Ứ đọng nước tiểu được xem là một trong những nguyên nhân gây ra bệnh sỏi bàng quang. Đây là bệnh lý của sỏi đường tiết niệu gây ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe.
Có nhiều nguyên nhân sỏi bàng quang:
– Sử dụng thuốc trong thời gian dài điều trị các bệnh lý khác nhau gây ra sỏi hoặc sử dụng nhiều chất khoáng, canxi, photpho… trong khi đó người bệnh lại uống ít nước.
– Một số trường hợp sỏi bàng quang là do chít hẹp niệu đạo, hoặc do có dị vật trong bàng quang, từ đó gây nên ứ đọng nước tiểu, ứ đọng cặn sỏi tạo thành sỏi.
– Một số trường hợp do hạn chế đi lại (công tác văn phòng, lái xe đường dài) hoặc thường xuyên nhịn tiểu (thoái hóa cột sống thắt lưng, viêm khớp cùng chậu, bại liệt, tai biến mạch máu não…).
Một số người cao tuổi lười hoặc ngại uống nước, ngại ăn rau, ngại uống nước canh, do đó nước tiểu ít không đào thải được các chất lắng cặn ra ngoài.
Một số người bị sỏi bàng quang nhưng không có biểu hiện gì đặc biệt, vì một lý do nào đó tình cờ phát hiện do siêu âm ổ bụng bởi khám bệnh định kỳ hoặc đau bụng với nguyên nhân khác. Đa số sỏi bàng quang có biểu hiện tiểu rắt, nhất là ban ngày do đi lại, vận động nhiều.
Trong trường hợp bàng quang bị nhiễm khuẩn (viêm bàng quang), nước tiểu đục, đôi khi nước tiểu có màu đỏ (tiểu máu) và có sốt nhẹ. Có thể đau bụng dưới, tiểu khó, đau, buốt gây khó khăn trong lúc tiểu tiện làm gián đoạn bởi các các nguyên nhân khác kèm theo (u xơ tiền liệt tuyến, chít hẹp niệu đạo…).
Nếu không được chẩn đoán và điều trị sớm sẽ dẫn đến biến chứng viêm bàng quang bởi sỏi to làm tổn thương niêm mạc bàng quang, khi co bóp, sỏi cọ xát nhiều lần vào niêm mạc gây viêm, loét và nhiễm khuẩn, thậm chí chảy máu.
Viêm bàng quang cấp nếu không được điều trị sẽ dẫn đến viêm mạn tính, từ đó có thể gây teo bàng quang hoặc rò bàng quang do lượng nước tiểu thay đổi liên tục.
Sỏi bàng quang còn có thể gây nên các biến chứng rất nguy hiểm là viêm thận do nhiễm khuẩn ngược dòng và suy thận. Ngoài ra, sỏi to sẽ gây kích thích, chèn ép, bít tắc cổ bàng quang (chỗ nối bàng quang và niệu đạo) làm cho người bệnh bị đau buốt vùng hạ vị. Cơn đau hạ vị có thể lan dần ra phía đầu bộ phận sinh dục ngoài hoặc tầng sinh môn, trội lên về cuối bãi tiểu tiện (nam giới, đôi khi phải bóp chặt đầu dương vật để đỡ đau, ở nữ giới nước tiểu chảy ri rỉ qua âm đạo hoặc hậu môn gây nhiễm khuẩn).
Tùy thuộc vào tình trạng và mức độ bệnh cụ thể mà có thể phải tán sỏi hoặc phẫu thuật. Do đó, khi bị sỏi bàng quang, nên đến các cơ sở y tế chuyên khoa có uy tín với trang thiết bị đầy đủ để được chẩn đoán và điều trị bệnh sớm, tránh trường hợp để bệnh quá nặng gây nguy hiểm đến tính mạng người bệnh.
Để phòng sỏi bàng quang cần uống đủ nước (1,5 – 2,0 lít/ngày), bao gồm cả nước có trong thức ăn, rau, canh, củ, quả và không được nhịn tiểu. Cần vận động cơ thể đều đặn bằng hình thức tập thể dục, đi bộ, bơi và không nên ngồi, nằm một chỗ với thời gian lâu. Cần đi khám bệnh ngay khi có rối loạn tiểu tiện (đái rắt, đái buốt hay đái đục, đái ra máu).
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh