ĐẶT VẤN ĐỀ
COVID-19 (Coronavirus disease 2019) là một bệnh truyền nhiễm với tác nhân là virus SARS-CoV-2 hiện đang ảnh hưởng và gây thiệt hại trên phạm vi toàn cầu. Viêm phổi không rõ nguyên nhân được phát hiện tại Vũ Hán, Trung Quốc lần đầu tiên được báo cáo lên Văn phòng Quốc gia WHO tại Trung Quốc vào ngày 31 tháng 12 năm 2019. Sự lây nhiễm từ người sang người đã được xác nhận cùng với tỷ lệ bùng phát dịch tăng nhanh vào giữa tháng 1 năm 2020. Ngày 11 tháng 2 năm 2020, Ủy ban Quốc tế về Phân loại Virus (ICTV) đã đặt tên chính thức cho chủng virus corona mới này là SARS-CoV-2 . Tính đến ngày 26 tháng 4 năm 2020, đã có gần 3 triệu ca nhiễm COVID-19 được xác nhận trên toàn cầu với trên hơn 200 quốc gia và vùng lãnh thổ, với hơn 200.000 ca tử vong.
COVID-19 đã lây lan với tốc độ cực kỳ nhanh chóng. Châu Âu hiện dẫn dầu các châu lục về số ca nhiễm. Tại Châu Mỹ, Mỹ là nước bị ảnh hưởng nặng nề nhất thế giới với số ca mắc và ca tử vong cao nhất thế giới. Là ổ dịch chính tại Châu Á, Trung Quốc ghi nhận trên 84.000 ca mắc và 4642 ca tử vong vào 16 giờ ngày 19/4/2020. Đến nay, dịch bệnh vẫn chưa được kiểm soát và còn lây lan nhanh chóng, diễn biến phức tạp trên toàn cầu. COVID-19 tác động tiêu cực đối với mọi lĩnh vực trên toàn cầu.
Song song với tình hình dịch bệnh bùng phát tại nhiều nước thì vẫn có những nước kiểm soát dịch bệnh tốt nhờ vào nhiều chính sách tích cực, truyền thông giáo dục sức khỏe kịp thời và đúng cách, một yếu tố không thể thiếu trong công cuộc chống dịch là thái độ và việc tuân thủ của người dân. Từ những ngày đầu tiên xuất hiện bệnh Đảng, Nhà nước, Y tế, các ban ngành đoàn thể và toàn thể nhân dân Việt Nam đã thực hiện các biện pháp phòng chống dịch bệnh quyết liệt, đồng bộ và đạt kết quả rất đáng mừng. Đứng trước tình hình dịch diễn biến phức tạp kiến thức, thái độ và thực hành của người dân đặc biệt đối tượng thường xuyên ra ngoài và thường xuyên tiếp xúc với người khác là yếu tố quyết định trong việc kiểm soát và đẩy lùi dịch bệnh.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương là bệnh viện hạng I thành phố Hồ Chí Minh với quy mô 800 giường và lượng bệnh đến khám mỗi ngày có thể dao động 2000-3000 người. Để bệnh viện không thành ổ lây nhiễm thì thái độ, kiến thức, hành vi của người bệnh và thân nhân đóng vai trò hết sức quan trọng.
Như vậy, để chọn lựa nội dung, hình thức tuyên truyền phù hợp cần phải khảo sát kiến thức, thái độ, thực hành về phòng chống dịch COVID-19 nhằm xác định người dân đã biết được những thông tin gì liên quan đến COVID-19 và các biện pháp phòng chống. Từ đó đề ra những giải pháp cung cấp kiến thức đủ, giúp người dân có thái độ đúng, thực hành tốt công tác phòng chống đại dịch, góp phần hạn chế số ca mắc ở mức thấp nhất, khống chế dịch, bảo vệ sức khỏe người dân và giảm bớt chi phí cho ngân sách bệnh viện và địa phương.
KẾT LUẬN
Đánh giá về kiến thức – thái độ - hành vi liên quan phòng chống dịch COVID-19 của người dân đến khám chữa bệnh tại Bệnh viện Nguyễn Tri Phương trong năm 2020 là:
- Hầu hết (80-90%) có kiến thức – thái độ - hành vi thực hành đúng về phòng chống COVID-19. Điều này cho thấy những hiệu quả của truyền thông cũng như sự quan tâm của người dân đối với bệnh dịch này.
- Thông tin người dân nhận được chủ yếu từ internet hoặc các phương tiện truyền thông công cộng. Vai trò nhân viên y tế trong cung cấp thông tin chưa cao (khoảng 1/3 nhận thông tin từ nhân viên y tế). Truyền thông trong bệnh viện có thể làm tốt hơn.
- Vẫn tồn tại những kiến thức – thái độ – hành vi chưa đúng về đường truyền bệnh, cách phòng ngừa cá nhân, thực phẩm tốt cho sức khỏe. Ở đây truyền thông của bệnh viện có thể phát huy vai trò tích cực.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
- World Health Organization (WHO) (2020). Declaring Covid-19 as a global pandemic, https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/events-as-they-happen, ngày truy cập 16/04/2020.
- Bộ Y tế (2020). Thủ tướng: Chuyển sang giai đoạn chống dịch dài hơi hơn, cùng với phát triển kinh tế xã hội, , https://moh.gov.vn/, ngày truy cập 26/04/2020.
- World Health Organization (WHO) (2020). Coronavirus (COVID-19), https://covid19.who.int/, ngày truy cập 19/04/2020.
- World Health Organization (WHO) (2020). Confirmed Cases Over Time Daily, https://covid19.who.int/, ngày truy cập 17/04/2020.
- Justin Lessler (2020). "The incubation period of coronavirus disease 2019 (COVID-19) from publicly reported confirmed cases: estimation and application". Annals of internal medicine, 172 (9), 577-582.
- Stephen A Lauer, Kyra H Grantz, Qifang Bi, Forrest K Jones, Qulu Zheng, Hannah R Meredith, Andrew S Azman, Nicholas G Reich Justin Lessler (2020). "The incubation period of coronavirus disease 2019 (COVID-19) from publicly reported confirmed cases: estimation and application". Annals of internal medicine, 172 (9), 577-582.
- Zhong Bao-Liang et al (2020). "Knowledge, attitudes, and practices towards COVID-19 among Chinese residents during the rapid rise period of the COVID-19 outbreak: a quick online cross-sectional survey".
- Bộ Y tế (2020). Thủ tướng: Chuyển sang giai đoạn chống dịch dài hơi hơn, cùng với phát triển kinh tế xã hội, , https://moh.gov.vn/, ngày truy cập 26/04/2020.
- Kebede et al (2020). "Knowledge, perceptions and preventive practices towards COVID-19 early in the outbreak among Jimma university medical center visitors, Southwest Ethiopia". PLoS One, 15 (5), e0233744.
- Salman et al (2020). "Knowledge, attitude and preventive practices related to COVID-19: a cross-sectional study in two Pakistani university populations". Drugs Ther Perspect, 1-7.
- Giao Huynh, Thi Ngoc Han Nguyen, Kim Ngan Vo, Le An Pham (2020). "Knowledge and attitude toward COVID-19 among healthcare workers at District 2 Hospital, Ho Chi Minh City". Asian Pacific Journal of Tropical Medicine, 13 (6), 260.
- Patrick J Lillie, Anda Samson, Ang Li, Kate Adams, Richard Capstick, Gavin D Barlow, Nicholas Easom, Eve Hamilton, Peter J Moss ,Adam Evans (2020). "Novel coronavirus disease (Covid-19): the first two patients in the UK with person to person transmission". Journal of Infection, 80 (5), 578-606.
- Roujian Lu, Xiang Zhao, Juan Li, Peihua Niu, Bo Yang, Honglong Wu, Wenling Wang, Hao Song, Baoying Huang ,Na Zhu (2020). "Genomic characterisation and epidemiology of 2019 novel coronavirus: implications for virus origins and receptor binding". The Lancet, 395 (10224), 565-574.
- Azlan et al (2020). "Public knowledge, attitudes and practices towards COVID-19: A cross-sectional study in Malaysia". PLoS One, 15 (5), e0233668.
- DAJ Tyrrell, ML Bynoe (1966). "Cultivation of viruses from a high proportion of patients with colds". Lancet, 76-7.
- Liu et al (2020). "Viral dynamics in mild and severe cases of COVID- 19". The Lancet Infectious Diseases.
- Hoàng Minh Thư (2018). Kiến thức-Thái độ-Thực hành phòng ngừa bệnh viêm gan siêu vi B của người dân tới khám tại bệnh viện quận 2, TPHCM năm 2018, Luận văn tốt nghiệp Bác sĩ y học dự phòng, Đại học Y dược Thành phố Hồ Chí Minh
- Bộ Y tế (2020). Quyết định số 1344/QĐ-BYT về việc ban hành hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh viêm đường hô hấp cấp do SARS-CoV-2 (COVID-19), https://thuvienphapluat.vn/van-ban/the-thao-y-te/Quyet- dinh-1344-QD-BYT-2020-Huong-dan-chan-doan-dieu-tri-viem-duong- ho-hap-cap-do-SARS-CoV-2-438202.aspx, ngày truy cập 30/04/2020.
- Al-Hanawi et al (2020). "Knowledge, Attitude and Practice Toward COVID-19 Among the Public in the Kingdom of Saudi Arabia: A Cross-Sectional Study". Front Public Health, 8, 217.
- Y Akalu et al (2020). "Knowledge, Attitude and Practice Towards COVID-19 Among Chronic Disease Patients at Addis Zemen Hospital, Northwest Ethiopia". Infect Drug Resist, 13, 1949-1960.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
facebook.com/BVNTP
youtube.com/bvntp