Virus HIV vào cơ thể sẽ phá hủy tế bào miễn dịch, khiến cho những bệnh cơ hội dễ dàng xâm nhập. Dù bạn đang bắt đầu, trì hoãn hay đang điều trị HIV, bạn cũng nên tiêm chủng phòng ngừa một loạt bệnh như sởi, quai bị, uốn ván và những bệnh nhiễm virus khác, giống như khi bé bạn từng được tiêm.
Thông thường, phải mất 6 tháng để hoàn thành những mũi tiêm này. Tuy nhiên không phải loại vacxin nào cũng có thể tiêm cho người bệnh có HIV.
Vacxin có 3 loại phòng ngừa kinh điển hay sử dụng:
- Vắc-xin bất hoạt là các vi sinh vật độc hại bị giết bằng hóa chất hoặc bằng nhiệt. Ví dụ: các vắc-xin chống cúm, dịch tả, dịch hạch, viêm gan siêu vi A… Hầu hết các vắc-xin loại này chỉ gây đáp ứng miễn dịch không hoàn toàn và ngắn hạn, cần phải tiêm nhắc nhiều lần.
- Vắc-xin sống, giảm độc lực là các vi sinh vật được nuôi cấy dưới những điều kiện đặc biệt nhằm làm giảm đặc tính độc hại của chúng. Vắc-xin điển hình loại này thường gây được đáp ứng miễn dịch dài hạn và là loại vắc-xin được ưa chuộng dành cho người lớn khỏe mạnh. Ví dụ: Các vắc-xin ngừa bệnh sốt vàng, sởi, rubellavà quai bị… Vắc-xin sống ngừa bệnh lao không phải là dòng vi khuẩn lao gây bệnh, mà là một dòng lân cận được gọi là BCG.
- Các "toxoid" là các hợp chất độc bị bất hoạt trích từ các vi sinh vật (trong trường hợp chính các độc chất này là phương tiện gây bệnh của vi sinh vật). Ví dụ: các vắc-xin ngừa uốn ván và bạch hầu…
Một trong những tai biến xảy ra do vắc-xin là nhiễm bệnh, cụ thể là các loại vắc-xin sống, giảm độc lực có thể gây bệnh cho người bị suy giảm miễn dịch.
Người nhiễm HIV trước tiêm ngừa cần phải kiểm tra sức khỏe. Thông thường bệnh nhân được theo dõi bằng xét nghiệm máu: đếm tế bào CD4. Số lượng tế bào CD4 liên quan mật thiết tới sức đề kháng của cơ thể. Khi CD4 < 200, nghĩa là sức đề kháng của cơ thể đang rất yếu thì không nên sử dụng tiêm ngừa các loại bệnh thuộc nhóm vắc-xin sống, giảm độc lực.
Các loại bệnh được đề nghị tiêm ngừa bao gồm: viêm phổi, cúm, uốn ván, bạch hầu, viêm gan siêu vi, sởi, quai bị, rubella, dịch tả, thương hàn, sốt vàng và thủy đậu ….
Như vậy, trước khi tiêm người bệnh cần kiểm tra CD4 và cần sự tư vấn chỉ định tiêm ngừa để biết rõ vắc-xin đó thuộc loại nào có thể sử dụng được cho sức khỏe bản thân hay không.
Tuy nhiên, dù có tiêm phòng vacxin được hiệu quả, thì quan trọng nhất trong chế độ chăm sóc HIV đó là việc dùng thuốc kháng virus đầy đủ theo phác đồ. Hãy kiên trì, có chế độ sinh hoạt hợp lí và một tinh thần thật khỏe mạnh.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh