Dùng một vài viên thuốc Paracetamol khi bạn nhức đầu là thói quen như đánh răng trước khi bạn đi ngủ. Nhưng dựa trên những nghiên cứu gần đây, các tác dụng phụ ngắn hạn và dài hạn của acetaminophen có thể liên quan đến nhiều hơn tổn thương gan tiềm ẩn. Dưới đây là 7 ảnh hưởng của acetaminophen mà các nhà nghiên cứu đã nghiên cứu trong những năm gần đây:
1. Giảm thái độ đồng cảm
Acetaminophen có thể làm giảm bớt nhức đầu, nhưng nó cũng có thể làm tê liệt cảm xúc của bạn, theo các nhà nghiên cứu tại Đại học bang Ohio. Trong một nghiên cứu gần đây, Baldwin Way, trợ lý giáo sư tâm lý học tại bang Ohio, và nhóm của ông nghiên cứu cách acetaminophen thực sự có thể làm giảm khả năng của con người để cảm thấy cả hai cảm xúc tiêu cực và tích cực. Khi sinh viên được chia thành một nhóm dung acetaminophen và một nhóm dùng giả dược, những phụ nữ uống thuốc cho thấy ít sự đồng cảm khi đọc truyện ngắn buồn so với những người dùng giả dược.
Nhóm nghiên cứu đã xem xét xu hướng này một thời gian, và thấy kết quả tương tự trong một nghiên cứu năm 2015. Tuy nhiên, họ vẫn không hoàn toàn hiểu được cơ chế cảm xúc hay tâm lý đằng sau khả năng của thuốc để giảm sự đồng cảm. Cách đưa ra giả thuyết rằng acetaminophen có thể làm giảm chức năng phần thùy nhỏ của não trước, nơi tác động và phản ứng với nỗi đau tinh thần.
2. Giết hàng trăm người Mỹ mỗi năm
Tylenol có thể có vẻ giống như một loại thuốc an toàn, và cho hầu hết là vậy. Nhưng sử dụng lâu dài hoặc quá nhiều trong một thời gian ngắn, có thể gây tổn thương gan và thậm chí tử vong do quá liều. Theo một phân tích ProPublica của ba bộ dữ liệu, lên đến 980 người chết mỗi năm mà các nguyên nhân liên quan đến việc sử dụng acetaminophen, và hơn 300 người chết vì quá liều acetaminophen trực tiếp. Báo cáo cũng cho thấy dựa trên dữ liệu của FDA, số ca tử vong do acetaminophen được tăng nhanh hơn so với các thuốc giảm đau thông thường khác như aspirin và ibuprofen. Có một khoảng cách giữa an toàn và rủi ro khi nói đến acetaminophen, và các số liệu thống kê gần đây chứng minh rằng: dùng đúng liều, không nhiều hơn, là rất quan trọng.
3. Ảnh hưởng đên khả năng xử lý các lỗi lầm của não
Chỉ mới gần đây các nhà khoa học đã bắt đầu điều tra tác dụng acetaminophen về não và hành vi. Kết quả là, đầu năm nay, các nhà nghiên cứu công bố một nghiên cứu cho thấy acetaminophen thực sự suy giảm khả năng phát hiện lỗi, gợi ý rằng nó không chỉ đẩy lùi những cảm xúc, nhưng nó cũng có thể gây rối loạn khả năng giải quyết vấn đề của bạn. "Có vẻ như acetaminophen làm bạn khó khăn hơn để nhận ra lỗi lầm, ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát nhận thức trong cuộc sống hàng ngày", tác giả của nghiên cứu Dan Randles nói.
4. Khiến bạn "tồn tại" ngắn hơn
Acetaminophen có thể ảnh hưởng đến não theo nhiều cách hơn chúng tôi nghĩ ban đầu. Các nhà nghiên cứu nhận thức được rằng con đường não quản lý nỗi đau vật lý có liên quan đến phản ứng cảm xúc, và tin rằng các phản ứng tinh tế của não bộ với acetaminophen có thể liên quan đến việc này. Trong năm 2009, các nhà nghiên cứu tìm thấy rằng loại thuốc này có thể làm giảm cảm giác bị từ chối xã hội.
"Khi mọi người cảm thấy choáng ngợp với sự không chắc chắn trong cuộc sống hoặc đau khổ bởi thiếu mục đích, những gì họ đang cảm thấy thực sự có thể gây đau khổ," các nhà nghiên cứu tuyên bố. "Chúng tôi nghĩ rằng Tylenol là ngăn chặn sự khó chịu trong cùng một cách nó ngăn chặn cơn đau, bởi vì một quá trình thần kinh tương tự chịu trách nhiệm cho cả hai loại đau khổ."
.png)
5. Làm giảm testosterone ở thai nhi
Nói chung, acetaminophen là an toàn để uống khi mang thai, dưới dạng Tylenol – nếu dùng đúng liều. Nhưng một nghiên cứu gần đây đặt vấn đề an toàn của thuốc khi nói đến thai nhi. Ví dụ, một nghiên cứu năm 2015 phát hiện ra rằng acetaminophen có liên quan đến giảm testosterone ở những con chuột sơ sinh đực. Do những nghiên cứu đó chỉ được thực hiện ở chuột, không có gì phải lo lắng về việc thỉnh thoảng bạn uống thuốc Tylenol trong khi mang thai, nhưng các nhà nghiên cứu vẫn khuyến khích phụ nữ mang thai nên hỏi ý kiến bác sỹ trước khi dùng thuốc
6. Có thể khiến trẻ bị chứng tăng động giảm chú ý (ADHD)
Một nghiên cứu gần đây cho thấy các bà mẹ sử dụng Tylenol để điều trị sốt khi họ mang thai báo cáo nhiều triệu chứng tăng động giảm chú ý hơn ở con của họ. Nhưng các nhà nghiên cứu đã không thể đưa ra kết luận về việc uống Tylenol trong khi mang thai có thể làm tăng nguy cơ mắc các triệu chứng tăng động giảm chú ý ở một số trẻ em. Thay vào đó, các nhà nghiên cứu lưu ý rằng các bà mẹ dùng liều thường xuyên của Tylenol - đặc biệt để giảm sốt - phải được hoàn toàn tốt, giả sử họ đang sống một lối sống lành mạnh.
7. Không phải lúc nào cũng có tác dụng giảm đau
Có lẽ một trong những khám phá đáng ngạc nhiên nhất về acetaminophen là nó không phải là loại thuốc hiệu quả nhất để điều trị đau lưng hoặc cổ. Trong năm 2014, một nhóm các nhà nghiên cứu Úc phát hiện ra rằng acetaminophen đã gần như không có tác dụng gì trong việc điều trị đau lưng, mặc dù nó đã vẫn tỏ ra hữu ích trong việc điều trị nhức đầu, đau răng, và các loại đau khác. Một nghiên cứu khác đã đưa đến một kết luận tương tự, lưu ý rằng các bác sĩ nên xem xét lại khuyến nghị sử dụng Tylenol để giảm đau lưng hoặc thậm chí viêm xương khớp ở các khớp nhất định, như hông và đầu gối. Tuy nhiên, đừng ngại để tiếp tục sử dụng liều lượng an toàn của acetaminophen để điều trị đau và sốt.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
