Và nghiên cứu cho thấy tiêu thụ quá nhiều caffeine thực sự gây mệt mỏi ở một số người.
Cách khắc phục: cắt giảm dần dần các loại đồ ăn, thức uống có chứa caffeine như cà phê, trà, sô cô la, nước ngọt và một số loại thuốc. Dừng đột ngột có thể kéo theo một số tác dụng phụ khi ngừng sử dụng đột ngột, trong đó có mệt mỏi.
8. Viêm đường tiết niệu
Viêm đường tiết niệu thường khiến người bệnh cảm thấy đau, khó chịu và luôn cảm thấy muốn đi tiểu. Tuy nhiên không phải trường hợp nào các triệu chứng cũng biểu hiện rõ ràng như vậy. Với một số người bệnh, mệt mỏi có thể là dấu hiệu duy nhất.
Cách khắc phục: viêm đường tiết niệu có thể được điều trị bằng thuốc kháng sinh. Khi bệnh được điều trị dứt điểm thì tình trạng mệt mỏi và buồn ngủ cũng sẽ biến mất.
9. Bệnh tiểu đường
Ở những người mắc bệnh tiểu đường, nồng độ đường trong máu cao bất thường thay vì chuyển tới các tế bào để biến thành năng lượng cho cơ thể. Kết quả là người bệnh luôn thấy mệt mỏi mặc dù vẫn ăn uống đầy đủ. Vì thế nếu cảm thấy mệt mỏi kéo dài mà không rõ nguyên nhân, nên đi khám và thực hiện các xét nghiệm chẩn đoán bệnh tiểu đường.
Cách khắc phục: điều trị bệnh tiểu đường thường bao gồm thay đổi lối sống, điều trị insulin và sử dụng thuốc để giúp ổn định lượng đường trong cơ thể.
10. Bệnh tim
Hay mệt và buồn ngủ khi thực hiện các công việc hàng ngày, chẳng hạn như dọn dẹp nhà cửa hoặc chăm sóc vườn tược, có thể là dấu hiệu cho thấy tim không còn hoạt động tốt. Nếu cảm thấy ngày càng khó khăn để thực hiện các công việc đời thường, nên đi khám tầm soát bệnh tim mạch.
Cách khắc phục: thay đổi lối sống, tích cực điều trị theo chỉ định của bác sĩ để kiểm soát tình trạng bệnh tim và phục hồi năng lượng cho cơ thể.
11. Dị ứng thức ăn
Một số bác sĩ cho rằng dị ứng thức ăn có thể gây mệt mỏi và buồn ngủ. Nếu một người cảm thấy mệt hơn sau khi ăn, người đó có thể đã bị dị ứng nhẹ với thực phẩm đã ăn. Tình trạng dị ứng này không đủ để gây ngứa hoặc phát ban, chỉ đủ để khiến người bệnh mệt mỏi.
Cách khắc phục: Thử tạm thời ngừng ăn loại thực phẩm nghi ngờ gây dị ứng và theo dõi tình trạng sức khỏe. Ngoài ra cũng có thể hỏi bác sĩ về xét nghiệm dị ứng thực phẩm.
12. Hội chứng mệt mỏi mạn tính và đau xơ cơ
Nếu tình trạng mệt mỏi kéo dài hơn 6 tháng và rất nghiêm trọng, ảnh hưởng tới cả đời sống hàng ngày thì hội chứng mệt mỏi mạn tính và đau cơ xơ có thể là nguyên nhân. Cả hai bệnh lý này đều có những triệu chứng khác nhưng hay mệt và buồn ngủ không rõ nguyên nhân là một trong những triệu chứng chính. Để khắc phục bạn hãy thay đổi lịch trình hàng ngày, luyện tập thói quen ngủ tốt và bắt đầu một chương trình luyện tập thể dục nhẹ nhàng sẽ giúp người bệnh cảm thấy đỡ mệt mỏi hơn.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh