✴️ Xét nghiệm mới có thể giúp điều trị nhiễm trùng huyết tốt hơn

Các nhà nghiên cứu ở Mỹ đã phát triển một xét nghiệm đặc biệt, cho phép họ xác định những người bị nhiễm trùng huyết nào có nguy cơ tử vong cao, trung bình hoặc thấp. Họ hy vọng điều này sẽ giúp các bác sĩ xác định phương pháp điều trị tốt nhất cho từng bệnh nhân.

Nhiễm trùng huyết là tình trạng hệ thống miễn dịch của cơ thể phản ứng quá mức với nhiễm trùng, gây viêm và tổn thương các mô và cơ quan của chính cơ thể. Bất cứ ai bị nhiễm trùng đều có thể dẫn đến nhiễm trùng huyết, phổ biến hơn ở trẻ sơ sinh và những người trên 75 tuổi.

Một trong những thách thức của việc điều trị nhiễm trùng huyết là nhận diện sớm tình trạng này vì các triệu chứng có thể âm thầm và tiến triển cực kỳ nhanh chóng. Vì vậy, một xét nghiệm có thể xác nhận chẩn đoán nhiễm trùng huyết trước khi điều này xảy ra sẽ giúp giảm nguy cơ biến chứng nghiêm trọng, thậm chí là tử vong.

Xét nghiệm vẫn đang được thử nghiệm. Tuy nhiên, các xét nghiệm ban đầu trên chuột cho thấy những người có nguy cơ tử vong cao do nhiễm trùng huyết có thể được hưởng lợi từ liều kháng sinh cao hơn bình thường.

Nhiễm trùng huyết là một tình trạng cấp cứu y tế.

Nghiên cứu này đến từ đâu?

Các nhà nghiên cứu tham gia đến từ 16 viện nghiên cứu ở Mỹ, chủ yếu là từ bệnh viện Nhi. Nghiên cứu được dẫn dắt bởi Trung tâm Y tế Bệnh viện Nhi khoa Cincinnati. Nó được tài trợ bởi các khoản tài trợ từ Viện sức khỏe quốc gia Hoa Kỳ và Bệnh viện Nhi khoa Cincinnati. Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Science Translational Medicine.

Đây là loại nghiên cứu gì?

Các nhà nghiên cứu đã thực hiện một loạt các thí nghiệm, xét nghiệm máu ở trẻ em bị nhiễm trùng huyết, thử nghiệm trên chuột để khám phá thêm nữa. Đây mới là nghiên cứu thử nghiệm ở giai đoạn đầu, có thể một ngày nào đó sẽ giúp điều trị tốt hơn, nhưng còn nhiều nghiên cứu nữa sẽ được thực hiện.

Nghiên cứu liên quan đến điều gì?

Trong các thí nghiệm trước đó, nhà nghiên cứu đã xác định được 5 protein được tạo ra trong cơ thể khi bị nhiễm trùng huyết, kèm với số lượng tiểu cầu (thành phần trong máu giúp tạo cục máu đông). Xét nghiệm này được gọi là Persevere II được hy vọng sẽ dự đoán được người có nguy cơ tử vong cao nhất do nhiễm trùng huyết.

Xét nghiệm thực hiện trên 461 trẻ em nhập viện vì nhiễm trùng huyết và được chia thành 3 nhóm nguy cơ tử vong cao, trung bình, thấp trong 28 ngày. Sau đó, nghiên cứu viên xem xét độ chính xác mà xét nghiệm này dự đoán trên những đứa trẻ. Tất cả trẻ em được điều trị nhiễm trùng huyết như thông thường trong bệnh viện.

Sau đó, các nhà nghiên cứu phát triển xét nghiệm này trên chuột, để xem liệu nó cũng sẽ dự đoán khả năng sống sót ở những con chuột bị nhiễm trùng huyết trong phòng thí nghiệm. Họ nghiên cứu tiếp những con chuột nguy cơ cao có bị viêm nhiều hơn hay nhiều vi khuẩn hơn những con chuột nguy cơ thấp. Trong 2 thí nghiệm tiếp theo, họ cho những con chuột nguy cơ cao dùng steroid hay kháng sinh liều cao, và kiểm tra xem điều này có làm thay đổi cơ hội sống sót của chúng hay không. Họ cũng xem xét việc chặn 1 trong 5 protein do cơ thể sản xuất trong thử nghiệm thì có ảnh hưởng đến kết quả hay không.

Cuối cùng, các nhà nghiên cứu kiểm tra kết quả của những trẻ em bị nhiễm trùng huyết. Họ muốn xem liệu những người được phân loại nguy cơ cao bằng xét nghiệm Persevere II có nhiều khả năng có vi khuẩn trong xét nghiệm máu hay không. 

Kết quả cơ bản là gì?

Các nhà nghiên cứu nhận thấy xét nghiệm Persevere II hoạt động tốt để xác định mức độ rủi ro của trẻ bị nhiễm trùng huyết. Hầu hết tất cả các bệnh nhân được phân loại là nguy cơ sống thấp, trong khi chỉ hơn một nửa (55%) trong số đó được phân loại là nguy cơ sống cao. Xét nghiệm xác định chính xác nguy cơ cao 86% những người tử vong (độ nhạy 86%) và xác định chính xác nguy cơ thấp 69% những người sống sót (độ đặc hiệu 69%).

Xét nghiệm cũng hoạt động tốt khi dự đoán chuột có nguy cơ cao và thấp. Các thí nghiệm tiếp theo trên chuột cho thấy những con chuột nguy cơ cao có nhiều dấu hiệu viêm hơn trong phổi và khắp cơ thể cũng như có các khuẩn lạc lớn hơn

Thử nghiệm cũng cho thấy, việc cho những con chuột có nguy cơ cao dùng thuốc kháng viêm dexamethasone hoặc giả dược không có sự khác biệt đối với sự sống của chúng, nhưng chúng có nhiều khả năng sống sót hơn nếu được dùng kháng sinh liều cao.

Những con chuột được cho một loại thuốc để chặn 1 trong số các protein có nhiều khả năng sống sót trong 10 ngày, nhưng sự khác biệt rất nhỏ nên kết quả này có thể tình cờ xảy ra.

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những đứa trẻ được xác định là có nguy cơ cao bằng xét nghiệm Persevere II có nhiều khả năng có vi khuẩn được nuôi cấy từ máu của chúng. Mặc dù thử nghiệm này không đo kích thước của khuẩn lạc, nhưng các nhà nghiên cứu nhận ra kích thước khuẩn lạc có thể lớn hơn ở những bệnh nhân này.

Các nhà nghiên cứu giải thích kết quả như thế nào?

Các nhà nghiên cứu cho biết: "Trên cơ sở những phát hiện của chúng tôi, chúng tôi đề nghị Persevere II có thể xác định một nhóm trẻ bị sốc nhiễm trùng  là những người sẽ được hưởng lợi nhiều nhất từ việc theo dõi thuốc điều trị nhắm đích để đảm bảo liều kháng sinh tối ưu."

Kết luận

Bởi vì còn ít hiểu biết về tại sao nhiễm trùng huyết xảy ra sau một số bệnh nhiễm trùng và chính xác nó phát triển như thế nào, nên có rất nhiều khó khan để phát triển phương pháp điều trị mới. Các phương pháp điều trị vẫn giữ nguyên trong nhiều năm trong khi nhiễm trùng huyết là một bệnh lý đe dọa tính mạng.

Nghiên cứu này lần đầu tiên trong nhiều năm giúp đạt được một số tiến bộ trong sự hiểu biết của chúng ta về nhiễm trùng huyết. Nó mở ra khả năng nghiên cứu các loại thuốc tiềm năng có thể được sử dụng trong tương lai. Nghiên cứu này cũng cho thấy cách mà xét nghiệm Persevere II được sử dụng để xác định những người nhiễm trùng huyết có nguy cơ cao đe dọa tính mạng, vì vậy họ có thể được điều trị nhanh chóng với liều kháng sinh thích hợp nhất.

Tuy nhiên, đây mới là nghiên cứu ở giai đoạn rất sớm. Một phương pháp điều trị hiệu quả trên chuột không có nghĩa là nó sẽ hiệu quả với con người. Chuyển kết quả từ một loài sang loài khác, như các nhà nghiên cứu làm trong nghiên cứu này, không phải lúc nào cũng đúng. Kháng sinh liều cao chưa được thử nghiệm cho trẻ em nhiễm trùng huyết có nguy cơ cao đe dọa tính mạng. Sử dụng cao hơn liều thông thường có thể có tác dụng gây hại.

Xét nghiệm Persevere II vẫn đang được thử nghiệm, hiện vẫn chưa có sẵn cho các bác sĩ sử dụng. Trong một cuộc phỏng vấn truyền thông, một nhà nghiên cứu cho biết khoảng 2 năm nữa mới cung cấp được xét nghiệm này.

Nhiễm trùng huyết có thể khó phát hiện và có rất nhiều triệu chứng.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp