Hiện nay tán sỏi qua da đường hầm nhỏ là phương pháp điều trị sỏi thận, sỏi tiết niệu kích thước lớn và phức tạp ưu việt nhất nhờ vào ưu thế về ứng dụng công nghệ hiện đại, ít xâm lấn, hiệu quả cao, thời gian hồi phục nhanh chóng…, thay thế cho phương pháp mổ mở truyền thống. Vậy phương pháp có quy trình và ưu điểm nổi bật như thế nào? Dưới đây là nội dung chi tiết.
1. Tán sỏi qua da đường hầm nhỏ là gì?
Tán sỏi qua da đường hầm nhỏ hay còn được biết đến với tên gọi ngắn gọn hơn là tán sỏi qua da. Với phương pháp này, bác sĩ sẽ tạo một đường hầm có kích thước chỉ 0,5cm đi từ thắt lưng vào thận với mục đích đưa dụng cụ tán sỏi tiếp cận đến chính xác vị trí của viên sỏi chứa trong thận. Khi đã tìm được “mục tiêu”, lúc này phương pháp sẽ sử dụng laser với các tia năng lượng cao để phá vỡ sỏi to thành vỡ vụn rồi hút bỏ các mảnh vụn này ra ngoài cơ thể.
2. Quy trình tán sỏi qua da đường hầm nhỏ
Quy trình tán sỏi qua da sẽ thực hiện chuẩn theo những bước sau:
Khám và làm các xét nghiệm cần thiết để biết chính xác tình trạng sỏi, có đánh giá và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
Sau khi thăm khám, nếu được chỉ định tán sỏi qua da người bệnh sẽ sắp xếp thời gian thực hiện phù hợp.
Thực hiện một số xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh, thăm khám tiền mê để đảm bảo đủ điều kiện để thực hiện tán sỏi.
Tán sỏi qua da đường hầm nhỏ sẽ được thực hiện trong phòng mổ với đầy đủ trang thiết bị y tế hỗ trợ, đảm bảo yếu tố an toàn, sạch khuẩn.
Bệnh nhân sẽ được gây mê toàn thân để không cảm thấy bất kỳ cảm giác khó chịu nào trong suốt quá trình thực hiện.
Tiếp đến bác sĩ sẽ tiến hành chọc dò bằng kim dưới hướng dẫn của siêu âm từ vùng lưng để tạo đường dẫn tới vị trí có sỏi.
Để đạt được kích thước đủ tiêu chuẩn cho máy nội soi đi vào thì đường hầm của kim chọc sẽ được nong rộng ra. Máy sau khi vào vị trí chuẩn sẽ bắt đầu thực hiện tán sỏi đủ vụn để theo đường ống hút ra ngoài.
Kết thúc tán sỏi, bệnh nhân được chuyển về khu vực hồi sức để tiếp tục theo dõi cho đến khi ổn định.
Tiếp tục chăm sóc, nghỉ ngơi sau tán tại bệnh viện, nếu không có vấn đề gì bất thường thì có thể ra viện. Trước khi ra viện bác sĩ sẽ dặn dò kỹ chế độ ăn uống, sinh hoạt và tập luyện sau tán để nhanh chóng hồi phục sức khỏe
Người bệnh tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ để kiểm tra tình trạng sức khỏe.
3. Ưu điểm nổi bật của phương pháp
Xử lý sạch sỏi thận. sỏi niệu quản lên tới 100%: Đây được xem là ưu điểm nổi trội của tán sỏi thận qua da mà không cần mổ mở mất sức, phương pháp này cũng cho phép kiểm tra toàn bộ cả niệu quản và đài bể thận nên không lo lắng vấn đề sót sỏi.
Ít đau: Da tán sỏi qua da chỉ xâm lấn tối thiểu trên cơ thể (khoảng 0.5 cm ở vùng lưng) nên không gây đau cho người bệnh, ca tán sỏi cũng diễn ra nhanh chóng và nhẹ nhàng, điều này khắc phục được nhược điểm của mổ mở truyền thống là phải rạch một đường rất dài ở thành bụng mới có thể tiếp cận được sỏi khiến người bệnh mất nhiều sức và chịu đau đớn lớn.
Ít gây tổn hại đến thận: Bất kì phương pháp can thiệp xử lý nào cũng gây tổn thương vùng thận, tuy nhiên phương pháp này chỉ ảnh hưởng chưa tới 1% đến chức năng thận, đây được xem là bước tiến lớn trong điều trị sỏi thận. Trong khi ở mổ mở, nếu bệnh nhân không may gặp sỏi san hô thì sau mổ có thể có thể gây mất đi hơn 30% chức năng thận.
Hạn chế tối đa biến chứng: Do không phải mở vết mổ sau và dài nên hạn chế được tối đa nguy cơ nhiễm trùng sau mổ.
Tiết kiệm thời gian và tiền bạc: Vì phương pháp này có xâm lấn ít nên không mất nhiều sức, bệnh nhân không cần nằm viện dài ngày, giúp tiết kiệm thời gian và tiền bạc.
4. Đối tượng nào có thể tán sỏi qua da
Sỏi to gây đau có thể dùng tán sỏi qua da đường hầm nhỏ
Tán sỏi qua da được coi là giải pháp ưu việt thay thế mổ mở, hầu hết đối tượng mắc sỏi to, sỏi rắn đều có thể tán sỏi bằng phương pháp này, ngoại trừ một số trường hợp mắc các bệnh lý đặc biệt.
4.1. Đối tượng áp dụng tán sỏi qua da đường hầm nhỏ
Sỏi san hô rắn, cứng, lâu năm ở thận.
Sỏi thận lớn hơn 1.5 cm
Sỏi thận bé hơn 1.5 cm nhưng không tán được ngoài cơ thể.
Sỏi niệu quản ⅓ trên lớn hơn 1.5 cm, sỏi niệu quản tán ngoài cơ thể không vỡ.
4.2. Đối tượng không thể áp dụng tán sỏi qua da đường hầm nhỏ
Trong một số trường hợp, dù sỏi to, sỏi rắn nhưng không áp dụng được tán sỏi qua da, đó là:
Bệnh nhân sỏi thận bị các bệnh nội khoa như rối loạn đông máu, mạch vành, phổi kém, bệnh nhân mắc tiểu đường mãn tính, huyết áp cao… không đủ sức để thực hiện các phẫu thuật.
Bệnh nhân sỏi bị mắc các các biến chứng đi kèm như nhiễm khuẩn đường tiết niệu, thành bụng bị nhiễm khuẩn, lao thận…
Sỏi san hô quá lớn dẫn đến giãn đài bể thận nặng, tiên lượng tán sỏi qua da nhiều lần không hết sỏi.
Bệnh nhân sỏi có u ở thận hoặc ung thư thận
Phụ nữ đang trong giai đoạn thai kỳ
5. Chế độ nghỉ ngơi sau tán sỏi
Bệnh nhân sẽ sớm ổn định sức khỏe và có thể đi lại trong phòng bệnh sau vài ngày kể từ khi tiến hành tán sỏi. Ngày thứ nhất, người bệnh nghỉ ngơi và sử dụng thức ăn nhẹ. Ngày thứ hai, người bệnh có sức khỏe ổn định sẽ được chụp đài bể thận để xác định tình trạng sỏi. Sau đó rút ống dẫn lưu thận ra ngoài.
Thời gian lưu lại bệnh viện của bệnh nhân thường là từ 3 – 5 ngày. Sau khi được bác sĩ xác nhận hoàn toàn sạch sỏi, không có vấn đề bất thường về sức khỏe thì bệnh nhân được về nhà, trở lại làm việc sau một tuần. Lưu ý cần tránh những vận động quá sức, nên làm việc nghỉ ngơi đúng giờ, không thức khuya ngủ muộn. Giữ chế độ ăn uống, sinh hoạt theo tư vấn của bác sĩ.
6. Người mắc sỏi thận, sỏi tiết niệu cần lưu ý
Hiện nay, tình trạng mắc sỏi thận, sỏi tiết niệu rất phổ biến đối với người dân Việt Nam. Nhiều người tỏ ra chủ quan không điều trị vì có khi mang sỏi lâu năm vẫn không thấy quá đau đớn. Tuy nhiên, sỏi thường có những diễn biến âm thầm mà khi cơ thể xuất hiện các dấu hiệu quặn thận, tiểu buốt, tiểu máu thì khi đó tình trạng đã rất nguy hiểm. Các biến chứng sỏi thận, sỏi tiết niệu gây ra có thể là nhiễm khuẩn đường tiết niệu, giãn đài bể thận, thận ứ nước, suy thận, thậm chí là vỡ thận, hỏng thận.
Ai cũng có nguy cơ mắc sỏi thận nên cần phải có ý thức phòng tránh căn bệnh này từ những thay đổi trong chế độ ăn uống và sinh hoạt. Ăn nhiều rau xanh, không bổ sung quá nhiều canxi, đi ngủ đúng giờ, chăm chỉ vận động, không nhịn tiểu, đặc biệt cần uống thật nhiều nước và nhớ kiểm tra sức khỏe hệ tiết niệu thường xuyên.
Cần uống nhiều nước để ngăn ngừa sỏi tiết niệu
Hiện nay, sỏi to hay sỏi nhỏ đều có các giải pháp công nghệ cao điều trị dứt điểm mà bệnh nhân không phải chịu đau đớn như khi mổ mở. Đặc biệt, tán sỏi qua da áp dụng công nghệ hiện đại được coi là một cuộc cách mạng thay thế mổ mở truyền thống, giúp bệnh nhân ít đau, phục hồi nhanh, tiết kiệm thời gian. Do đó, hãy điều trị sỏi nhanh chóng theo tư vấn và chỉ định của bác sĩ ngay khi phát hiện bệnh.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
