Sinh non xảy ra khi em bé được sinh ra trước tuần thứ 37 của thai kỳ. Trên toàn thế giới, sinh non là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ em dưới 5 tuổi.
Tại Hoa Kỳ, sinh non ảnh hưởng đến 1 trong 10 trẻ sơ sinh và 1/3 trường hợp trẻ sơ sinh tử vong là do biến chứng sinh non.
Sinh non thường có nguy cơ khuyết tật và tử vong ở trẻ sơ sinh cao hơn vì em bé cần thời gian đủ dài để phát triển toàn diện. Chẳng hạn, các cơ quan quan trọng của trẻ bao gồm phổi, gan và não đều cần đến những tuần cuối cùng của thai kỳ để phát triển đầy đủ và khỏe mạnh.
Nhiều em bé sống sót có thể xuất hiện các biến chứng, chẳng hạn như các vấn đề về hô hấp và tiêu hóa, khó khăn trong học tập, hoặc khiếm khuyết về thính hay thị giác.
Thiếu oxy cung cấp cho não là nguyên nhân phổ biến nhất của tổn thương não ở trẻ sinh non, đặc biệt có ảnh hưởng lớn đến chất trắng của não.
Chất trắng của não chịu trách nhiệm kết nối các khu vực chất xám khác nhau của não. Tổn thương trong hệ thống dẫn truyền của não có thể dẫn đến các vấn đề giao tiếp và phản xạ ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể con người.
Nghiên cứu mới - được công bố trên Neurology, tạp chí của Viện Hàn lâm Thần kinh học Hoa Kỳ - điều tra mối liên hệ giữa tổn thương não chất trắng ở trẻ sinh non và khuyết tật ở trẻ em.
Bản đồ não sớm dự đoán khuyết tật sau
Các nhà nghiên cứu, dẫn đầu là Tiến sĩ Steven P. Miller thuộc Bệnh viện dành cho Trẻ thiếu cân ở Toronto, Canada, đã kiểm tra một nhóm trẻ sinh non được đưa vào Đơn vị Chăm sóc Chuyên sâu Sơ sinh tại Bệnh viện Phụ nữ và Trung tâm Y tế British Columbia ở Vancouver, Canada.
Bác sĩ Miller và nhóm nghiên cứu đã kiểm tra 58 em bé được chẩn đoán tổn thương não vùng chất trắng. Não của những đứa trẻ này được chụp MRI và lập bản đồ (định vùng xám – trắng) cho các tổn thương đánh giá tại mức trung bình
Các nhà nghiên cứu đã đánh giá các kỹ năng vận động của trẻ 18 tháng tuổi cũng như khả năng ngôn ngữ và lý luận của chúng. Đồng thời có các biện pháp theo dõi các trẻ này trong 7 năm.
Kết quả là các nhà khoa học tìm thấy mối liên quan giữa tổn thương chất trắng sớm với các biểu hiện khó khăn của vận động hay suy luận của trẻ sau khi sinh.
Cụ thể, một số lượng lớn các tổn thương chất trắng nhỏ dự đoán chính xác các vấn đề vận động lúc 18 tháng. Ngoài ra, một số lượng lớn các chấn thương chất trắng ở thùy trán dự đoán các vấn đề lý luận.
Thùy trán não có liên quan đến lý luận, ngôn ngữ, giải quyết vấn đề, trí nhớ, phán đoán và hoạt động của nội quan và một số các kỹ năng khác.
Tiến sĩ Steven P. Miller - tác giả của nghiên cứu giải thích tầm quan trọng của những phát hiện:
"Những đứa trẻ được sinh ra trước 31 tuần thai có nguy cơ mắc những khiếm khuyết về suy nghĩ, ngôn ngữ và vận động cao hơn những trẻ khác. Vì vậy việc dự đoán việc những trẻ sơ sinh nào sẽ phải đối mặt các vấn đề về phát triển là rất quan trọng có thể can thiệp sớm tốt nhất có thể. Điều quan trọng không kém là có thể trấn an tâm lý của các bậc cha mẹ. "
Tiến sĩ Miller cũng lưu ý rằng để xác định tác động lâu dài của tổn thương não sớm, cần có nghiên cứu trong tương lai để đánh giá chức năng não ở trẻ sinh non không chỉ ở 18 tháng tuổi, mà còn ở một số giai đoạn phát triển của trẻ.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
