Viêm là phản ứng của cơ thể để chống lại những tác nhân gây hại như nhiễm trùng, vết thương và chất độc, nhằm khôi phục lại tình trạng sức khỏe. Khi các tế bào trong cơ thể bị tổn thương, cơ thể sẽ tiết ra các chất gây kích thích phản ứng của hệ miễn dịch. Phản ứng này bao gồm sự giải phóng các kháng thể và protein, cũng như tăng lượng máu đến vùng bị tổn thương. Toàn bộ quá trình thường kéo dài khoảng vài giờ đến vài ngày nếu viêm cấp tính.
Viêm mạn tính xảy ra khi phản ứng này kéo dài, khiến cho cơ thể rơi vào trạng thái báo động liên tục. Theo thời gian, viêm mạn tính có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến các mô và cơ quan. Một vài nghiên cứu gợi ý rằng trạng thái viêm mạn tính có thể góp phần gây ra một số bệnh, từ ung thư cho đến hen suyễn.
Viêm cấp tính thường gây ra những triệu chứng dễ nhận biết như: sưng, đỏ, đau. Nhưng viêm mạn tính có triệu chứng khó nhận biết hơn và thường dễ bị bỏ qua. Các triệu chứng thường gặp của viêm mạn tính bao gồm:
Các triệu chứng trên có nhiều mức độ từ nhẹ đến nặng và kéo dài khoảng vài tháng đến vài năm.
Có rất nhiều nguyên nhân có thể gây ra viêm mạn tính, bao gồm:
Các nguyên nhân trên không gây viêm mãn tính ở tất cả mọi người và một số trường hợp viêm mạn tính không xác định được nguyên nhân rõ ràng. Các chuyên gia tin rằng có nhiều yếu tố có thể góp phần vào quá trình viêm mạn tính, ví dụ như:
Khi có viêm mạn tính, phản ứng viêm của cơ thể có thể gây tổn thương đến các tế bào, mô và cơ quan còn khỏe mạnh. Theo thời gian, quá trình này có thể dẫn đến tổn thương DNA, hoại tử mô, và tạo sẹo.
Tất cả các ảnh hưởng đó đều có liên quan đến nhiều bệnh, bao gồm:
Viêm là một phần tự nhiên trong quá trình hồi phục của cơ thể. Nhưng nếu như nó trở thành mạn tính thì việc kiểm soát nó rất quan trọng để có thể làm giảm các nguy cơ về lâu dài. Có một vài biện pháp kiểm soát viêm đã được nghiên cứu, bao gồm:
Chế độ ăn có thể gây ảnh hưởng tích cực lẫn tiêu cực đến việc kiểm soát viêm mạn tính.
Nếu như đang muốn thay đổi chế độ ăn thì nên thử chế độ ăn Địa Trung Hải. Một nghiên cứu 2018 nhận thấy rằng chế độ ăn này làm giảm được các chỉ số của viêm. Ngoài ra chế độ ăn này còn có nhiều lợi ích khác nữa.
Các loại thực phẩm dưới đây có thể làm tăng phản ứng viêm ở một số người:
Nếu như muốn làm giảm viêm mạn tính thì nên tránh sử dụng các thực phẩm trên. Không cần phải loại bỏ hẳn các thức ăn đó nhưng chỉ nên thỉnh thoảng ăn chúng một lần.
Viêm mạn tính làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nghiêm trọng. Viêm có thể được chẩn đoán dựa vào xét nghiệm máu. Thuốc, các thực phẩm bổ sung và chế độ ăn kháng viêm có thể giúp làm giảm nguy cơ viêm. Tránh hút thuốc lá, các thức uống có cồn và duy trì một trọng lượng cơ thể khỏe mạnh, giảm stress có thể giúp làm giảm các nguy cơ.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh