Đây là một tình trạng bệnh lí đòi hỏi phải xử trí cấp cứu, vì nó có thể đe dọa tính mạng bệnh nhi trước mắt hoặc để lại những di chứng nặng nề về sau như: động kinh, chậm phát triển tâm trí, vận động, đặc biệt là những trường hợp sốt cao co giật kéo dài.
Nguyên nhân và biểu hiện sốt cao co giật
Có rất nhiều nguyên nhân gây sốt cao co giật nhưng thường gặp nhất là sốt cao co giật do nhiễm khuẩn (khoảng 90% các trường hợp là nhiễm virus đường hô hấp) và yếu tố tiền sử gia đình về sốt cao co giật (10%).
Về mặt triệu chứng lâm sàng, có hai thể sốt cao co giật đó là sốt cao co giật lành tính và sốt cao co giật có biến chứng.
Tuy nhiên, cần phân biệt co giật do sốt cao với động kinh, vì trong động kinh các cơn co giật tái diễn nhiều lần nhưng bệnh nhi không sốt.
Riêng với những trẻ đã có tiền sử bị bệnh động kinh thì các cơn động kinh có thể xuất hiện trong quá trình tiến triển của một bệnh khác có kèm theo sốt. Do đó, để phân biệt một cách chính xác hơn cần phải khám bệnh cho trẻ thật kĩ càng, đặc biệt là khám thần kinh và làm điện não đồ ngay sau cơn giật hoặc một tuần sau giật để đánh giá.
Xử trí số cao co giật tại gia đình
Cần bình tĩnh đặt trẻ vào nơi yên tĩnh, thoáng mát, để trẻ ở tư thế đầu nghiêng về một bên phòng tắc đờm giãi, đồng thời nới rộng quần áo, tã lót cho trẻ dễ thở.
Chú ý đưa các vật sắc nhọn ra xa người trẻ và nhớ kiểm tra xem trẻ còn thở không, da có tím không? Hạ sốt bằng cách chườm mát.
Nhiệt độ của nuớc chườm khoảng 30 độ C, song song với chườm mát phải dùng thuốc hạ sốt paracetamol, nên dùng loại viên đạn đặt hậu môn.
Theo dõi nhiệt độ của trẻ bằng cách cặp nhiệt độ ở nách hoặc ở hậu môn. Một điểm đáng lưu ý nữa là không được giới hạn cử động của trẻ (không giữ, bế chặt) không cho bất cứ thứ gì vào miệng trẻ, kể cả thuốc hạ sốt paracetamol trong khi trẻ còn co giật hoặc chưa tỉnh hẳn.
Và nếu cơn co giật của trẻ kéo dài quá 5 phút hoặc nhiều cơn co giật liên tiếp nhau thì phải đưa trẻ đi cấp cứu ở bệnh viện.
Điều trị dự phòng cơn giật
Ngừa cơn nặng tái phát bằng gardenal hoặc depakin, chỉ định dùng thuốc liên tục khi trẻ dưới một tuổi chậm phát triển tâm thần vận động hoặc có cơn co giật kéo dài trên 15 phút hoặc có liệt vận động sau cơn. Việc điều trị dự phòng phải kéo dài liên tục ít nhất đến khi trẻ 4 tuổi.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
