Viêm tai giữa ứ dịch là căn bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ. Nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời thì bệnh có thể biến chứng thành xẹp nhĩ, thậm chí gây điếc vĩnh viễn. Trong thời kỳ phát triển ngôn ngữ, trẻ sẽ chậm nói hay không nói được vì không nghe được. Do đó, bố mẹ không được chủ quan khi con mắc phải căn bệnh này.
Viêm tai giữa bị ứ dịch là hiện tượng tắc vòi nhĩ gây áp lực âm bên trong tai giữa làm tế bào tai giữa tiết ra dịch vô trùng. Ban đầu là thanh dịch, tiếp đến là dịch nhầy và để lâu sẽ thành mủ keo, sau đó có nguy cơ bị xẹp nhĩ.
Viêm tai giữa là căn bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ vì lúc này, vòi nhĩ của các bé chưa hoàn thiện, vòi nhĩ vừa to vừa ngắn, nằm ngang và mở suốt ngày. Vì vậy, dịch từ mũi xoang dễ chui vào trong vòi nhĩ, gây tắc. Do đó, nếu trực tiếp bơm nước muối vào mũi của trẻ để rửa hoặc xì mũi, nôn trớ, trẻ rất dễ bị viêm tai giữa ứ dịch.
Khi mắc bệnh này, trẻ thường lắc đầu và đôi khi sờ tay lên tai. Bệnh viêm tai giữa bị ứ dịch thường phát triển âm thầm và có xu hướng nặng dần thành dịch keo, sau đó xẹp nhĩ nếu không được điều trị kịp thời. Thậm chí, căn bệnh này còn khiến trẻ bị giảm thính lực và có thể gây ra tình trạng điếc vĩnh viễn.
Thông thường, cha mẹ phát hiện ra trẻ bị bệnh khi thấy những triệu chứng bất thường như sau:
– Trẻ hay lắc đầu hoặc sờ tay lên tai, nhưng không sốt và không đau tai.
– Trẻ chậm biết nói, nhạy cảm với âm thanh, đặc biệt là không quay đầu về chỗ có âm thanh.
– Với những trẻ 7 tuổi trở lên, khi đã đi học thường không nghe rõ, cảm giác khó chịu ở trong tai, nặng tai, nhất là khi nghe đọc viết chính tả.
Ngoài ra, căn bệnh này còn được phát hiện khi bố mẹ đưa con tới khám những bệnh liên quan tới nhiễm trùng đường hô hấp trên. Bệnh viêm tai giữa bị ứ dịch ở trẻ nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ ảnh hưởng tới thính lực của con, ảnh hưởng tới sự phát triển ngôn ngữ, khả năng học tập của bé.
Một số triệu chứng hiếm gặp của bệnh viêm tai giữa bị ứ dịch có thể kể tới là:
– Đau tai thường phát triển trong thời kỳ viêm tai giữa bị ứ dịch bội nhiễm hay viêm tai giữa bị ứ nhiều dịch làm căng phồng màng nhĩ, hoặc màng nhĩ bị áp lực âm kéo nhiều vào bên trong.
– Giảm thính lực theo mức độ của bệnh viêm tai giữa bị ứ dịch.
Vì vòi nhĩ của trẻ em chưa hoàn thiện nên vi trùng và chất dịch dễ chui vào vòi nhĩ làm tắc cũng như viêm tai giữa bị ứ dịch. Một số nguyên nhân gây ra bệnh viêm tai giữa bị ứ dịch ở trẻ em là:
Tất cả những nguyên nhân khiến tắc vòi nhĩ sẽ gây ra căn bệnh viêm tai giữa bị ứ dịch, đặc biệt là tắc vòi nhĩ do bơm rửa mũi không đúng cách, không đúng chỉ định của bác sĩ. Ngoài ra, việc xì mũi không đúng cách sẽ đẩy vi trùng và mủ vào vòi nhĩ làm tắc. Bên cạnh đó, VA to chèn vào lỗ vòi nhĩ, VA mủ xoang đẩy lên vòi nhĩ, khối u vòm chèn vào vòi nhĩ cũng là nguyên nhân gây ra bệnh viêm tai giữa bị ứ dịch
Nhiễm khuẩn đường hô hấp trên là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng viêm tai giữa bị ứ dịch ở trẻ em. Trong số đó, khoảng 40% các trường hợp trẻ mắc bệnh viêm tai giữa bị ứ dịch là do các vi khuẩn, virus xâm nhập như Staphylococcus Pneumoniae, Haemophilus Influenzae, Coxsackie B4, Herpes,… Nhiễm khuẩn làm tăng dịch mủ, tiết dịch đọng ở vòm họng rồi chui vào trong vòi nhĩ gây tắc.
Trường hợp viêm tai giữa bị ứ dịch do dị ứng rất ít bắt gặp ở trẻ em. Nó có thể dẫn tới phù nề và làm tăng tiết dịch nhầy, gây tắc vòi nhĩ.
Nếu không được phát hiện và điều trị triệt để thì bệnh viêm tai giữa bị ứ dịch sẽ gây ra những biến chứng nguy hiểm như xẹp nhĩ, túi co kéo, viêm tai giữa mạn tính, xơ nhĩ, viêm màng não, áp xe não vì khối Cholesteatoma phá hủy xương,… Để điều trị căn bệnh này, bố mẹ cần phải đưa trẻ tới bệnh viện gặp bác sĩ chuyên khoa Tai mũi họng để được xác định nguyên nhân gây ra bệnh. Điều quan trọng nhất là bố mẹ phải tuân thủ đúng theo chỉ định của bác sĩ khi chữa cho con để bé mau hồi phục sức khỏe và tránh nguy cơ bị biến chứng về sau.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh